واریکوسل به بزرگ شدن رگ های بیضه گفته میشود. هنگامی که یکی از عروق بیضه واریسی میشود فرایند گردش خون به سایر نواحی دستگاه تولید مثل مختل می گردد. کیسه بیضه وظیفه محافظت از بیضه ها را برعهده دارد. از آنجایی که به علت واریسی شدن این رگ ها، خون نمی تواند به قلب برگردد درون کیسه بیضه جمع می شود و باعث بزرگ شدن غیرطبیعی رگ ها خواهد شد. این وضعیت می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم شود. جراحی واریکوسل با هدف برطرف کردن این رگ های بزرگ انجام می گردد تا گردش خون به اندام های تولید مثل به طور صحیح انجام شود. عمل واريكوسل اگر توسط ارولوژيست مجرب انجام شود احتمال عوارض را به حداقل مي رساند.

علت واریکوسل

پزشکان علت اصلی واریکوسل را تشخیص نداده اند ولی احتمال قوی ناشی از اختلالاتی است که در جریان خون رگ های وريدی بیضه رخ می دهد. این رگ ها خون را از بیضه ها به بیرون می رانند. در صورتی که جریان خون در این رگ ها به درستی برقرار نشود، می تواند باعث احتباس خون و گشادی رگ ها شود. در نتیجه واریکوسل روی می دهد. واريكوسل در٩٠٪‏ موارد در سمت چپ وجود دارد كه علت آن ورود وريد بيضه به وريد كليه و سپس به وريد اجوف است كه نسبت به بيضه ي راست مسير طولاني تري را طي ميكند.

علائم واریکوسل

1. اتساع و بزرگی سیاهرگ ها در کیسه بیضه
2. کاهش تعداد اسپرم و تنبلی آن
3. تشدید درد بیضه ها حین ایستادن و کاهش آن در حالت درازکش
4. تشدید درد بیضه ها در هوای گرم
5. تشدید درد بیضه ها با انجام فعالیت های سنگین
6. از بین رفتن درد هنگام خوابیدن
7. احساس سنگینی در بیضه ها
8. احساس توده مانند در بیضه ها

روش های تشخیص واریکوسل

سونوگرافی بیضه به تشخیص واریکوسل کمک می کند. این روش کاربردی ترین روش برای تعیین اندازه آن و شناسایی آسیب شناسی های مختلف این اندام است. اغلب، این سونوگرافی همراه با یک دستگاه داپلر انجام می شود که به پزشک اجازه می دهد عروق کیسه بیضه را مشاهده کرده و بازگشت خون وریدی را (اصطلاحاً ریفلاکس)، یعنی افزایش قطر وریدها را تشخیص دهد.

اسپرموگرام برای تشخیص واریکوسل. اگر مراحل اولیه واریکوسل عملاً با حالت طبیعی متفاوت نباشد، تغییرات زیر را می توان بررسی کرد:

1. کاهش تعداد اسپرم های فعال
2. کاهش تعداد یا عدم وجود کامل اسپرم در منی
3. کمبود اسپرم
4. وجود بسیاری از اسپرم های مرده
5. مطالعه سطح هورمون های جنسی: تستوسترون، هورمون FGS، پرولاکتین، استرادیول، هورمون لوتئین ساز در مورد تشخیص افتراقی ناباروری مردان با واریکوسل استفاده می شود.
6. اوروگرافی. این به شناسایی بیماری های مرتبط کمک می کند: افتادگی کلیه، هیدرونفروز، ناهنجاری های سیستم ادراری.

آمادگی برای عمل واریکوسل

1. شب قبل از جراحی ممکن است نیاز باشد موهای زائد ناحیه ی کشاله ران، کیسه ی بیضه و انتهای آلت تناسلی را از بین ببرید. این کار را شب قبل برای جلوگیری از تحریک پوست آن ناحیه در حین جراحی انجام دهید.
2. بعد از نیمه شب چیزی نخورید. جراح شما ممکن است وعده های غذایی یا نوشیدنی های روز قبل را محدود کند.
3. صبح جراحی دوش بگیرید و ناحیه ی جراحی را پاکیزه کنید. یک لیف زدن ملایم بدون تحریک پوست مناسبترین راه است.
4. قبل از جراحی راجع به داروهایی که مصرف میکند با پزشکتان مشورت کنید، به خصوص اگر داروهای ضد غلظت خون یا دیابت مصرف میکنید.

انواع روش عمل واریکوسل

روش های مختلفی برای جراحی واریکوسل وجود دارد. جراحی به منظور بازگشت جریان خون طبیعی به بیضه انجام می‎شود. پس از قطع وریدهای متورم بیضه، تولید هورمون تستوسترون نیز بهبود پیدا می کند. انواع روش های جراحی واریکوسل عبارت اند از:

• جراحی واریکوسل به روش میکروسکوپی: در این روش جراح از طریق ایجاد برش در کشاله ران به ناحیه انسداد نزدیک شده و با مسدود کردن رگ های غیرطبیعی باعث بهبود و برگشت جریان خون به حالت طبیعی می شود.
• جراحی واریکوسل با روش لاپاراسکوپی: در این روش از طریق یک یا چند برش کوچک در شکم به ناحیه انسداد نزدیک شده و با بزرگ نمایی عروق مسدودشده اقدام به قطع آنها می‎شود.
• آمبولیزاسیون پوستی: در این روش لوله ای باریک از طریق ورید گردن یا کشاله ران وارد بدن شده و به محل وریدهای بیضه در شکم نزدیک می شود و رگ های متورم مسدود می شوند تا جریان خون به حالت طبیعی بازگردد.

ملاحظات دوره بهبودی یا ریکاوری

زمان بهبودی پس از جراحی واریکوسل می تواند ۱ تا ۲ هفته به طول انجامد. باید تا ۴ هفته پس از جراحی از داشتن رابطه جنسی خودداری شود.

عوارض عمل واریکوسل

این موارد، بزرگ ترین خطرات جراحی واریکوسل هستند که فرد باید بداند:

هیدروسل

هیدروسل، تجمع مایع در درون یا اطراف کیسه بیضه است. این مورد به علت مختل شدن جریان لنف در حین جراحی به وجود می آید. هیدروسل می تواند بزرگ شده و در موارد نادر پاره شود. همچنین می تواند سبب ایجاد یک احساس فشار در کیسه بیضه شده یا همراه با درد باشد. ممکن است جهت از بین بردن هیدروسل به یک عمل جراحی دیگر نیاز باشد. احتمال بروز این عارضه با استفاده از میکروسکوپ کاهش می یابد.

آسیب به شریان

شریان ها خون غنی از اکسیژن و مواد غذایی را به اعضای بدن از جمله بیضه ها می رسانند. شریان ها و ورید ها در بدن می توانند نزدیک به هم بوده و ممکن است در حین جراحی واریکوسل، یک شریان آسیب بیند. شریانی که در جراحی واریکوسل بیشترین احتمال آسیب را دارد شریان بیضه ای است و این وضعیت می تواند به صدمه دیدن بیضه منجر شود. این آسیب، در ۱۲ تا ۲۴ درصد مواقع در عمل های جراحی باز اتفاق می افتد. استفاده از میکروسکوپ، مشاهده عروق خونی را بهبود بخشیده و در فرایند میکروسرجیکال کمتر از ۱ درصد مواقع شریان ها آسیب می بینند.

نسخه اصلی مطلب عوارض عمل واریکوسل چیست؟ را در سایت دکتر امیر بهنام فر بخوانید.

---