یکی از عوامل مهمی که بر باروری اشخاص، هم زن و هم مرد موثر است، استرس می باشد. انواع استرس و طریقه ی اثر آن بر ناباروری، خصوصا ناباروری مردان موضوع این مطلب است.

استرس و ناباروری مردان

پژوهش ها نشان می دهد استرس، شرایط محیط و شیوه زندگی در ناباروری مردان تاثیر مستقیم دارد. تولید اسپرم، تولید تخمک، سیکل قاعدگی در خانم ها، بسیار تحت تأثیر استرس قرار می گیرد و خانم هایی که دارای استرس هستند بیشتر مواقع دچارعادت ماهانه های نا منظم می شوند. ثابت شده در مردان هم به این صورت است و همانطور که عوامل استرس زا در زنان موجب اختلال می شود در مردان هم در ناباروری تأثیر گذاربوده و تولید اسپرم و تعداد اسپرم وقتی تحت تأثیر استرس قرار می گیرد باعث ناباروری شده است. همچنین ثابت شده استرس و اضطراب و عوامل محیطی در مردان بر روابط زناشویی تأثیر گذار است و باعث کاهش اسپرم می گردد و برخی از مردانی که در معرض استرس روانی قرار می گیرند نابارور هستند.

سبک زندگی، تغذیه مناسب، آب و هوا، انواع استرس های روانی که روزانه با آنها مواجه هستیم و در معرض انواع و اقسام آن ها قرار داریم، باید در مواجهه با آنها مدیریت خوبی داشته باشیم تا درصد ناباروری در مردان را کاهش دهیم.

چگونگی تاثیر عوامل روان شناختی بر ناباروری مردان

عوامل روان­شناختی می­تواند یکی از تاثیر گذارترین عوامل در رابطه با ناباروری باشد و به صورت چرخه ای افراد نابارور را تحت تاثیر قرار دهد. اولین مشکلی که همراه ناباروری بوجود می آید تنش بین زوجین، استرس و عدم آرامش است. هر چقدر استرس و تنشی که این افراد تجربه می کنند بیشتر باشد و ادامه یابد طبیعتا باعث کاهش قدرت باروری آن­ها خواهد شد. در رابطه با دیگر مسائل مربوط به روان­شناسی نیز چنین است و این یک موضوع قابل تامل است که باید پیشگیری و درمان شود. عوامل روان­شناختی متعددی می توانند بر ناباروری تاثیر گذار باشند که در مقالات بعدی در مورد آنها بحث خواهد شد. اما موضوع مورد بحث در این مقاله تجربه استرس و اضطراب در مردان نابارور است.

ارتباط استرس و ناباروری در مردان

از جمله عوامل روان­شناختی که موجب کاهش باروری در مردان می شود؛ وجود استرس و اضطراب است. مسلما در حد مطلوب وجود استرس واضطراب در موقعیت های مختلف زندگی، طبیعی است. اما گاهی که شدت و تداوم پیدا می­ کنند باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی می گردند. استرس روانی با کاهش در تراکم و حرکت پیشرونده اسپرم همراه است و شمار اسپرم های غیر طبیعی را افزایش می دهد. استرس روانی اثراتی نیز بر عملکرد جنسی مردان دارد و در مواردی چون پروستاتیت مزمن و سندرم درد لگنی مزمن دخیل است. در وهله ی اول موضوع وجود استرس شاید برای افراد خیلی مهم و جدی نباشد ولی بعد از مدتی اثرات استرس قابل مشاهده خواهد بود. از طرف دیگر مردانی که از مشکل ناباروری خود اطلاع پیدا می کنند ممکن است استرس را تجربه کنند که هر چقدر این مسئله ادامه داشته باشد امکان و احتمال این که موجب تداخل دارویی در دوره ی درمان شود بیشتر است.

باروری مردان

باروری مردان نیز ممکن است تحت تأثیر استرس قرار گیرد. یک متاآنالیز از ۵۷ مطالعه مختلف ، که تقریباً ۳۰۰۰۰۰ مرد را شامل می شد، نشان داد که استرس روانی می تواند غلظت اسپرم ، حرکت اسپرم و درصد اسپرم به شکل طبیعی را کاهش دهد. با این حال، این مطالعه به بررسی اینكه آیا این زمان تحت تأثیر بارداری برای شریک زندگی زن آنها است، نپرداخت.

مطالعه دیگری نشان داد که تجربه دو واقعه استرس زا در زندگی، خطر پایین آمدن نتایج تجزیه و تحلیل اسپرم در یک مرد را زیر دستورالعمل های طبیعی تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) افزایش می دهد.

مطالعات دیگر نشان داده است که وقتی مردان استرس روانی را تجربه می کنند، سطح تستوسترون کمتر است. اگرچه، دشوار است که بدانید چه چیزی در درجه اول قرار دارد آیا کاهش تستوسترون منجر به افزایش حساسیت به حوادث استرس زا می شود؟ یا آیا حوادث استرس زا باعث کاهش سطح تستوسترون می شود؟

ناباروری مردان، زمینه ساز استرس

یکی از دلایلی که باعث می شود مردان استرس بیشتری تجربه کنند و این استرس همیشه همراه آن ها باشد این است که پذیرش ناباروری بسیار سخت بوده و این را نوعی ضعف برای خود می دانند. یکی از اصلی ترین و مهم ترین مسئله ذهنی که برای مردان پیش می آید این است که آنها نتوانند از پس کاری برآیند و به نوعی ضعیف دیده شوند، حال آنکه اگر این مسئله در مورد مهم ترین بخش زندگی آنها یعنی عدم باروری صورت گیرد باعث به وجود آمدن مشکلات دیگری در زندگی شخصی و اجتماعی می شود که در مقالات بعدی به آنها خواهیم پرداخت.

استرس و اختلال نعوظ در مردان

استرس و اضطراب چنانکه قبلا گفته شد باعث اختلال و عملکرد نادرست در رابطه جنسی و کاهش میل جنسی می شود. حال یکی از این اختلالات جنسی، اختلال نعوظ در مردان است که با استرس رابطه ی مثبتی دارد. این اختلال باعث می شود که انتظارات جنسی در مقابل شریک جنسی به درستی برآورده نشود. اختلال نعوظ به حالتی گفته می شود که مرد قادر به نعوظ و یا حفظ آن نیست و در نتیجه شانس بارور بودن از بین می رود. برای درمان اختلال نعوظ و برگشتن قدرت باروری باید استرس واضطراب کنترل گردد.

نتیجه گیری

ناباروری مشکلی است که علاوه بر عوامل فیزیولوژیکی، عوامل روانشناختی نیز در آن دخیل است. استرس و اضطراب یکی از عوامل رایج است که هم می تواند در راستای ناباروری به وجود آید و هم می تواند عاملی برای ناباروری باشد ولی در هر حال باید در کنار درمان دارویی که صورت می گیرد به این مسئله هم توجه شود و در پی رفع این مشکل هم برآمد چون مطمئنا می تواند باعث به وجود آمدن مشکلاتی دیگری در زندگی شخصی واجتماعی گردد. تمرکز برنامه های سلامت بر بخش روانی و سبک زندگی می تواند اثرات مفیدی بر سلامت باروری داشته باشد و نیازمند طراحی مطالعات بیشتر در تبیین نقش عوامل اجتماعی- روانی- رفتاری بر کیفیت مایع منی مردان است. علاوه بر این بیماران نیز باید از اثر استرس بر عملکرد بیضه به عنوان یک عامل در ناباروری مردان آگاه باشند.

نسخه اصلی مطلب رابطه استرس و ناباروری در مردان چیست؟ را در سایت دکتر پیمان صالحی بخوانید.

---