تعیین دقیق زمان بارداری قدم بسیار مهمی برای ارتقای سلامتی بیمار و نتیجه به دست آمده از مراقبت های این دوران است. این تعیین زمان همچنین نقش مهمی را در بسیاری از تحقیقات و آموزش های بهداشت عمومی ایفا می کند. به محض دریافت داده های مربوط به آخرین قاعدگی و اولین معاینه دقیق سونوگرافی، سن حاملگی و تاریخ تخمینی زایمان (EDD) باید تعیین شوند. همچنین بیمار باید در جریان نتایج و زمان بندی قرار بگیرد و این اطلاعات به طور دقیق در پرونده پزشکی او ثبت شوند. سونوگرافی از جنین در سه ماهه اول بارداری (حداکثر تا ۱۳ هفته حاملگی)، دقیق ترین روش برای تعیین یا تأیید سن حاملگی است.

سونوگرافی ابزاری است که در دوران بارداری برای تعیین سلامت جنین، رشد طبیعی و تاریخ تخمینی تولد استفاده می شود. در اوایل بارداری می توان برای تأیید بارداری و چنانچه مادر از اولین روز آخرین قاعدگی خود اطمینان نداشته باشد، برای تعیین سن تولد از این ابزار کمک گرفت. در سونوگرافی قبل از تشخیص جنین، کیسه بارداری دیده می شود. در واقع کیسه بارداری را میتوان در اوایل هفته پنجم بارداری یا سه هفته پس از لقاح مشاهده کرد. اگر این کیسه دیده نشود، به این معناست که تخمک گذاری در مادر با تأخیر انجام شده است. در سونوگرافی اوایل هفته ششم بارداری می توان جنین را مشاهده کرد. بسیاری از سونوگرافیست ها ترجیح میدهند برای انجام سونوگرافی تا هفته ششم منتظر بمانند و بسیاری دیگر هفته هشتم بارداری را یعنی زمانی که رشد جنین قابل سنجش است، برای انجام سونوگرافی مناسب میدانند.

کاربردهای سونوگرافی

از جمله کاربردهای سونوگرافی در تشخیص فرآیند بارداری عبارتند از:

• تعیین حاملگی و محل آن
• سن جنین
• چندقلویی
• جنسیت جنین
• سلامت اندام ها
• میزان مایع آمنیوتیک
• محل جفت

همچنین تعیین سن حاملگی با سنجش شاخص هایی نظیر طول فمور و قطر بین آهیانه ای، دور شکم و طول اسکاپولا و نیز مشاهده و بررسی حرکات جنین یا اعضای درونی آن از دیگر کاربردهای سونوگرافی به عنوان راهنمای زنان باردار است.

انواع روش های انجام سونوگرافی در بارداری

دو نوع اصلی سونوگرافی از جنین وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:

سونوگرافی ترانس واژینال

در این نوع سونوگرافی جنینی مبدل درون واژن قرار می گیرد تا امواج صوتی را ارسال نموده و بازتاب ها را جمع آوری کند. سونوگرافی های واژن اغلب در اوایل بارداری استفاده می شوند. همچنین در صورتی که سونوگرافی شکمی اطلاعات کافی را ارائه ندهد، ممکن است از این نوع سونوگرافی نیز استفاده شود.

سونوگرافی ترانس شکمی

این نوع تصویر برداری با حرکت دادن مبدل بر روی شکم انجام می شود. در طول سونوگرافی ترانس شکمی از جنین شما بر روی یک تخت قرار گرفته و باید شکم خود را در معرض دید قرار دهید، تکنسین یا سونوگرافیست ژل مخصوص را بر روی شکم شما اعمال می کند که باعث افزایش هدایت امواج صوتی و از بین بردن هوا بین پوست و مبدل می شود. سپس مبدل را بر روی شکم حرکت می دهد و امواج صوتی که از استخوان ها و سایر بافت ها منعکس می شود در مانیتور به تصاویر تبدیل می شوند.

نحوه آماده شدن برای سونوگرافی از جنین

بسته به نوع سونوگرافی ممکن است از مادر خواسته شود مقداری زیادی مایعات نوشیده و یا از ادرار کردن قبل از انجام این تست خودداری کند. در صورتی که پزشک برای شما سونوگرافی ترانس شکمی را تجویز نموده است بهتر است لباس گشادی بپوشید تا بتوانید شکم خود را به راحتی در معرض دید سونوگرافیست برای قرار دادن مبدل قرار دهید.

اقدامات پس از سونوگرافی از جنین

پس از انجام سونوگرافی می توانید ژل روی پوست خود را پاک کرده و مثانه خود را تخلیه کنید. با توجه به اینکه این اسکن یک روش غیر تهاجمی می باشد نیاز به اقدامات احتیاطی خاصی پس از آن وجود ندارد.

عوارض جانبی سونوگرافی در بارداری

این روش کاملاً ایمن است و برای اطمینان از رشد طبیعی جنین در رحم مادر، ضروری است. سونوگرافی جنین به جز ایجاد مقدار کمی حس ناخوشایند در مواردی هیچ خطری ندارد. این احساس ناخوشایند گاهی ناشی از فشار به شکم یا واژن است. هیچ نوع اشعه ای برای انجام سونوگرافی استفاده نمی شود. برای انجام سونوگرافی واژینال، لازم است که مبدل دستگاه با پلاستیک یا لاتکس پوشانده شود. اگر زن باردار به لاتکس حساسیت داشته باشد، برخورد این ماده با بدن منجر به واکنش های آلرژیک خواهد شد.

نسخه اصلی مطلب سونوگرافی تشخیص سن حاملگی در هفته چندم انجام میشود؟ را در سایت دکتر محمد اعظمی بخوانید.

---