شانه منجمد که گاهی اوقات چسبندگی غلاف شانه نیز نامیده می شود ، با ضخیم و سفت شدن بافت های نرم اطراف مفصل شانه ایجاد می شود . هنگامی که این بافت ها تحریک و ملتهب می شوند ، بافت اسکار در آنها تشکیل می شود . این بافت های اسکار ( جای زخم ) ، فضای داخل مفصل را که به طور معمول برای حرکت استفاده می شود ، تنگ تر می کنند . در نتیجه حرکت شانه های فرد با درد همراه بوده و محدوده حرکتی شانه ها کاهش می یابد . این مشکل در سنین ۴۰ تا ۶۰ سال شایع می باشد . در این مقاله به بررسی شانه منجمد یا یخ زده می پردازیم .

علت شانه منجمد

درحال حاضر علت بیماری شانه یخ زده ناشناخته است اما یکسری عوامل مستعد کننده وجود دارند که شامل موارد زیر می شوند :

• ضربه یا جراحی در نزدیکی این مفصل
• بی حرکتی طولانی مدت مفصل مثلا به دنبال شکستگی ها یا التهاب تاندون های روتاتور کاف
• کم کاری یا پرکاری تیروئید
• پارکینسون
• بیماری های قلبی
• اختلالات هورمونی مثل دیابت ؛ این بیماری به طور مشخصی با دیابت وابسته به انسولین در ارتباط است و این افراد ریسک بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند .

علائم شانه منجمد

درد در این بیماری به صورت یک درد گنگ و بدون محل مشخص است با این حال بیشتر در قسمت بیرونی شانه و گاهی در بازو احساس می شود . درد با حرکت شانه شدید تر می شود . مهم ترین علامت بیماری محدودیت حرکتی شدید است . بیمار نمی تواند به آسانی مفصل شانه خود را حرکت دهد و فرد دیگری هم نمی تواند به راحتی شانه بیمار را حرکت دهد .

این بیماری سه مرحله دارد :

1. در مرحله اول درد شانه شروع شده و به تدریج بیشتر می شود ، حرکات شانه نیز به تدریج محدود می شود . این مرحله ممکن است بین ۹-۱ ماه طول بکشد .
2. در مرحله دوم درد به تدریج کمتر شده ولی محدودیت حرکت باقی می ماند . این مرحله بین ۹-۴ ماه طول می کشد .
3. در مرحله سوم ممکن است حرکات شانه مجددا بهتر شود این مرحله بین ۲۵-۵ ماه ممکن است طول بکشد .

پیشگیری از شانه منجمد

• یکی از علل شانه منجمد ضربه به شانه می باشد ، و لذا بعضی از بیماران پس از ضربه به شانه تا مدت طولانی از آویز گردنی استفاده کرده و شانه خود را تکان نمی دهند که این موضوع می تواند سبب شروع بیماری شود .
• برای جلوگیری از خشکی مفصل شانه پس از ضربه ، پس از مدت کوتاهی بی حرکتی و طبق نظر متخصص ارتوپدی حرکات شانه و فیزیوتراپی پیشنهاد می شود تا مانع ایجاد شانه منجمد شود .
• به علاوه باید توجه کنیم که عملکرد شانه فقط به خود مفصل شانه مربوط نیست . قرار گیری و عملکرد مناسب بخش های دیگر مثل استخوان های ترقوه ، جناغ و مهره های گردنی و سینه ای هم در کنار استخوان های کتف و بازو مهم است .

برای مثال اگر قوز کرده پشت میز بنشینیم قرارگیری تمام موارد بالا عوض می شوند . بنابراین درست نشستن و حفظ وضعیت صحیح قسمت های مختلف بدن ، در پیشگیری موثر است .

درمان شانه منجمد

براي افرادی که به شانه منجمد یا يخ زده دچار شده اند ، بسيار اهميت دارد که در طی دوره زمانی بازتوانی و توانبخشی ، از تشديد آسیب دیدگی بافت های شانه خود جلوگيری کنند . اين افراد بايد در ابتدا از حرکت دادن شديد و ناگهانی شانه خود و بلند کردن اجسام سنگين با استفاده از شانه آسیب دیده ، اکيدا خودداری کنند و روشهای درمانی شانه یخ زده را برای این عارضه اعمال کنند .

• دارو های مسکن : اين دارو ها به منظور تسکين علائم درد بيمار استفاده می شوند . دارو های ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ايبوپروفن و يا مسکن هايی که بدون نياز به نسخه تهيه می شوند ، می توانند در کاهش التهاب شانه و تسکين درد آن موثر باشند .
• تزریق استروئید : در صورت وجود درد و تورم شدید شانه ها می توان از تزریق استروئید استفاده کرد . در این موارد ، یک داروی کورتیکواستروئید مانند کورتیزون به طور مستقیم به مفصل شانه تزریق می شود .
• روش پی آر پی (PRP) : تزریق پلاسمای غنی از پلاکت می تواند سبب تولید کلاژن و عوامل رشد گردد ، به این ترتیب سلول های بنیادی افزایش یافته و در نتیجه سرعت التیام افزایش می یابد .
• اوزون درمانی : شواهد پزشکی نشان داده اند که روشاوزون درمانیتا ۹۹% در درمان شانه یخ زده موفق بوده است . این روش برای طیف وسیعی از مشکلات شانه همانند پارگی ها و آسیب به عضلات و رباط ها به خوبی جواب می دهد .
• درمان با لیزر : درمان با لیزردر طول چند هفته باعث کاهش التهاب مزمن داخل مفصل می شود و باعث می شود که فرد به تدریج دامنه حرکت و فعالیت نرمال خود را بار دیگر بدست بیاورد .
• فیزیوتراپی : هدف ازدرمان های فیزیکیاین است که تاندون های اطراف مفصل شانه تقویت شوند و با استفاده از کشش مفصل شانه ، توانایی حرکت شانه بازگردد .
• کایروپراکتیک : مانیپولاسیون یا درمان با دستکاری شانه یکی از روش های کایروپراکتیک می باشد . در این روش ، به بیماری بیهوشی عمومی تزریق می شود تا هشیار نباشد و دردی را احساس نکند . سپس پزشک مفصل شانه را در جهات مختلف حرکت می دهد تا به شل کردن خشکی شانه کمک کند
• شاک ویوتراپی شانه یخ زده : شاک ویو تراپی با بکارگیری امواج صوتی و پرقدرت ، به بهبود بافت های آسیب دیده شانه و کاهش درد ناشی از این عارضه کمک می کند .

نسخه اصلی مطلب درباره شانه منجمد بیشتر بدانید؛علت، علائم و درمان را در سایت دکتر سلمان فلاح بخوانید.

---