آسیب نخاعی، مشکلی است که نخاع و سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. این ضایعه، اثرات ناخوشایندی بر روی زندگی فرد بر جای می گذارد و کیفیت زندگی او را از بین می برد. یکی از مهم ترین تاثیرات آسیب نخاعی، از بین بردن قدرت باروری مردان است. یک ضایعه نخاعی بر روی عملکرد هورمون ها تاثیر می گذارد. پس از این آسیب، انتقال سیگنال های عصبی به اندام های تناسلی با اختلال مواجه می شود و فرد توانایی جنسی خود را از دست می دهد. برای رفع این مشکل، باید به راهکارهای درمانی فکر کرد که سبب افزایش حس رضایت از زندگی و بهبود کیفیت آن می شوند. با ما همراه باشید تا در مورد آسیب نخاعی و تاثیرات آن بر باروری مردان بیشتر برای شما بگوییم.

اثرات ضایعات نخاعی بر سیستم تولید مثل مردان

آسیب نخاعی یکی از سخت ترین مشکلاتی است که ممکن است برخی از افراد در زندگی خود آن را تجربه کنند. تحقیقات و بررسی های دنیای پزشکی نشان داده است که میان ضایعات نخاعی و ناباروری مردان، ارتباط مستقیمی وجود دارد. در واقع بسیاری از مردانی که دچار چنینی آسیبی در نخاع خود می شوند، قدرت باروری آن ها تحت تاثیر قرار می گیرد. سیستم عصبی مغز همواره سیگنال هایی را به اندام های تناسلی می فرستد و سپس آن ها را دوباره دریافت می کند. عملکرد طبیعی این سیگنال ها، برای قدرت جنسی آقایان و باروری آن ها لازم است.
زمانی که فرد با آسیب نخاعی مواجه شود، در ارسال این سیگنال ها اختلال به وجود می آید. بسیاری از افرادی که دچار آسیب نخاعی شده اند، با عدم انزال مواجه می شوند و در پایان رابطه جنسی، منی از بدن آن ها خارج نمی شود. گاهی منی به جای خارج شدن از مجرای ادرار به سمت بیرون، به داخل برمی گردد و وارد مثانه می شود. علاوه بر این ، کیفیت منی در این دسته از افراد بسیار پایین است و تمامی این موارد، روند تولید مثل مردان را مختل می کنند.

تغییرات عملکرد جنسی در مردان مبتلا به ضایعه نخاعی

زمانی که فردی دچار آسیب نخاعی می شود، تغییرات فراوانی در زندگی او به وجود می آیند که بسیاری از آن ها چندان خوشایند نیستند. یکی از این تغییرات، اختلال در عملکرد جنسی است. چنین آسیبی بر روی سیگنال اعصاب اندام های جنسی تاثیر می گذارد. در نتیجه فرد برای نعوظ، انزال و به طور کلی رابطه جنسی با مشکلاتی مواجه می شود. مواردی مانند التهاب در بیضه ها، حرکت ضعیف اسپرم و کاهش تعداد اسپرم ها، از جمله مشکلاتی هستند که پس از یک آسیب نخاعی برای مردان به وجود می آیند.
البته نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که اختلال در عملکرد جنسی و همچنین قدرت باروری، به شدت آسیب نخاعی بستگی دارد. بنابراین نمی توان برای تمامی افراد یک نسخه یکسان پیچید؛ در این گونه مواقع، مراجعه به یک پزشک متخصص و انجام آزمایش ها و بررسی های تخصصی پیشنهاد می شود.

تشخیص و ارزیابی ناباروری در مردان با آسیب نخاعی

همان گونه که اشاره کردیم، تشخیص و ارزیابی آسیب نخاعی در مردان، تنها کار یک پزشک متخصص است. متخصصان با انجام معاینه فیزیکی و آزمایش هایی تخصصی، میزان این آسیب را بررسی می کنند. در فرایند معاینه فیزیکی، مواردی مانند شکل ظاهری آلت تناسلی و بیضه مشاهده و بررسی می شود. البته بررسی غده پروستات نیز یکی از پروسه هایی است که در معاینه ظاهری انجام می شود.
پس از آن نوبت به آزمایش های تخصصی می رسد که یکی از آن ها، آزمایش خون است. طی این آزمایش میزان هورمون های مردانه و عملکرد آن ها مشخص می شود. پس از آن آزمایش منی انجام می شود و طی آن ویژگی های منی، تعداد اسپرم، ضعیف بودن آن ها، قدرت نفوذ اسپرم ها و... بررسی می شوند. برخی از متخصصان ممکن است آزمایش های دیگری مانند بررسی ساخته بیضه ها با امواج صوتی ، نمونه برداری از بیضه و آزمایش بعد از نزدیکی را برای بیمار خود در نظر بگیرند.

گزینه های درمانی برای ناباروری مردان با آسیب نخاعی

درمان ناباروری مردان با آسیب نخاعی، به شدت آسیب و عملکرد جنسی او پس از این اتفاق بستگی دارد. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا به برخی از مهم ترین گزینه های درمانی برای مردانی که پس از آسیب نخاعی دچار ناباروری شده اند، اشاره کنیم:

1. بارداری طبیعی
مردانی که آسیب نخاعی آن ها شدید نیست، ممکن است بتوانند نعوظ داشته باشند و انزال آن ها در واژن همسر صورت بگیرد. در این صورت می توانند به صورت طبیعی اقدام به باروری همسرشان کنند. البته به سبب آن که پس از آسیب نخاعی کیفیت اسپرم کاهش پیدا می کند، بنابراین این فرایند ممکن است نیاز به سپری شدن زمان طولانی داشته باشد. اگر فردی پس از آسیب نخاعی با اختلال نعوظ مواجه شده باشد، ممکن است بتوان با تجویز برخی از داروها یا استفاده از دستگاه های مخصوص، به فرد برای نعوظ و باروری کمک کرد.

3. استفاده از دستگاه تحریکی ارتعاشی
اعمال ارتعاش بر روی آلت تناسلی کسانی که دچار آسیب نخاعی شده اند، ممکن است به انزال آن ها کمک کند. پس از سپری شدن این مرحله، می توان از مایع منی که پس از انزال خارج شده است، برای بارداری همسر استفاده کرد. نوع لقاح، به کیفیت اسپرم بستگی دارد. از جمله روش های متداول می توان به تلقیح واژینال در خانه یا تلقیح داخل رحمی اشاره کرد. در صورتی که کیفیت اسپرم برای بارداری مناسب نباشد، از روش آی وی اف استفاده می کنند. به این صورت که تخمک خانم را به همراه اسپرم آقا در آزمایشگاه در کنار همدیگر قرار می دهند تا لقاح صورت پذیرد.

4. انزال الکتریکی
در این روش، اعصابی که باعث انزال می شوند را تحریک می کنند. فرایند تحریک با الکترودهایی که به صورت موقت در قسمت راست روده و نزدیک وزیکول های منی قرار می گیرند، انجام می شود. پس از آن با توجه به کیفیتی که اسپرم دارد، از روش هایی مانند تلقیح داخل رحمی، لقاح آزمایشگاهی و یا تزریق اسپرم درون سیتوپلاسمی برای بارداری بهره گرفته می شود.

5. جمع آوری اسپرم از ادرار
انزال برخی از آقایان پس از آن که دچار آسیب نخاعی شدند، در مثانه صورت می گیرد؛ بنابراین در ادرار آن ها اسپرم وجود دارد. بدین منظور داروهایی به فرد داده می شود تا تعداد اسپرم ها افزایش یابند و بتوان آن ها را از ادرار جمع کرد.

6. جراحی به جهت بازیابی اسپرم
گاهی اوقات می توان از بیضه مردانی که دچار آسیب نخاعی می شوند، اسپرم استخراج کرد. بدین منظور تکنیک های مختلفی وجود دارد. یکی از این روش ها به این صورت است که با استفاده از یک سوزن کوچک به صورت مستقیم اسپرم را از بیضه دریافت می کنند. در ادامه، این بافت که از بیضه خارج شده است زیر میکروسکوپ بررسی می شود و اسپرم ها و سایر سلول ها از هم جدا می شوند.

تحقیقات اخیر درباره آسیب نخاعی و ناباروری مردان

در طول سال های اخیر تحقیقات زیادی بر روی آسیب نخاعی و ناباروری مردان انجام شد. هدف از تمام این پژوهش ها، بررسی اثر ضایعه نخاعی در دراز مدت بر روی اسپرم و قدرت باروری مردان بود. طی این آزمایشات، مواردی مانند تعداد اسپرم ها، قدرت تحرک و کیفیت آن ها بررسی شد. نتایجی در نهایت به دست آمد نشان داد که پس از یک ضایعه نخاعی، تحرک اسپرم ها به شکل چشمگیری کاهش پیدا کرد و کیفیت آن ها از بین رفت. بنابراین یک ضایعه نخاعی در طولانی مدت، در پتانسیل باروری اسپرم اختلال به وجود می آورد و به تبع قدرت باروری مردان را تحت تاثیر قرار می دهد.

آیا روش های کمک باروری مانند IVF برای مردان با آسیب نخاعی موثر است؟

در صورتی که یک مرد پس از آسیب نخاعی با مشکلاتی در باروری مواجه شود، روش های نوینی وجود دارند که به او برای حل این مشکل کمک کنند. یکی از این روش ها، باروری از طریق IVF است. IVF روشی است که طی آن تخمک های بالغ از تخمدان زن جمع آوری می شوند و سپس توسط اسپرمی که از مرد به دست آمده است، در آزمایشگاه بارور می شوند. پس از آن تخمکی که بارور شده است، برای ادامه رشد و تکامل خود به رحم مادر منتقل می شود. تجربه نشان داده است که احتمال باروری با IVF، در قیاس با سایر روش ها بیشتر است. البته باید بدانید که این روش تهاجمی تر از سایر شیوه هاست و هزینه بیشتری دارد.

سخن پایانی
در نهایت باید به این موضوع اشاره کنیم که آسیب نخاعی، بر روی قدرت باروری مردان تاثیرات ناخوشایندی برجای می گذارد و آن ها را برای تولید مثل با مشکلات فراوانی مواجه می شوند. با این وجود در اثر پیشرفت علم پزشکی، روش های نوینی ابداع شده اند که امکان باروری برای این دسته از مردان را افزایش می دهند. درمان هایی که در این زمینه وجود دارند، به مردان کمک می کنند تا کیفیت زندگی خود را افزایش دهند و حتی پدر شدن را تجربه کنند.

نسخه اصلی مطلب آسیب نخاعی و تاثیرات آن بر باروری مردان را در سایت دکتر عنایت الله ایزدی بخوانید.

---