اندازه نرمال فک و تناسب و هم ترازی دندان ها موقع روی هم قرار گرفتن باعث زیبایی دندان های شما هنگام باز شدن دهان می شود؛ اما در مواقعی دندان ها به طور درست روی هم جفت نمی شوند و این باعث بروز مشکلاتی در شکل ظاهری و زیبای دندان ها خواهد شد. کوچک و بزرگ بودن بودن فک بالا یا پایین یکی از مشکلات رایج ناهنجاریهای فکی است. تشخیص و درمان زودهنگام و به موقع این عارضه اهمیت بسیار زیادی داشته و از بروز مشکلات و آسیب های غیرقابل جبران، پیشگیری موثر خواهد نمود. به جهت برطرف سازی این مشکل، لازم است که به ارتودنتیست مراجعه نموده و تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرید.

علت بزرگ یا کوچک بودن فک بالا و پائین

علت کوچک بودن فک پایین

• ژنتیک و وراثت
• اختلالات رشد
• عادات دوران کودکی
• کمبودهای تغذیه ای
• سندروم ها و بیماری های خاص

علت کوچک بودن فک بالا

• تنفس طولانی مدت دهانی به دلایل مختلفی مانند آلرژی، سینوزیت و …
• مشکلات ژنتیکی و وراثتی
• رشد محدود و ناکافی استخوان های فک بالا
• ضربه و فشارهای شدید گونه
• مکیدن بیش از حد انگشت و پستانک در دوران کودکی

علت بزرگ بودن فک پایین

• وراثت
• اختلالات استخوانی اسکلتی فک
• بزرگی فک پایین
• کوچک بودن فک بالا
• عدم همراستایی دندان ها
• عوامل محیطی
• تنفس از راه دهان
• عادات نادرست غذایی

علت بزرگ بودن فک بالا

• آکرومگالی
• سندرم کروزون (Crouzon syndrome)
• سندرم خال سلول بازال (Basal cell nevus syndrome)
• آکرو دیسوستوز (Acrodysostosis)
• سندرم داون

کوچک یا بزرگ بودن فک نشانه چیست ؟

زمانی که فک بالا و پایین در شرایط و جایگاه نادرست بوده و هماهنگی و تقارنی بین آنها وجود نداشته باشد، به این عارضه ناهنجاری فک گفته می شود که کوچک یا بزرگ بودن فک از نشانه های آن است.

رشد فک تا چه سنی ادامه دارد ؟

اوج رشد و تغییرات فک در سنین زیر ۱۸ سال است و زمانی که فرد دوران رشد و بلوغ را سپری کرد میزان رشد استخوان نیز به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.

مشکلات کوچک و تنگ بودن فک بالا

در حالت طبیعی فک بالا دارای اندازه و عرضی بیشتر از فک پایین بوده و در صورت بستن دهان، دندان های فک بالا، سطح بیرونی دندان های فک پایین را پوشش خواهند داد. تنگی، کوچک بودن و رشد ناقص ساختار فک بالا و قرارگیری دندان های فک بالا در سطح داخلی دندان های فک پایین، حالتی غیر طبیعی و نامطلوب در ساختار استخوان فک و دندان های دائمی است. رشد ناقص و نامناسب، از مهمترین دلایل تنگی فک به شمار می آید.

مشکلات بزرگ بودن فک بالا

فک بالا به طور طبیعی باید مختصری از فک پایین جلوتر باشد. به این صورت که وقتی دو فک بالا و پایین را بر روی هم قرار می دهیم فک بالا حدود ۱ الی ۲ میلی متر از فک پایین در موقعیت جلوتری قرار بگیرد؛ اما چنانچه رشد غیر طبیعی فک اتفاق افتد، بر اثر رشد بیش از حد فک بالا این اندازه و فاصله بیشتر شده و فرد دچار بزرگی یا جلو بودن فک بالا می شود.

عوارض کوچک بودن فک پائین

کوچک بودن فک در بیش از 40 درصد کودکان نیز مشاهده می شود که دندانها به دلیل عقب بودن فک پایین، به شکل نادرست رشد کرده اند. زمانی که بیمار به مشکل عقب بودن فک پایین دچار شده است، لب ها هم بر روی هم قرار نمی گیرند. به طوری که دندان های فک بالا جلوتر به نظر می رسند و به تبع آن، لب بالا هم بالاتر قرار می گیرد.

مشکلات بزرگ بودن فک پائین

هیپرپلازی یا رشد بیش از حد فک پائین باعث افزایش ابعاد استخوان فک در تمام زوایا می شود. به طوری که می توان به وضوح بزرگ بودن استخوان را در قسمت پایین صورت مشاهده کرد. این ناهنجاری موجب موجب ایجاد عدم تقارن در صورت شده و زیبایی چهره را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

ارتودنسی برای کوچک یا بزرگ بودن فک بالا

برای درمان کوچک بودن فک بالا با ارتودنسی، از دستگاه های متحرکی که مخصوص این کار هستند استفاده خواهد شد. این دستگاه ها فک بالا را به سمت جلو هدایت می کنند تا در موقعیت مناسب قرار بگیرد. بعد از اینکه مشکل عقب بودن فک بالا و مال اکلوژن دو فک حل شد، با بریس و سیم های مخصوص، دندان ها هم مرتب می شوند.
اگر بیمار کودک بوده و در سن رشد قرار داشته باشد، ارتودنسی بزرگ بودن فک بالا عمدتا با استفاده از هدگیر انجام می شود. هدگیر وسیله ای متحرک است که از خارج به دهان متصل می شود. نتیجه درمان در این روش، به همکاری کودک و توجه والدین وی در رعایت حداقل زمان استفاده از هدگیر در طول روز بستگی دارد. در ارتودنسی بزرگسالان در موارد خفیف بودن عارضه موجود، درمان ارتودنسی فک بالا با استفاده از براکت های ثابت، همراه یا بدون نیاز به کشیدن دندان، انجام می شود. اگر جلو آمدن فک بالا و شدت عارضه های موجود بیشتر باشد، علاوه بر ارتودنسی فک بالا، جراحی فک و صورت نیز ضروری تشخیص داده می شود.

ارتودنسی برای کوچک یا بزرگ بودن فک پائین

ارتودنسی، روشی رایج برای درمان بزرگ بودن فک پایین است که با استفاده از بریس ها و سایر ابزارهای ارتودنسی ، دندان ها و فک ها به موقعیت صحیح خود هدایت می شوند. ارتودنسی می تواند به تنهایی یا در ترکیب با جراحی برای درمان این مشکل استفاده شود.
یکی از طرح های درمان که برای اصلاح کوچک بودن فک پایین در بیماران بزرگسال مورد استفاده قرار می گیرد، ارتودنسی کاموفولاژ یا ارتودنسی بدون جراحی فک است. در این روش درمانی متخصص ارتودنسی سعی می کند با عقب بردن قوس دندانی فک بالا و جلو آوردن قوس دندانی فک پایین به شکل همزمان، بین دو فک توازن و تناسب برقرار کند. این روش با کشیدن دندان یا بدون کشیدن دندان انجام می شود.

نتیجه گیری

ناهنجاری های فک انواعی دارند که می توانند تأثیرات قابل توجهی بر ظاهر و عملکرد دهان و صورت داشته باشند. کوچک بودن و بزرگ بودن فک بالا و پایین از جمله این ناهنجاری ها می باشند. این اختلالات فکی، می توانند به درد مزمن، مشکلات در جویدن و حتی مشکلات تنفسی منجر شوند. تشخیص طبیعی بودن فک و درمان به موقع ناهنجاری های فک، می تواند به بهبود عملکرد دهان و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک کند. به منظور درمان ناهنجاری فک بدون جراحی معمولا از ابزارهای ارتودنسی استفاده می شود.

نسخه اصلی مطلب کوچک یا بزرگ بودن فک بالا و پائین و درمان ارتودنسی آن را در سایت دکتر پدرام دانش کاظمی بخوانید.

---