مسايل جنسي در مشکلات نخاع

آسيب نخاعي اثراتي بر فعاليت جنسي دارد. اين اثرات شامل اثر بر نحوه تفكر در مورد جنسيت و همچنين انجام اعمال جنسي است. ممكن است در مرحله ابتدائي اطلاعات مربوط به مسائل جنسي براي فرد اهميت نداشته باشد زيرا فرد با مشكلات ديگري درگير است اما پس از گذشت مدتي سوالاتي پيرامون چگونگي انجام اعمال جنسي، پيشگيري از بچه دار شدن، اختلالات نعوظ و چگونگي بچه دار شدن براي فرد مطرح ميگردد. مطالب مطرح شده دراينجا به اين مسايل بطور كلي ميپردازد و براي كسب اطلاعات بيشتر فرد آسيب نخاعي بايد سئوالات خود را از پزشك بپرسد.

جنسيت و فعاليت جنسي
براي هركسي جنسيت معنايي متفاوت دارد. برخي فقط به جنسيت تنها به منزله فعاليت جنسي نگاه ميكنند وبراي تعدادي ديگر اعتماد به نفس، تصور فرد از بدن خود، ظاهر، عقايد و ارزشها نيز در تعريف جنسيت نقش دارند.

تصور فرد از بدن
تصور فرد از بدن به معني تصويري كه هر فرد از بدن خود در تفکر خود دارد و يا احساس هر فرد نسبت به بدن خويش است. پس از آسيب نخاعي بدن فرد دچار تغييراتي ميشود به نحوي كه ممكن است نگاه كردن درآينه و ديدن اين تغييرات براي فرد دشوار باشد. دراين حالت بايد فرد تشويق به انجام كارهائي شود كه ظاهر بهتري را ايجاد ميكند. مثلاً پوشيدن لباسهاي مرتب، مرتب كردن موها و…

مهمترین اندام جنسی در انسان مغز است و مغز است که لذت را احساس می کند
هرفرد پس از آسيب نخاع برخورد خاصي با مسايل جنسي دارد. برخي از افراد تا مدتها به آن فكر نميكنند و براي بعضي اولين مسئلهاي كه به ذهن خطور ميكند چگونگي ادامه فعاليت جنسي است. براي اينكه مشخص شود كدام قسمت سالم است و كدام قسمت درگير شده است فرد بايد نسبت به وضعيت بدن خويش آگاهي يابد و با وضعيت جديد آشنا شود. آسيب نخاع نياز فرد به داشتن فعاليت جنسي ويا فرد ديگر را تحت تاثير قرار نميدهد و پس از آسيب نخاع هنوز بسياري از راههاي تماس جنسی مثل بوسيدن، لمس كردن، بوئيدن، و تصور كردن وجود دارد. بايد توجه كرد كه مهمترين اندام جنسي در انسان مغز است و مغز است كه لذت را احساس ميكند. تغييرات ايجاد شده پس از آسيب نخاع بر فعاليت جنسی اثر می گذارند . در ادامه به اين تغييرات اشاره می کنيم.

تغييرات ايجاد شده در حس
آسيب نخاع نياز فرد به داشتن فعاليت جنسي وبا فرد ديگر را تحت تاثير قرار نميدهد.
برحسب اينكه آسيب نخاع درچه محلي قرار گرفته است, نواحي متعددي از بدن دچار كاهش حس شده يا حس آنها از بين ميرود.با اين وجود بسياري نواحی براي لمس وتحريك جنسي باقي ميمانند. فرد بايد نسبت به بدن خود تجربه كافي كسب نمايد. مثلاً در بعضي از موارد آسيب نخاع سطح حسي كه بين ناحية سالم وناحيهاي كه حس خود را از دست داده قرار گرفته حساسيت لمسي بيشتري دارد ولي در بعضي افراد, لمس اين ناحيه باعث ايجاد درد ميشود. ساير نواحي كه به تحريكات جنسي بخوبی جواب ميدهند شامل پشت گردن، پشت گوشها، اطراف نوك پستان و داخل رانها نزديك اندام تناسلي است. پس از بررسي؛ بايد فرد درمورد اينكه چه كاري باعث ايجاد احساس بهتري ميشود باهمسرخود صحبت نمايد.

تغييرات در حركات
برحسب سطح آسيب ممكن است قسمتهاي مختلف بدن نتوانند حركاتي را كه قبل از آسيب انجام ميدادند مجدداً انجام دهند. فرد بايد تجربه كند كه چه وضعيتي كمك كنندهتر است وچه وضعيتي كمك كمتري مينمايد. تنها راه براي فهميدن اين نكته پيدا كردن تجربه دراين زمينه با امتحان كردن است. دربعضي از افراد تخت بيمارستاني كمك كننده است. استفاده از وسايلي كه توانائي بيشتري ميدهند مثل بالشتكها يا ميلههاي كنار تخت ميتوانند كمك كننده باشد.

درگيري مثانه وروده
اعصاب خاجي، اعصابي ميباشند كه مسئول تخليه روده و مثانه بوده و در برخي اعمال جنسي نيز دخالت دارند بنابراين احتمال ايجاد بياختياري ادراري يا مدفوعي درحين انجام اعمال جنسي وجود دارد بنابراين بايد قبل از شروع اعمال جنسی مثانه و روده خالي شوند تا از ايجاد مشكل پيشگيري بعمل آيد. بايد قبل از اعمال جنسي به اين نكته توجه داشت که ممكن است با وجود اين كار، هنوز بياختياري پيش آيد.

اسپاستيسيتي
درصورت وجود اسپاستيسيتي (انقباض دائمي عضلات) برخي از وضعيتها باعث بدتر شدن اين حالت ميگردند. داروهائي كه براي كم كردن اسپاستيسيتي بكار ميروند ميتوانند باعث كاهش ميل جنسي شوند. اگر فرد تحت درمان با بيش از يك دارو باشد اين مسئله نمايانتر ميشود.در برخي از افراد وجود اسپاستيسيتي به انجام اعمال جنسي كمك ميكند. معمولاً اين روش در افرادي كاربرد دارد كه با تحريك حالت انقباض عضلاني خود قادر به حركت يا جابجايي ميباشند. ولي بطور كلي هر فرد بافرد ديگر تفاوت دارد.

داروها
يكي از عوارض جانبي داروهاي مصرف شده, كاهش ميل جنسي است. اگر بيش از يك نوع دارو كه باعث كاهش ميل جنسي ميگردد مصرف شود, اين عارضه خود را بيشتر نمايان ميكند و در وصورت لزوم ميتوان اين مسئله رابا پزشكان درميان گذاشت. داروهائي كه بيشتر باعث اين مسئله ميِشوند, شامل داروهاي ضد اسپاستيسيتي, بعضي از داروهاي ضد فشارخون بالا، داروهاي قلبي وضد افسردگيها ميباشند.

ديس رفلكسي خود مختار
در افرادي كه سطح آسيب نخاع پشتي (بالاي ششمين قسمت نخاع پشتي) است, با ايجاد هرگونه تحريك درزير سطح آسيب نخاع, فرد در معرض افزايش ناگهاني فشار خون مي باشند. نزديكي جنسي ميتواند باعث ديس رفلكسي خود مختار شود كه خود را بصورت سردرد ضربان دار، سيخ شدن موها، عرق كردن وغيره نشان مي دهد.درصورت بروز چنين حالتي، فعاليت جنسی بايد متوقف شده و تا زمان بر طرف شدن علايم بايد صبر کرد. در مرحله بعد بايد نزديكي جنسي را در وضعيت بدني ديگري امتحان كرد، درهرحال مشاوره با پزشك دراين زمينه الزامي است. امكان مصرف داروهائي براي پيشگيري ازاين حالت در طي عمل نزديكي وجود دارد.

افسردگي
برخي از افراد پس از آسيب نخاع دچار افسردگي ميشوند. بدنبال افسردگي فرد تمايل كمتري براي انجام فعاليتهاي جنسي از خود نشان ميدهد .علائم افسردگي احساس غم و عدم تمايل به انجام كارخاصي است. درصورت وجود افسردگي بايد با پزشك صحبت شود. بدنبال كاهش افسردگي تمايل به انجام فعاليتهاي مختلف از جمله فعاليت جنسي زياد ميشود.

توانايي رسيدن به ارگاسم
قبلاً تصور ميشد كه در صورت آسيب نخاع, رسيدن به مرحله حداكثر لذت جنسي (ارگاسم) امكانپذير نيست اما تحقيقات نشان داده است كه اين تصور غلط است. بسياري از افراد آسيب نخاعي به مرحله لذت جنسي ميرسند. اگر چه ممكن است كيفيت ومدت ارگاسم تفاوت داشته باشد, اما اين مرحله براي افراد آسيب نخاعي قابل دسترسي است. برخي افراد ذكر ميكنند كه پس از آٍسيب نخاع براي رسيدن به اين مرحله نياز به مدت و تحريك بيشتري دارند. حتي برخي افراد تنها با بوئيدن وتصور كردن اين مرحله را تجربه ميكند.

بيماريهاي مقاربتي
بيماريهاي مقاربتي مثل سيفليس، سوزاك، هپاتيت، وايدز از بيماريهائي ميباشند كه دراثر تماس جنسي منتقل ميشوند. اين بيماريها دراثر تماس با مايعات بدن فرد آلوده (مثل خون، بذاق يا ترشحات مهبلي) منتقل ميشوند و بايد توجه كرد كه آسيب نخاع باعث ايمن شدن فرد در برابر اين بيماريها نميشِود. هر فردي مسئول حفظ سلامت خويش است و رعايت مسايل اخلاقي بهترين طريقه پيشگيري از انتقال بيماريها مقاربتي است.

تغييرات ايجاد شده در مردان پس ازآسيب نخاع
پس از آسيب نخاع، بسياري از مردان در نعوظ آلتدچار مشكل مي شوند. اين مشكلات شامل ايجاد يا حفظ نعوظ ويا هردو است. درطي فعاليت جنسي آلت پر ازخون شده وسفت ميگردد. بطور كلي دونوع نعوظ وجود دارد كه نعوظ رواني و نعوظ عصبي نام دارند. نعوظ عصبي(رفلكسي) توسط اعصاب ناحيه خاجی ايجاد ميِشود. اين نوع نعوظ توسط تحريك آلت تناسلي ازخارج يا تحريك داخلي مثل پربودن مثانه ايجاد ميشود. براي اينكه اين نوع نعوظ ديده شود ؛ مسير عصبي آن بايد سالم باشد.

نعوظ رواني ا زطريق مغز هدايت ميشود و در صورت ديدن، بوئيدن يا تصور كردن موضوع تحريك كننده ايجاد ميشود. مغز در اين زمينه دستوراتي را به مركزي در ناحيه نخاع پشتي ,كمري رسانده و باعث نعوظ ميگردد. براي ايجاد اين نوع نعوظ بايد بين مغز و نخاع ارتباط وجود داشته باشد .پس از آسيب نخاع ارتباط بين مغز و نخاع در زير سطح آسيب بطور كامل يا ناقص قطع ميشود. ممكن است آسيب وارد شده به نخاع مانع رسيدن پيامها از مغز به ناحيه مربوط به نعوظ رواني بشود. در صورتي كه آسيب ناقص باشد, ممكن است اين مسير سالم باشد يا بطور ناقص عمل نمايد. دراين صورت فرد هنوز با ديدن يا تصور صحنههاي محرك نعوظ پيدا ميكند.دربسياري از مردان نعوظ عصبي حفظ ميشِود. اما ممكن است كيفيت نعوظ با قبل از آسيب تفاوت داشته باشد

درمان اختلال نعوظ
راههاي متعددي براي درمان اشكالات نعوظ وجود دارد. درادامه تعدادي از روشهاي رايجتر آورده ميشِود. روش مناسب بايد براي فرد آسيب نخاعي وهمسرش هردو قابل قبول باشد.

وياگرا
وياگرا قرصي است كه بيست دقيقه تا يك ساعت قبل از شروع فعاليت جنسي مصرف ميشِود. وياگرا در اكثر افراد آسيب نخاع مؤثر است و معمولاً بخوبي تحمل ميشود. عارضه آن كاهش فشار خون است. ازآنجا كه يكي از عوارض آسيب نخاع پايين بودن فشار خون است اين مسئله براي برخي از افراد آسيب نخاعي مشكل ساز ميگردد. وياگرا نبايد بابرخي از داروهاي قلبي مصرف شود. اگر چه دربرخي موارد اين دارو عمل نميكند ولي بعنوان يكي از روشها بايد در نظر گرفته شود.يكي از عوارض وياگرا ايجاد پرياپيسم است. پرياپيسم ايجاد نعوظ بمدت طولاني است و در صورت طولاني شدن نعوظ بايد فوراً با پزشك مشورت نمود زيرا علاوه بر آسيب آلت دراين حالت ميتواند باعث ديس رفلكس خود مختار شود.

داروهاي تزريقي
اين داروها به داخل آلت تزريق ميگردند و مقدار دارو بايد دقيقاً توسط پزشك تعيين گردد.اگر مدت زمان نعوظ بيشتر از چهار ساعت طول بكشد، يك اورژانس پزشكي بوده و بايد فوراً به پزشک مراجعه شود. از عوارض ديگر اين تزريقات ايجاد زخم، عفونت و خونمردگي درآلت است. براي جلوگيري از خونمردگي نبايد اين داروها بيشتر از يك يا دوبار در هفته تزريق شوند و هربار محل تزريق جابجا گردد.

حلقه هاي فشاري
درمرداني كه نعوظ پيدا ميكنند اما نعوظ مدت طولاني باقي نميماند, استفاده از حلقههاي فشاري يكي از روشهاي مناسب است. اين حلقهها از پلاستيك يا سيليكون ساخته شده و در انتهاي آلت قرار ميگيرند و با جلوگيري از خارج شدن خون از آلت باعث حفظ نعوظ آن ميگردند.قبل از استفاده از حلقههاي فشاري بايد پوست آلت بخوبي بررسي شود وازآنجا كه اين حلقهها باعث باقي ماندن خون درآلت ميشوند, درصورتي كه مدت طولاني باقي بمانند باعث خونمردگي وآسيب پوست ميشوند. حداكثر زمان استفاده ازيك حلقه فشاري نيم ساعت است ولي ميتوان مدتي حلقه رابرداشت وپس از آنكه چند دقيقه گذشت وخون كا في جريان پيدا كرد مجدداً از آن استفاده كرد. دركساني كه ميخواهند بيش از يك تا دوبار درهفته فعاليت جنسي داشته باشند, اين روش استفاده ميِشود.

دستگاه واكيوم(مكش)
اگر فردي نميتواند نعوظ پيدا كند وآنرا حفظ نمايد از واكيوم استفاده ميشود. اين دستگاه از يك لوله پلاستيكي تشكيل شده كه آلت تناسلیوارد آن ميشود و داراي پمپي است كه فشار منفي (مكش) ايجاد ميكند. اين فشار منفي باعث ورود خون به آلت شده ونعوظ ايجاد ميكند. سپس با كمك يك حلقه كه در قاعده آلت قرار ميگيرد نعوظ ايجاد شده, حفظ ميشود. سپس لوله پلاستيكي خارج مي گردد. دستگاه واكيوم بعلت استفاده از حلقه پلاستيكي همان مشكلات ذكر شده براي حلقه پلاستيكي را ايجاد ميكند. بعلت گير افتادن خون درآلت اگر براي مدت طولاني ازحلقه استفاده شود باعث خونمردگي وتخريب پوست ميشود. حداكثر مدت زمان استفاده از حلقه نيم ساعت است. البته ميتوان حلقه رابرداشته و پس از آنكه خون جديد وارد آلت شد, دوباره از حلقه استفاده نمود.انواع مختلف حلقه واكيوم وجود دارد. بطور كلي ميتوان آنها را به دو مدل دستي وخودكار تقسيم نمود. نوع خودكار با كمك باتري نياز به فعاليت كمتري براي ايجاد نعوظ دارد.

انزال
انزال عمل پيچيده اي است. درفردي كه آسيب نخاعي ندارد, بخشي از نخاع درفاصله ناحيه پشتي, كمري مسئول آزاد کردن مني از بيضهها بداخل پيشابراه است ومركزِی در ناحيه خاجي نخاع مسئول خارج كردن مني از پيشابراه ميباشد. هماهنگي اين كار توسط مركزي در مغز است كه همزمان اطلاعاتي را از سيستم بينايي، بويائي وشنوائي دريافت ميكند. همچنين اگر بدن بصورت تحريك کننده ای لمس شود, اطلاعات حاصله به اين مركز ميروند. مركز هماهنگي درمغز پيامها را به نخاع فرستاده تا نعوظ و انزال ايجاد شود.

پس از آسيب نخاع دستورات فوق به نخاع نميرسند بنابراين انزال در اثر تحريكات جنسي با مشكل روبرو ميشود. ولي باتوجه به اينكه توانايي نعوظ و انزال بستگي به سالم بودن راههاي عصبي در پايين نخاع دارد، اگر اين راهها سالم مانده باشد روشهاي گوناگوني برای ايجاد انزال وجود دارد.بسياري از افراد فكر ميكنند ارگاسم (لذت جنسي) دراثر انزال ايجاد ميشود. اما اين فكر به علت همزماني مرحله ارگاسم و انزال ايجاد شده است و براي رسيدن به ارگاسم يا لذت جنسي وجود انزال ضروري نيست. درطي برانگيختگي جنسي مغز موادي به نام آندورفين ترشح ميكند كه باعث احساس لذت ميشوند. در اثر آسيب نخاع اين توانايي از بين نميرود.

جمع آوري مني
درصورتي كه فرد بخواهد بچه دار شود, روشهائي براي جمعآوري مني وجود دارد. اما ممكن است اين روشها در تمام موارد مؤثر نباشند ولی احتمال حامله شدن را افزايش ميدهند. از اين روشها تنها در زماني كه فرد بخواهد صاحب فرزند بشود استفاده ميگردد. از طرف ديگر بايد توجه داشت كه آسيب نخاعي به معني ناتواني در بچه دار شدن نيست و لازم است فرد از روشهاي پيشگيري مناسب استفاده كند. پزشك براساس درنظر گرفتن شرايط مختلف راههايي را جهت بچهدار شدن پيشنهاد ميكند. از جمله اين روشها استفاده از ويبراتور است. ويبراتور وسيلهاي است كه باعث تحريك سر آلت شده وباعث انزال ميشود. ويبراتورهاي بكاررفته درافراد آسيب نخاعي دامنه تحريك بالائی دارند ولي ويبراتورهاي معمولي كه ماساژور ناميده ميشوند دامنه حركتي كمي دارند. با استفاده از ويبراتور با دامنه تحريك بالا بيش از نيمي از افرادي كه آسيب نخاع دارند انزال پيدا ميكنند. اگر سطح آسيب بالاتر باشد اين احتمال بالاتر ميرود.كيفيت مني بدست آمده از طريق استفاده از ويبراتور بهتر از ساير روشها ميباشد. قيمت اين وسايل نسبت به استفاده از ساير روشها پائين تر است.بادرنظر گرفتن موارد فوق استفاده از ويبراتور بعنوان اولين روش درنظر گرفته ميشود.

انزال توسط تحريك الكتريكي ازمقعد
دراين روش پزشك از يك محرك الكتريكي كه در داخل مقعد گذاشته ميشود استفاده مينمايد. معمولاً محرك الكتريكي بمدت ده دقيقه در مقعد قرار داده ميشود.
كشيدن مني توسط سوزن
توسط سوزن از بيضهها يا ساير بخشهاي محتوي مني مقدار كمي مني كشيده شده وسپس براي باروري مورد استفاده قرار ميگيرد.

مشكلات جمع آوري مني
ديس رفلكسي خود مختار
دربرخي افراد در اثر تحريك الكتريكي ديس رفلكسي خود مختار ايجاد ميشود بنابراين قبل از انجام تحريك الكتريكي بايد به اين مسئله توجه كرد.
انزال به داخل مثانه
بطور طبيعي هنگام انزال, گردن مثانه بسته شده و بنابراين مني از سر آلت خارج ميشِود اما دربرخي افراد آسيب نخاعي بسبب شل بودن گردن مثانه مقداري يا تمام مني وارد مثانه ميشود.

كيفيت مني
اگر چه روشهايي براي جمع آوري اسپرم از مردان دچار مشكل نخاعي وجود دارد, اما دربسياري از افراد كيفيت اسپرم مناسب نيست. اگر چه مقدار اسپرمهاي موجود در مني ميتواند طبيعي باشد اما مقدار اسپرمهايي كه داراي حركت ميباشند بسيار كمتر از افرادي است كه آسيب نخاعي ندارند. اين امر دليل اصلي ناباروري درمردان آسيب نخاعي است. در اين زمينه تحقيقات گستردهاي درحال انجام است كه نتايج آن ميتواند درآينده بسيار كمك كننده باشد.

تغييرات ديده شده در زنان
اكثر تحقيقات انجام شده برروي مسايل جنسي ايجاد شده بدنبال قطع نخاع بر روي مردان بوده است ولي درحال حاضر تحقيقات جديدي بررروي زنان نيز انجام شده و درحال انجام است كه نتايج آن ميتواند راه گشا باشد.

قطع عادت ماهانه
آسيب نخاع درزنان اثري بر توانائي باروري آنان ندارد. اكثر زنان گزارش ميكنند كه تا مدتي پس از آسيب نخاع عادت ماهانه قطع ميگردد. اين زمان ميتواند چند هفته تاشش ماه طول بكشد. بنظر ميرسد كه نهايتا طول مدت عادت ماهانه ومقدار خونريزي ماهانه شبيه به حالت قبل از آسيب باقي ميماند.درصورتي كه تا شش ماه عادت ماهيانه بازگشت نكرد بايد دراين زمينه با پزشك مشورت شود. اما مهمترين مسئله در اين زمان اين است كه علي رغم قطع بودن عادت ماهيانه، احتمال حاملگي وجود دارد. از آنجا كه نميتوان پيش بيني كرد چه زماني عادت ماهيانه بازگشت پيدا ميكند. استفاده از روشهاي جلوگيري از حاملگي اهميت دارد. بنابراين درصورتي كهفرد تمايل به حامله شدن ندارد بايد در مورد اين مسئله با پزشك صحبت كند.پس از آسيب نخاع علي رغم قطع بودن عادت ماهيانه، احتمال حاملگي وجود دارد.

چگونگي برخورد با عادت ماهيانه
مهمترين مشكل درانجام عادت ماهيانه درفرد آسيب نخاعي، جابجا شدن وتعويض نوار بهداشتي است. دليلي به تغيير روشي كه قبل از آسيب نخاعي مورد استفاده قرار گرفته نيست مگر اينکه مشكلاتي در زمينه توانايي انجام آن پيش آيد.

لغزنده شدن مهبل
دربسياري از خانمهائي كه آسيب نخاع دارند, مشكلاتي در لغزنده شدن مهبل بوجود ميآيد. اين مشكلات شامل مرطوب شدن مهبل وحفظ لغزندگي آن است. درطي نزديكي, مهبل نرم تر ومرطوب ميشود. براي بوجود آمدن اين حالت دو مسير وجود دارد كه اين دو مسير معمولاً باهم كار ميكنند. يكي از طريق عصبي وديگري از طريق رواني. نوع عصبي ا زطريق رفلكس اعصاب ناحيه خاجي انجام ميشود. اين نوع لغزندگي توسط تحريك مستقيم داخل مهبل ويا تحريك دروني مثلاً درهنگام پربودن مثانه ايجاد ميشود.

لغزنده شدن رواني دراثر ديدن يا وجود عامل تحريك كننده جنسي ديگر بوجود ميآيد. مغز دستوراتي را به مركزي در ناحيه بين نخاع پشتي وكمري ميفرستد و از اين ناحيه از نخاع دستورات به مهبل رفته و باعث لغزنده شدن ميشود. بنابر اين براي آنكه ازاين طريق لغزنده شدن انجام شود بايد مسير اعصاب از مغز تا نخاع سالم باشد. درصورت ناقص بودن آسيب نخاع ممكن است اين مسير سالم بماند يا قطع شود.دربسياري از زنان آسيب نخاعي مسير عصبي لغزنده سازي مهبل سالم است بنابراين تا حدودي عمل لغزنده شدن انجام ميگيرد. اما كيفيت وكميت آن با آنچه درقبل از آسيب نخاع بود متفاوت است.

چگونگي برخورد با لغزنده شدن ناكامل
يكي از سادهترين روشها براي درمان كم بودن لغزندگي استفاده از ژلهاي لغزنده کننده (لوبريكانت) است. قبل از عمل نزديكي از ژل استفاده ميشود. اين كار باعث بهتر شدن عمل نزديكي شده و از رسيدن آسيب به مخاط جلوگيري ميشود.

پيشگيري ازحامله شدن
بطور كلي نحوه پيشگيري از حامله شدن در زنان آسيب نخاعي شبيه به بقيه افراد است. اما هر روش مزايا ومعايب خود را دارد. درانتخاب روش پيشگيري بايد محدوديتها, مشكلات طبي و روشهاي مورد استفاده قبلي درنظر گرفته شوند. زن وهمسرش هردو بايد با روش انتخاب شده احساس راحتي كنند. در پيشگيري از حاملگي مرد نيز به اندازه زن مسئوليت دارد.

قرصهاي ضد حاملگي
استفاده ا زقرصهاي ضدحاملگي در زنان قطع نخاع همراه با نگراني درمورد لخته شدن خون در رگها است زيرا آسيب نخاع باعث مستعد شدن فرد به لخته شدن خون در رگها ميشود و قرصهاي ضد حاملگي ممكن است اين مسئله را تشديد نمايند. بنابراين پزشكان دراين زمينه احتياط ميكنند ويا از قرصهاي پروژسترون استفاده كرده درحالي كه همزمان شوهر بايد از كاندوم استفاده نمايد.

وسايل داخل رحمی
دراستفاده از وسايل داخل رحمی بايد مراقبت ايجاد عفونت رحمي بود. بعلت نبودن حس كافي, ممكن است عفونتهاي رحم تنها در مراحلي كه تاحدي پيشرفت كردهاند خود را نشان دهند.دراستفاده از هركدام از روشها مشورت با پزشك ميتواند در تعيين بهترين روش پيشگيري كمك كننده باشد.

حاملكي
آسيب نخاعي باعث پيشگيري از حاملگي نمي شود. و در حقيقت توانايي باروري با آسيب نخاع كم نمي شود. قبل از حامله شدن بهتر است با پزشك در اين زمينه مشورت شود. در ادامه چند نكته ياد آوري ميشود.

افزايش احتمال عفونت ادراري
پس از آسيب نخاع احتمال عفونت ادراري بالا ميرود. بطور معمول بدنبال حاملگي نيز احتمال عفونت ادراري افزايش مييابد. بنابراين افرادحامله بايد نسبت به نحوة كنترل مثانه مراقبت بيشتري نمايد و افزايش دفعات عفونت ادراري در حاملگي را در نظر بگيرند.

تغير در تعادل
حاملگي باعث تغيير در مركز تعادل بدن ميشود. بنابراين در جابجايي بدن، حركت در تخت و انجام كارهاي روزانه تغييراتي بوجود می آيد. بنابراين فرد و همسرش بايد پيش بيني لازم را در اين مورد بنمايند. بخصوص پيش بيني براي ماههاي آخر حاملگي اهميت دارد.

تغييرات اسپاستيسيتي
بسياري از داروهاي ضد اسپاستيسيتي براي جنين مناسب نيست. بنابراين ممكن است پزشك آنها را قطع كند. قطع داروها بايد با نظر پزشك باشد زيرا قطع ناگهاني برخي از آنها خطرناك است. در طي حاملگي ممکن است فرد مجبور به تحمل سفتي عضلانی بيشتری باشد.

وسايل مورد نياز
با حاملگي ممكن است راندن ويلچردستي يا جابجا شدن مشكل تر شود بنابراين بايد در اين زمينه نيز پيش بيني لازم بعمل آيد.

ديس رفلكسی خود مختار
در صورتيكه فرد مستعد ديس رفلكسی خود مختار باشد, حاملگي خطر ايجاد آنرا بيشتر ميكند. افزايش فشار داخل مثانه باعث افزايش تعداد حملات ديس رفلكسی خود مختار ميشود. اين مسئله با پيشرفت حاملگي بيشتر ميشود.

زايمان زودرس
زايمان زودرس در زنان آسيب نخاعي شايعتر از افراد بدون آسيب نخاع است. اين مسئله بيشتر بعلت افزايش عفونت ادراري است. زنان آسيب نخاعي بايد علايم زايمان را بدانند. اين علائم شامل افزايش اسپا ستيسيتي عضلات شكم ، احساس اينكه واقعهاي در حال اتفاق افتادن است, افزايش بياختياري ادراري يا احساس دفع مكرر ادرار و ديسرفلكسي خودمختار است.

ناراحتي تنفسي
در برخي افراد عملكرد تنفسي با حامله شدن بهتر ميشود. جنين بصورت حفاظي عمل كرده و تنفس بهتر ميشود. درافراد ديگر افزايش فشار باعث بدتر شدن تنفس ميگردد. ممكن است تغيير وضعيت به اين كار كمك كند. در صورت بدتر شدن وضع تنفس, اطلاع دادن به پزشك ضروري است.

مراقبت از پوست
با تغيير وزن، نحوة توزيع وزن بدن نيز تغيير ميكند، با پيشرفت حاملگي جابجا كردن بدن مشكل ميشود. بنابراين مراقبت دقيقتر از پوست بدن اهميت زيادتري پيدا ميكند.اگرچه حاملگي و بچه داري همراه با آسيب نخاعي مشكلاتي را بهمراه دارد اما استفاده از تجربههاي زناني كه اين مسئله را تجربه كردهاند ميتواند كمك كننده باشد.

يائسگي
با افزايش سن زنان بطور طبيعي يائسه مي شوند. آسيب نخاع اثر زيادي برروي يائسگي ندارد. بنظر ميرسد آسيب نخاع باعث شود يائسگي يك تا دو سال زودتر اتفاق بيفتد. همچنين برخي از علايم آسيب نخاعي مثل افزايش اسپاستيسيتي، افزايش ديس رفلكسي خود مختار و افزايش انقباض مثانه در زمان يائسگي شديد تر ميشود. علاوه بر اين ساير علائم يائسگي مثل احساس گرگرفتگي, تغييرات خلق و ناراحتي شكمي هم ديده ميشوند.يكي از نگراني ها در زمينه يائسگي، مسئله پوكي استخوان است. آسيب نخاعي خطر ايجاد پوكي استخوان را بيشتر مي كند. بنابراين بايد در اين زمينه از پزشك راهنمائي خواست.

حفظ سلامت جنسي
در زنان و مردان آسيب نخاعی نياز به حفظ سلامت جنسي مانند ساير افراد وجود دارد. از جمله كارها نياز به انجام پاپ اسمير بطورساليانه، انجام معاينه ماهانه سينهها توسط خود شخص و گرفتن عكس ماموگرافي در زمان مقتضي است در مردان نكات مورد اهميت شامل معاينه بيضهها توسط خود فرد از لحاظ وجود برجستگي ويا توده و همچنين معاينات دورهاي پروستات است.

نسخه اصلی مطلب مسايل جنسی پس از آسيب اعصاب را در سایت دکتر غلامرضا رئیسی بخوانید.

---