ارتودنسی یکی از روشهای تصحیح ناهنجاری های فک و دندان است. در این روش اصلاحی، از دستگاه های مختلفی استفاده میشود. براکت و سیم ارتودنسی (بریس) از جمله ابزار استفاده شده در ارتودنسی دندانها هستند. براکت ارتودنسی یک قطعه کوچک است که معمولا جنس آن فلزی بوده و با استفاده از یک چسب مخصوص، به سطح داخلی و یا خارجی دندان وصل میشود. در وسط براکت، یک شیار وجود دارد که سیم ارتودنسی از میان آن رد می شود. بر روی هر دندان، یک براکت ارتودنسی اختصاصی متصل می شود که با عبور سیم از درون آن ها، دندانها را به جایگاه مناسب حرکت می دهند. در نهایت، این نیرو منجر به تغییر جایگاه دندانها به محل مطلوب می شود.

کاربرد براکت ارتودنسی

برای نظم دادن به دندانها و وضعیت فک، لازم است تا نیرویی به آنها وارد شود. این نیرو باید بر اساس وضعیت دندانها و در طولانی مدت وارد شود تا بتواند تاثیر مناسب و قابل قبولی داشته باشد. کاربرد براکت ارتودنسی این است که جایگاه مناسبی را ایجاد میکند تا سیم های ارتودنسی نیروی کششی مورد نظر را بر روی دندانها اعمال کنند. بنابراین کاربرد براکت ارتودنسی را میتوان چنین بیان نمود:

• انتقال نیروی اعمال شده توسط سیم ارتودنسی به دندان ها، جهت جابه جایی و حرکت دندان ها
• نگهداری سیم ارتودنسی در محل مناسب
• ایجاد نقاط تکیه گاهی محکم برای اتصال سیم به دندان ها
• تسهیل حرکت دندان ها در جهت درمانی مورد نظر
• اعمال دقیق حرکات خاص در هر دندان در جهات مختلف

بنابراین براکت ها نقش کلیدی در انتقال نیرو، کنترل حرکت دندان و ثبات نهایی دندان ها دارند.

انواع براکت ارتودنسی

همانگونه که اشاره شد، معمولا براکت های استفاده شده در ارتودنسی از جنس فلزی هستند. جنس فلزی مقاومت قابل انتظار در مقابل نیروی کششی وارده را دارد و از همین رو، برای طولانی مدت گزینه بهتری است. با این حال، براکت های دیگری نیز وجود دارند که بر اساس نیاز افراد طراحی و ساخته شده اند. از جمله براکت های شناخته شده در ارتودنسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• براکت های فلزی
• براکت های سرامیکی
• براکت های کامپوزیتی یا رزینی
• براکت های تیتانیومی
• براکت پشت دندانی یا لینگوال (Lingual)
• براکت های سلف لیگیت (Self-ligating)

شکستن براکت ارتودنسی

شکستن یا کنده شدن براکت های ارتودنسی یکی از عوارضی است که گاهی در طول درمان ارتودنسی رخ می دهد. علل شکستن براکت ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خوردن غذاهای سخت یا چسبنده مانند آجیل یا ته دیگ یا گوجه سبز
• فشار زیاد به براکت در هنگام جویدن یا ورزش های فیزیکی
• ضربه مستقیم به صورت و دهان
• بی دقتی در نگهداری و مراقبت از دستگاه ارتودنسی
• ساختار ضعیف براکت های سرامیکی نسبت به فلزی

در صورت شکستن براکت ارتودنسی لازم است تا براکت را همراه خود داشته و در سریعترین زمان ممکن به پزشک خود مراجعه کنید.

اگر براکت ارتودنسی کنده شود چه باید کرد؟

کنده شدن براکت ارتودنسی یکی از مشکلاتی است که افرادی که از ارتودنسی استفاده میکنند ممکن است با آن مواجه شوند. در صورت رخداد این مشکل، جای نگرانی نیست و مشکلی جدی ایجاد نمی شود. با این حال، نیاز به یک سری اقدامات قبل از مراجعه به پزشک وجود دارد.

در صورت کنده شدن براکت ارتودنسی لازم است تا براکت و سیم ارتودنسی را همراه خود نگه دارید و در زمان مراجعه به پزشک، با خود به همراه داشته باشید. سعی کنید در سریعترین زمان ممکن به پزشک خود مراجعه نمایید تا ترمیم براکت شکسته شده صورت گیرد. در مدت زمان بین شکستگی براکت و مراجعه به پزشک، لازم است تا موم موجود در کیت ارتودنسی را استفاده کنید تا سیم آزاد شده، برای شما آزاردهنده نباشد. برای استفاده از این موم، ابتدا آن را بین انگشتان خود بغلتانید. سطح دندان یا سیمی که براکت از آنجا کنده شده را صاف کرده و موم را بر روی آن قرار دهید. این کار برای جلوگیری از نفوذ سیم به بافت نرم دهان مفید خواهدبود. علاوه بر این، در این مدت نباید غذای چسبناک یا سفت نیز مصرف نمود.

بهترین رنگ براکت ارتودنسی

بهترین رنگ براکت ارتودنسی کاملا به کارایی و نیاز افراد وابسته است. بطور کلی براکت ارتودنسی در رنگهای زیر در دسترس هستند:

• براکت های فلزی (استیل): رنگ طبیعی فلز با قابلیت انعطاف بالا
• براکت های طلایی: زیباتر به نظر می رسند اما هزینه بیشتری دارند.
• براکت های سفید: کمتر دیده می شوند اما رنگ آنها ممکن است تیره شود.
• براکت های شفاف: کمترین جلب توجه را دارند ولی شکننده تر هستند.

البته گاهی ممکن است براکتهایی با رنگهای دلخواه افراد برای وضعیت دندان آنها مناسب نباشد. برای مثال، براکتهای شفاف شکنندگی بیشتری نسبت به براکت های فلزی دارند، از همین رو برای افرادی که دندان آنها نیاز به نیروی بیشتری برای مرتب شدن دارد مناسب نیستند. بنابراین بهتر است قبل از انتخاب بهترین براکت ارتودنسی، با پزشک خود نیز مشورت نمایید.

قیمت براکت ارتودنسی

قیمت براکت های ارتودنسی بسته به نوع مواد، برند، جنس براکت و تعداد براکت ها متفاوت است. بطور کلی براکتهای فلزی کمترین هزینه را در بین انواع براکت ارتودنسی دارا می باشند. براکتهای تخصصی تر هزینه بیشتری نیز در پی دارند. برای آگاهی از هزینه براکت ارتودنسی، بهترین کار مشورت با متخصص ارتودنسی است.

نسخه اصلی مطلب براکت ارتودنسی چیست و چه کاربردی دارد؟ را در سایت دکتر پدرام دانش کاظمی بخوانید.

---