برای درمان واریکوسل ابتدا باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا پس از انجام معاینات و آزمایشات لازم، تصمیم لازم برای روند درمان شما اتخاذ شود. واریکوسل شایع ترین علت ناباروری اولیه و ثانویه در مردان می باشد. تجمع خون در وریدهای بیضه منجر به افزایش دمای بیضه و سرازیر شدن مواد زائد و سمی از کلیه و غده فوق کلیوی به بیضه و در نتیجه کاهش تولید تستوسترون و اسپرم توسط بیضه می باشد. واریکوسل ۹۰ درصد در سمت چپ ایجاد می شود. ۸% موارد دوطرف بوده و ۲% موارد فقط در سمت راست بوجود می آید. بیماری واریکوسل یا واریس بیضه به عنوان یک بیماری مردانه به حساب می آید که به ایجاد ناهنجاری هایی در ناحیه بیضه مربوط می شود. لازم است بدانید که علت ناباروری تعداد زیادی از زوج ها، وجود بیماری واریکوسل در مرد تشخیص داده شده که در اصل به معنای آسیب به بیضه است.
دلیل ایجاد بیماری واریکوسل هنوز به طور قطعی مشخص نشده است. با این حال، علت حدودی این نوع بیماری را به گشاد شدن غیر طبیعی رگ های بیضه مربوط می دانند. حتما با واریس رگ های پا آشنایی دارید و دیده اید که رگ ها در این حالت بیش از حد در زیر پوست خود را نشان می دهند. دقیقا همین موضوع در مورد رگ های بیضه نیز رخ داده و منجر به واریکوسل می گردد. رگی که وظیفه گردش خون از بیضه به سمت قلب را بر عهده دارد، در حالتی که فرد به واریکوسل دچار باشد، قادر به انجام وظیفه خود به شکل صحیح نیست. در نتیجه تجمع خون در رگ های بیضه منجر به گشادی و تورم رگ ها خواهد شد. کوچک شدن اندازه بیضه، ناباروری و درد از جمله عوارض این بیماری محسوب می شوند.
واریکوسل هنگامی شکل می گیرد که دریچه های درون سیاهرگ هایی که اطراف طناب بیضوی پیچ خورده اند، نتوانند جریان خون را به درستی بازگشت دهند. این مساله باعث می شود تا خون در ناحیه ی دریچه های لانه کبوتری عبور کرده و به عقب بازنگردد که نتیجه ی این عمل تورم و بزرگ تر شدن سیاهرگ ها است. مشابه این موضوع در واریس (به خصوص در پاها) نیز مشاهده می شود.
در موارد زیر توصیه به درمان واریکوسل می شود:
یکی از تاثیرات منفی و مهمی که بیماری واریکوسل می تواند برسلامت جنسی مردان و در رابطه زناشویی تاثیر بگذارد، ایجاد ناباروری در آن ها است. در واقع، هنگامی که واریکوسل به وجود می آید، عملکرد بیضه ها تا حد زیادی مختل شده و در نتیجه تعداد اسپرم هایی که تولید می گردد، کاهش می یابد. بنابراین، احتمال باروری در فرد می تواند به شدت کم شود.
پس از اینکه اثر این بیماری بر سلامت جنسی مردان مشخص گردید، علم پزشکی تا حدودی دریافت که در صورت درمان این بیماری، فرد دوباره می تواند قدرت باروری خود را به دست آورد. با این حال، تجربه موارد مختلف و نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهد که افزایش تعداد اسپرم ها بعد از درمان بیماری واریکوسل تنها در بخشی از جمعیت مردان نابارور می تواند قدرت باروری را احیا کند. به همین دلیل، افراد باید برای اطمینان از اثر بخش بودن درمان بیماری واریکوسل بر رفع ناباروری حتما با یک متخصص اورولوژی شناخته شده و باتجربه مشورت نمایند.
عدم درمان واریکوسل منجر به آسیب دیدن بیضه خواهد شد. تقریبا ۸۵ درصد از مردان واریکوسل را در بیضه چپ تجربه می کنند. گاهی این وضعیت منجر به آتروفی یا کوچک شدن بیضه می شود.
ممکن است به مرور زمان دریچه دیگر به صورت طبیعی باز و بسته نشود و خون در رگ جمع شود. این وضعیت به دلایل مختلف رخ می دهد اما یکی از پیامدهای طبیعی بالا رفتن سن به حساب می آید. هرچه سن بالا می رود، جداره رگ تا حدی حالت ارتجاعی خود را از دست می دهد. ضعیف شدن جداره رگ به منزله کاهش فشار در دریچه هاست به طوری که دریچه کاملا بسته نمی شود و خون بین انقباض عضلات جاری می شود. تجمع خون دور بیضه فشار را بالا می برد که کوچک شدن را در پی خواهد داشت.
یکی دیگر از پیامدهای عدم درمان واریکوسل، ناباروری است. در صورت عدم درمان واریکوسل، این بیماری میتواند روی تعداد، حرکت و کیفیت اسپرم نیز تاثیر گذار باشد. اغلب مردانی که به دلیل واریکوسل دچار ناباروری می شوند از کمبود تستسترون هم رنج می برند. شواهد بالینی نشان می دهد این وضعیت ناشی از نقص سلول های تولیدکننده تستسترون به نام لایدیگ است. مردانی که تحت درمان واریکوسل قرار می گیرند با افزایش میزان تستسترون روبه رو می شوند زیرا فعالیت سلول های لایدینگ دوباره به حالت طبیعی برمی گردد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید: اقدامات بعد از عمل واریکوسل
این مشکل به مرور عملکرد بیضه را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث ضعیف شدن گردش خون در بیضه و عملکرد بیضه می شود؛ به این معنی که بیضه در اثر کاهش کیفیت خون رسانی، دچار اختلال در عملکرد و تولید اسپرم و هورمون های درون ریز می شود.
در نتیجه واریکوسل هم می تواند در کیفیت اسپرم و تعداد اسپرم یک مرد تاثیر بگذارد و به مرور زمان و با شدت گرفتن آن باعث ناباروری در فرد شود. همچنین در صورت شدید بودن و در دراز مدت می تواند با تاثیر روی تولید هورمون تستسترون یا هورمون مردانه شده که باعث کاهش انرژی عضلات و ایجاد اختلال در فعالیت جنسی مردان و رابطه زناشویی آن ها می شود.
واريكوسل حتی اگر شديد هم باشد قاعدتا تاثيری بر ميل جنسی نخواهد داشت و نهايتا بر روی باروری اثر سوء می گذارد.
عمل واريكوسل اگر توسط ارولوژيست مجرب انجام شود احتمال عوارض را به حداقل مي رساند احتمال بروز عوارض در روش جراحي ميكروسكوپي نسبت به ديگر روش ها به مراتب كمتر است. شايع ترين عارضه واريكوسل، عود آن مي باشد. يكي ديگر از عوارض هيدروسل این است که آب در اطراف بيضه تجمع مي يابد كه اگر شديد باشد با يك جراحي ساده قابل درمان هست. دو عارضه بسيار نادر آسيب وازدفران (لوله انتقال اسپرم) و سرخرگ بيضه است. همانطور که نتایج نشان داده است احتمال بروز اين دوعارضه بسیار کم است.