تاندون آشیل بزرگترین و قویترین تاندون در بدن انسان است. تاندون ها طناب های طولانی و سخت از بافت هایی هستند که ماهیچه را به استخوان وصل می کنند. تاندون آشیل در پشت پاشنه پا قرار دارد و استخوان پاشنه را به ماهیچه ی ساق پا متصل می کند. این تاندون به شخص کمک می کند تا راه برود، بدود و بپرد.
تاندون آشیل می تواند کشش را تحمل کند؛ اما گاهی اوقات کشیدگی بیش از حد باعث آسیب به تاندون می شود. تاندونیت آشیل زمانی رخ می دهد که تاندون پشت پا متورم، تحریک و ملتهب شده و باعث ایجاد درد می شود. این آسیب رایج مربوط به ورزش است. اغلب این عارضه به دلیل استفاده بیش از حد و یا کشیدگی در تاندون رخ می دهد. اگرچه تاندون آشیل معمولاً با روش های غیر جراحی درمان می شود. در پارگی تاندون آشیل، تاندونی که استخوان پاشنه ی پا را به ماهیچه ی ساق پا وصل می کند، پاره شده و فیبرها جدا می شوند. این عارضه بیشتر در افراد بین 30 تا 50 ساله رخ می دهد و معمولاً به دلیل فعالیت ورزشی ایجاد می شود. به چندین روش می توان به درمان التهاب تاندون آشیل کمک کرد که شایع ترین آنها در ادامه ذکر شده اند. همگی موارد مذکور جزء روش های درمانی محافظه کارانه محسوب می شوند یا به عبارتی دیگر در آنها نیازی به به کارگیری تیغ جراحی نیست.
ورزش و نرمش افراطی و یا راه رفتن بیش از حد بخصوص در ورزشکاران، می تواند منجر به بروز تاندونیت آشیل شود. با این حال فاکتورهایی نیز در این میان وجود دارند که ارتباطی به نرمش و فعالیت بدنی ندارند. آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) و سایر اشکال بیماری های روماتیسمی هم می توانند از عوامل بروز تاندونیت آشیل پا شوند. هر فعالیت بدنی تکراری و طولانی که تاندون آشیل شما را تحت فشار قرار دهد می تواند عامل بروز تاندونیت در این ناحیه شود. از جمله این فعالیت های بدنی می توان به موارد زیر اشاره داشت:
کسانی که با مشکل تاندونیت آشیل دست و پنجه نرم می کنند، معمولاً علائم و نشانه های خاصی را دارند. از جمله این علائم و نشانه ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
علامت اصلی مربوط به تاندونیت آشیل، درد و ورم پا در ناحیه پشتی افراد آن هم در زمانی که راه می روند و یا می دوند می باشد. از جمله دیگر علائم تاندونیت این ناحیه می توان به سفت بودن عضله ساق پا و محدود بودن دامنه ی حرکتی پا در حین کشش آن اشاره داشت. در تاندونیت در غیر محل اتصال تورم در خود تاندون و به صورت یک برجستگی دوکی شکل در قسمت انتهایی پشت ساق لمس و رؤیت می شود.
عواملی که ممکن است احتمال ابتلا به التهاب تاندون آشیل را افزایش دهد عبارتند از:
بر اساس اینکه کدام قسمت از تاندون آشیل پا تحت تأثیر التهاب قرار گرفته تاندونیت آشیل به دو نوع تقسیم بندی می شود.
تشخیص تاندونیت آشیل معمولاً با انجام معاینه فیزیکی در ناحیه پا و مچ پا آغاز می شوند. پزشک به دنبال علائم تاندونیت مانند تورم، ضخیم شدن تاندون و خار پاشنه میگردد. در صورتی که پزشک مشکوک به تاندونیت آشیل باشد، ممکن است انجام تست های بیشتر را تجویز کند تا تشخیص مطمئنی داشته باشد. انجام رادیو گرافی (با اشعه ایکس)، سونو گرافی (با اولتراسوند) و عکس برداری MRI میتواند به تشخیص تاندونیت و شدت آسیب وارد شده کمک کند.
داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن می توانند تحت مشاوره پزشکان استفاده شوند. این ممکن است در کوتاه مدت به کاهش التهاب و درد تاندونیت آشیل حاد کمک کند، اگرچه هیچ مدرکی وجود ندارد که دارو بتواند طولانی مدت به درد تاندونیت آشیل کمک کند و حتی ممکن است مانع از بهبودی شود.
استفاده از پک های یخ در کنترل و تسکین درد مؤثر است و می تواند در مراحل اولیه التهاب تاندون آشیل به کاهش تورم کمک کند. بسته یا پک یخی را به مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه بر روی تاندون بگذارید. اگر کمتر از ۱۰ دقیقه بر روی تاندون باشد اثر کمی دارد؛ اما اگر بیش از ۳۰ دقیقه بر روی آن بماند ممکن است به پوست آسیب برساند. می توانید برای درست کردن پک یخ، تکه های کوچک یخ را در یک کیسه پلاستیکی یا حوله بپیچید. فراموش نکنید که نباید یخ را مستقیماً بر روی پوست قرار ندهید. به آرامی پک یخ را بر روی قسمت آسیب دیده بمالید. سردی یخ باعث می شود تا جریان خون در تاندون آسیب دیده کاهش یافته و درد تسکین یابد.
در طی شاک ویو تراپی، امواج صوتی ویژه ای از طریق پوست بدن به تاندون آشیل منتقل می شود. عوارض جانبی این روش درمانی می تواند شامل قرمز شدن پوست و ایجاد درد در قسمت ساق پا باشد. این روش بطور کلی ایمن و بی خطر است؛ اما احتمال کمی وجود دارد که تاندون آشیل به ویژه در افراد میانسال دچار پارگی شود.
فیزیوتراپی به تقویت و کشش تاندون آشیل کمک می کند. امکان دارد متخصص فیزیوتراپی استفاده از تمارین ورزشی برای دو نوبت در روز را به بیمار توصیه کند. ممکن است ورزش شامل تمارین اکسنتریک باشد. این نوع تمارین به کاهش درد و تسریع روند بهبود کمک می کنند. متخصص فیزیوتراپی یا پزشک موارد زیر را به بیمار توصیه می کنند:
به منظور جلوگیری از بروز تاندونیت آشیل موارد زیر بایستی در نظر گرفته شوند: