معمولاًحساسیت دندان ( که حساسیت شدید عاج دندان نیز نامیده می شود ) می تواند به صورت ناراحتی دندان به طور دائم ،یا درد پس از خوردن غذای سرد ، نوشیدن مایعات سرد یا تنفس هوای سرد نمایان شود.
معمولاً مشکل از زمانی آغاز می شود که لثه ها تحلیل پیدا می کنند.لثه ها ، ریشه های دندان را می پوشانند ودرجلوگیری از نفوذ تحریک کننده ها به منافذ عاج دنانی کمک می کنند .لثه ها مانند یک پوشش محافظ ریشه های دندان را می پوشانند؛با تحلیل لثه ها ،ریشه های زیرین دندان ها بدون محافظ می مانند.مشاوره با دندانپزشک راجع به شناسایی دلیل وتوصیه بهترین راه درمان بسیار مهم است .
در دندان های سالم ،عاج دندان (لایه درونی دندان ) به کمک لثه ها و لایه محکم مینای دندان محافظت می شود . وقتی مینای دندان از بین می رود یا هنگامی که لثه ها بر اثر مسواک زدن محکم یا استفاده از مسواکی با الیاف بسیار زیر تحلیل می یابند، ممکن است عاج دندان نمایان شود .عاج دندان از تعداد زیادی منفذ (تیوپ های میکروسکوپی به نام Tubules) تشکیل شده که با عصب عمق دندان در ارتباط است . سرما ،گرما یا شیرینی می تواند سبب تحریک عاج دندان ومتعاقب آن تحریک عصب هایی شود که ایجاد حساسیت ،ناراحتی ودرد می کنند.
به طور کلی رعایت بهداشت دهان ودندان ازبروز حساسیت دندان جلوگیری می کند . که این امر با 2بار مسواک زدن درروز به مدت 2دقیقه وبا استفاده از یکی از مسواک های با کیفیت ودارای الیاف نرم ویکی از خمیر دندان های حاوی فلوراید صورت می گیرد . از دندانپزشک برای نشان دادن روش بهینه مسواک زدن برای رفع نیاز های دندانی خود کمک بخواهید.
راه حل اصلی جلوگیری از حساسیت دندان ،پیشگیری از تحلیل لثه هاست . کاستن از فشار در هنگام مسواک زدن ،بسیار مؤثر است . مسواک های برقی دارای سیستم های حساس به فشار هستند که درصورت وارد شدن فشار زیاد ،مسواک زدن را متوقف می کنند . ثابت شده است که مسواک های برقی با حرکات نوسانی ،چرخشی پلاک های بیشتری را نسبت به مسواک های دستی برمی دارد. به خاطر داشته باشید درصورتی که عاج دندان نمایان شود حتی اگر احساس درد نداشته باشید تاپایان عمر بهبود نخواهد یافت . پس رعایت بهداشت دهان ودندان حتی درزمانی که احساس درد نمی کنید،درجلوگیری از پوسیدگی ریشه بسیار مهم است .
دلایل اصلی از دست دادن مینای دندان یا تحلیل لثه ها عبارتند از :
1- مسواک نامناسب وفشار بیش از حد به دندان ها هنگام مسواک زدن
2- استفاده از خمیر دندان با قدرت سایندگی بیش از اندازه
نمایان شدن عاج دندان و سپس حساسیت دندان ها می تواند درپی این عوامل بروز کند .دراین مرحله تمام محرک های خارجی مانند شیرینی غذاهای اسیدی یا نوشیدنی ها و یا نوشیدنی ها و یا حتی لمس دندان ها می تواند ایجاد درد کند . درصورت عدم رعایت بهداشت ،پیامد بعدی گسترش پوسیدگی ریشه دندان است که باید توسط دندانپزشک درمان شود . از دست دادن مینای دندان یا تحلیل لثه ها ،باعث می شود عاج دندان بدون محافظ مانده ونسبت به دندان دارای مینای طبیعی نرم تر ودارای منافذ بیشتری می شود . بنابراین ،دسترسی باکتری ها به آن بسیار آسان تر وامکان گسترش پوسیدگی بیشتر است .