واریکوسل یک عارضه پزشکی می باشد که در آن وریدهای بالای توپ مردانه به شکل غیرطبیعی متورم و بزرگ شده اند، که ممکن است منجر به تحت فشار بودن یا درد در منطقه توپ مردانه شود. این وضعیت معمولاً به دلیل عدم کارایی یا ضعف در سیستم صافی وریدی در این منطقه اتفاق می افتد که می تواند منجر به تجمع خون و ایجاد فشار بیش از حد بر روی وریدها شود. واریکوسل می تواند به شکل های مختلفی ظاهر شود، از جمله به صورت ساده و بی درد یا با علائم مزاحم و دردناک. تشخیص واریکوسل معمولاً توسط پزشک از طریق بررسی بالینی و نتایج تصویربرداری مثل سونوگرافی صورت می گیرد، که بسته به شدت و مشکلات مربوطه، درمان های متفاوتی از جمله مراقبت های خانگی، داروها و در موارد شدیدتر، عمل جراحی ممکن است لازم باشد.

علائم واریکوسل

• برآمدگی در یکی از بیضه ها
• تورم کیسه بیضه
• بزرگ شدن یا پیچ خوردن محسوس سیاهرگ ها در کیسه بیضه که غالباً ظاهری شبیه به یک کیسه پُر از کرم پیدا می کند.
• احساس درد مبهم و مکرر در ناحیه بیضه
• ناباروری

علت واریکوسل

علت دقیق واریکوسل در مردان ناشناخته است. ممکن است یکی از عوامل موثر در بروز آن عملکرد نادرست دریچه های داخل سیاهرگ ها باشد که نقش آنها حفظ حرکت خون در جهت درست است. همچنین، سیاهرگ بیضه سمت چپ مسیری کمی متفاوت از ورید راست را دنبال می کند. این مسیر متفاوت احتمال بروز مشکل در جریان خون سمت چپ را بیشتر می کند. وقتی خون بدون اکسیژن در شبکه سیاهرگ ها تجمع می کند، آنها گشاد می شوند که به معنای ایجاد واریکوسل است. در موارد نادر، گره های لنفی متورم یا دیگر توده های موجود در پشت شکم، باعث توقف جریان خون خواهند شد و همین مسئله در نهایت منجر به تورم رگ های خونی ناحیه ی کیسه بیضه شده و درد زیادی را ایجاد می کند.

تشخیص واریکوسل

پزشک می تواند واریکوسل را با معاینه کیسه بیضه و لمس آن تشخیص دهد. معاینه احتمالاً در حالت دراز کشیده یا ایستاده انجام خواهد شد. وقتی ایستاده اید، پزشک ممکن است از شما بخواهد که نفس عمیقی بکشید، نفس خود را نگه دارید و صبر کنید. این تکنیک که مانور والسالوا نام دارد به پزشک اجازه می دهد تا معاینه و برررسی بیضه ها برای تشخیص واریکوسل در آقایان را آسان تر کند. پزشک همچنین ممکن است برای تایید تشخیص یا نوع واریکوسل، رد کردن علل احتمالی علائم سونوگرافی را تجویز کند.

پیشگیری از واریکوسل

هیچ راهی برای پیشگیری از واریکوسل وجود ندارد. این مشکل برای هر مردی اتفاق نمی افتد اما نسبتاً رایج است. در دوران بلوغ، بیضه ها به سرعت رشد می کنند و نیاز به خون بیشتری دارند. از آنجایی که تصور می شود گردش خون ضعیف دلیل اصلی واریکوسل است، پیاده روی منظم می تواند تا حدودی شانس ابتلا به واریکوسل را کاهش دهد. همچنین ممکن است پیاده روی سبب کاهش تورم و درد در کیسه بیضه شود. همچنین برخی از عوامل مرتبط با سبک زندگی از قبیل ایستادن یا نشستن طولانی مدت، چاقی، و سیگار کشیدن، می توانند خطر ابتلا به واریکوسل را افزایش دهند یا علائم را در افرادی که قبلاً آن را دارند تشدید کنند. بنابراین با انتخاب شیوه زندگی سالم، مردان ممکن است بتوانند خطر ابتلا به واریکوسل را به شدت کاهش دهند یا حتی در صورت ابتلاء به آن، شدت علائمش را کم کنند.

درمان واریکوسل

1- مراقبت های خانگی
برخی از روش های خانگی درمان واریکوسل عبارتند از:

• تغییر در سبک زندگی
• داشتن رژیم غذایی سالم و افزایش مصرف غذاهای غنی از فیبر مانند سبزیجات تازه، میوه ها و غلات کامل
• استفاده از کمپرس یخ و کمپرس سرد برای تسکین تورم بیضه
• ثابت نگه داشتن وزن
• انجام یوگا برای بهبود گردش خون
• انجام تمرینات کگل برای بهبود و بازگرداندن جریان خون
• مصرف داروهای گیاهی پس از مشورت با یک پزشک متخصص
• افزایش مصرف آنتی اکسیدان ها

2- عمل جراحی
هدف از جراحی، تغییر مسیر رگ های خونی و بازگشت جریان خون به حالت طبیعی و نرمال می باشد. بعبارتی جراحی واریکوسل عبارت است از بستن رگ مشکل دار و به جریان انداختن خون در رگ های سالم دیگرجراحی میتواند به روش هایواریکوسلکتومی، لاپاراسکوپی و آمبولیزاسیون پوستی انجام شود. در صورتی که فرد نابارور باشد، عمل جراحی واریکوسل می تواند باعث بهبود کیفیت اسپرم ها یا درمان ناباروری فرد شود.
3- درمان های دارویی
در صورتی که واریکوسل خفیف باشد درصد موفقیت درمان آن با جراحی بسیار پایین است، به همین دلیل برای واریکوسل خفیف درمان دارویی در اولویت است. نوع درمان دارویی واریکوسل کاملا بستگی به شکل اسپرم، تعداد و نوع حرکت آنها دارد. برای درمان واریکوسل خفیف از داروهایی استفاده می شود که تولید اسپرم را بالا برده و فعالیت آنها را افزایش دهند، همچنین باعث افزایش تستروژن می شوند. در کنار آن داروهای آنتی اکسیدان نیز ممکن است، تجویز شوند. به طور کلی تجویز دارو به تشخیص پزشک متخصص بستگی دارد.

عوارض عدم درمان واریکوسل بیضه

• در صورت عدم درمان واریکوسل، ممکن است بیضه مبتلا به واریکوسل آسیب ببیند.
• یکی دیگر از احتمالات قوی در صورت عدم درمان واریکوسل، ناباروری مردان است . عدم درمان واریکوسل باعث افزایش دما می شود. این افزایش دما بر روی تعداد، میزان تحرک و کیفیت کلی اسپرم ها تاثیر گذار است.
• واریکوسل همچنین می تواند باعث شود که بیضه ها به طور طبیعی رشد نکرده و کوچک شوند که به آتروفی بیضه معروف است.
• شواهد محکمی وجود دارد که نشان می دهد ترمیم واریکوسل باعث بهبود عملکرد بیضه شده و از آسیب بیشتر در بیضه در مرور زمان جلوگیری می کند.

تاثیرات واریکوسل بر باروری

بر اساس تحقیقات انجام گرفته، هنگامی که خون گرم از شکم به سمت پایین و به سوی کیسه بیضه منتقل می شود، دمای بیضه را که 3 درجه کمتر از دمای بدن است و در این دما به صورت بهینه عمل می کند، افزایش می دهد. بنابراین این خون گرم می تواند بر توانایی بیضه در ساخت اسپرم و تستوسترون تأثیر بگذارد. همچنین طبق نظریه های دیگری افزایش فشار داخل بیضه، کمبود اکسیژن در اثر کاهش جریان خون و قرار گرفتن بیضه در معرض مواد شیمیایی غده فوق کلیوی که در بالای سیاهرگ بیضه قرار دارد، احتمال ناباروری مردان مبتلا به واریکوسل را افزایش می دهند.
به طور کلی واریکوسل باعث کاهش تولید تستوسترون توسط بیضه و یا ایجاد ناراحتی در اسکروتوم (کیسه بیضه) می شود. در صورت عدم درمان واریکوسل، واریکوسل می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم یا آزواسپرمی (فقدان کامل اسپرم در انزال) گردد و در نتیجه ناباروری به دلیل واریکوسل رخ می دهد.

نتیجه گیری

بنابراین، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب از طریق مراجعه به پزشک و انجام تست های مورد نیاز، می تواند از پیشرفت و تشدید وضعیت جلوگیری کند. انجام مراقبت های خانگی و مدیریت درمانی ممکن است در موارد ساده مفید باشد، در حالی که در شرایط پیچیده تر، روش های جراحی مانند ترمیم جراحی لازم است. افرادی که از علائم واریکوسل رنج می برند، باید به طور مداوم با پزشک خود مشورت کنند تا برایشان برنامه درمانی مناسب تدارک داده شود و از تاثیرات بیشتر این وضعیت جلوگیری شود.

نسخه اصلی مطلب همه چیز درباره واریکوسل؛علائم،علت،تشخیص را در سایت دکتر عنایت الله ایزدی بخوانید.

---