تاندون، بافتی است که عضلات را به استخوان ها متصل می کند. تاندون انعطاف پذیر و فیبری است که در عین حال سخت بوده و می تواند تنش ها و فشارها را حفظ کند. تفاوت تاندون با رباط، در این است که رباط ها رابط بین استخوان ها هستند؛ اما تاندون رابط بین استخوان و یک ماهیچه است. تاندون ها و عضلات با یکدیگر کار می کنند و نیروی کشنده را اعمال می کنند. تاندونیت، بیماری ناشی از التهاب تاندون ها و زمانی اتفاق می افتد که فرد از تاندون ها بیش از حد و با فشار زیاد استفاده می کند. تاندونیت یا التهاب تاندون ها، معمولاً در آرنج، مچ دست، انگشتان، ران و سایر قسمت های بدن اتفاق می افتد. این عارضه با مواردی همچون درد و حساسیت در مفاصل، التهاب، تاندونیت کلسیفیه، بورسیت و تاندونیت مزمن همراه است. سایر آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی برای تشخیص تورم انجام می شود که از امواج صوتی برای تولید تصویر از عضلات، تاندون ها، اعصاب و مفاصل بدن استفاده می کند.

تاندونیت چیست؟

تاندونیت عارضه ای است که سبب ایجاد التهاب در تاندون می شود. این بیماری در اکثر اوقات به دلیل استفاده بیش از اندازه از یک عضو به وجود می آید و موجب بروز درد و ناراحتی در آن نواحی می شود.

دلایل تاندونیت

عوامل مختلفی در التهاب تاندون ها نقش دارند که برخی از آنها عبارتند از:

• انجام حرکات تکراری زیاد: در ورزش هایی همچون تنیس، گلف، بیسبال، بسکتبال یا مشاغلی همچون باغبانی، نقاشی، کارگران خط تولید و...
• بیماری های مختلف: همچون دیابت، تیروئید، آرتریت روماتوئید، آرتروز، روماتیسم و... در بروز تاندونیت مؤثر هستند.
• حالت نامناسب بدن: در هنگام نشستن یا استفاده از کفش و لباس های نامناسب
• آسیب های ورزشی: که در اثر ضربه خوردن تاندون ها، گرم نکردن صحیحی قبل از ورزش یا انجام تکنیک های ورزشی با شیوه ای نادرست ایجاد می شوند

علائم تاندونیت

این عارضه می تواند شما را با نشانه ها و علائمی رو به رو کند که شاید هفته ها و یا ماه ها ادامه داشته باشند:

• درد (با حرکت دادن اندام مورد نظر این درد بیشتر و شدیدتر می شود.)
• احساس صدای ترق ترق و یا ساییده شده در زمان تکان دادن تاندون
• تورم و التهاب
• قرمزی
• برجسته شدن طول تاندون (در صورت ایجاد پارگی، فاصله ای در تاندون ایجاد شده که حرکت را سخت تر خواهد کرد.)
• حس کردن گرما در قسمت آسیب دیده
• احساس حرکت تاندون

عوامل مؤثر بر تاندونیت

عوامل تأثیرگذار بر تاندونیت می تواند عبارت باشند از:

1. سن: با افزایش سن، تاندون ها انعطاف خود را به تدریج از دست می دهند و بیشتر مستعد وارد آمدن آسیب خواهند بود
2. شغل: فردی که شغلش امل حرکات تکراری، شکل بدنی نامناسب، بالا آوردن متناوب دستان، لرزش یا وارد آمدن فشار زیاد هستند، در خطر بیشتری از ابتلا به این مشکل قرار دارند. نقاشی کردن سقف می تواند باعث عود این مسئله شود.
3. ورزش ها: ورزشهایی که دارای حرکاتی تکراری هستند می توانند تاندونیت را به همراه داشته باشند و برای مثال از آن جمله می توان دویدن، تنیس، شنا، بسکتبال، گلف، بولینگ و بیسبال اشاره نمود.
4. برخی مشکلات پزشکی: افراد مبتلا به دیابت یا آرتریت روماتوئید بیشتر در معرض وقوع تاندونیت قرار دارند.

انواع تاندونیت

تاندونیت می تواند دارای انواع مختلفی باشد که عبارتند از:

1. تاندونیت آشیل

زردپی آشیل که بزرگترین تاندون بدن نیز می باشد، مابین عضله پاشنه پا و پشت ساق پا قرار گرفته است. معمولاً تاندونیت آشیل مربوط به آسیب های ورزشی می باشد. همچنین عدم استفاده از کفش های مناسب نیز دلیل شایع دیگری برای بروز این عارضه می باشد. معمولاً بروز تاندونیت آشیل در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بسیار شایع تر می باشد.

2. تاندونیت سوپرا اسپایناتوس

در این نوع تاندونیت، تاندونی که در بالای شانه قرار دارد دچار التهاب می شود و موجب بروز درد و ناراحتی در هنگام حرکت دادن بازو می گردد.افرادی که به این عارضه مبتلا می شوند، معمولاً در هنگام خواب اگر روی شانه ملتهب خود بخوابند، دچار درد بسیار می شوند. گرفتار شدن تاندون های این ناحیه می تواند سندرم کلاهک چرخنده را به وجود بیاورد.

3. گلف البو و تنیس البو

در بیماری تنیس البو بخش خارجی آرنج دچار درد شده که به مرور می تواند به سمت مچ دست نیز انتشار پیدا کند. عارضه گلف البو درد را در قسمت داخلی آرنج ایحاد کرده که گاهی به مچ دست نیز می رسد.

4. تنوسینوویت دکوروین (سندرم دکرون و یا شست بلک بری)

در این عارضه غلافی که به دور انگشت شست می باشد، دچار التهاب می گردد. تورم این قیمت به مرور موجب بروز درد در زمان حرکت دادت انگشت دست می شود.

5. انگشت ماشه ای

در این بیماری انگشت دست در وضعیت خمیده ثابت بوده و در صورت صاف کردن دست، با پرش انگشت رو به رو خواهید شد. در انگشت ماشه ای غلاف تاندون در کف دست دچار التهاب شده و نمی گذارد تا دست حرکت نرم خود را داشته باشد.

6. تاندونیت مچ دست

تاندونوپاتی مفصل مچ دست را درگیر و دچار التهاب می کند. البته این بیماری بیشتر تخریبی محسوب می شود تا التهابی.

7. تاندونیت زانو

در این عارضه که به نام زانوی جهنده نیز شناخته می شود، تاندونیت کشکک زانو دچار التهاب و درد می گردد. مواردی مانند سفتی و خشک بودن عضلات پا، اضافه وزن، ورزش بیش از اندازه، استفاده کردن از کفش های نامناسب و... می توانند موجب پیدایش این بیماری شوند.

درمان تاندونیت

• استراحت دادن به مفصل: استراحت منجر به از بین رفتن التهاب شده و اگر فرد فعالیتی که منجر به تاندونیت شده است (مثل ورزش، تایپ کردن و…) را کنار بگذارد، التهاب تاندون وی کم خواهد شد. بانداژ و آتل به کاهش حرکت کمک کرده و در موارد شدید ممکن است گچ گیری نیز نیاز باشد. استراحت نکردن منجر به شدیدتر شدن بیماری و بروز عوارض خواهد شد.
• درمان با کمپرس سرد و گرم: استفاده از بسته های یخ یا حوله گرم درد را کاهش داده و تورم ناحیه را کم می کند. از یخ می توان یک یا دو بار در روز به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استفاده کرد. مهم است یخ را به طور مستقیم روی پوست نگذارید. دور یخ حوله بپیچید و یا آن را در وسایل مخصوص یخ گذاری قرار دهید. دوش آب گرم نیز کمک کننده خواهد بود. یخ گذاری معمولاً در ۴۸ ساعت اول بعد از آسیب اثر بیشتری داشته و پس از آن گرم کردن گزینه بهتری است.
• داروی های مسکن: داروهای بدون نیاز به نسخه مثل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مثل ایبوپروفن) به کاهش درد کمک می کنند. تزریق کورتیکواستروئید نیز در درمان مؤثر است.
• فیزیوتراپی: انجام فیزیوتراپی برای مفصل مربوطه باعث کاهش درد و تسریع روند درمان می شود.
• کشش و ورزش: انجام ورزش های به خصوصی که شامل کشش و قدرتمندسازی تاندون و عضله می شوند به شما کمک خواهد کرد.

جراحی و سایر روش ها

در مواردی که فیزیوتراپی علائم را برطرف نکرده است، پزشک احتمال دارد موارد زیر را پیشنهاد کند:

• سوزن خشک. این روش شامل ایجاد سوراخ های کوچکی در تاندون با یک سوزن ظریف برای تحریک عوامل دخیل در بهبود تاندون است.
• درمان اولتراسونیک. این روش با حداقل تهاجم از یک برش کوچک برای قرار دادن دستگاه خاصی استفاده می کند که بافت اسکار تاندون را با امواج صوتی اولتراسونیک بر می دارد.
• عمل جراحي. بسته به شدت آسیب تاندون، شاید ترمیم جراحی لازم باشد، به خصوص اگر تاندون از استخوان جدا شده باشد.
• در موارد شدیدتر بیماری که تاندونیت مقاوم بوده و تجمعات کلسیم در تاندون وجود دارد، شوک درمانی کمک کننده است. شوک درمانی در واقع برای از بین بردن تجمعات کلسیم به کار می رود. گاهی نیاز است که این تجمعات با جراحی خارج شوند.

پیشگیری از تاندونیت

• ورزش: ورزش هایی که برای تقویت عضلات اطراف تاندون طراحی شده اند ممکن است به پیشگیری از تاندونیت کمک کنند.
• کشش و سرد کردن: برای انجام فعالیت های ورزشی، گرم کردن و انجام حرکات کششی مهم است. سرد کردن نیز برای پیشگیری از تاندونیت اهمیت دارد.
• حرکات مکرر: این کار به طرز مشخصی خطر ابتلا به تاندونیت را افزایش می دهد. پرهیز از انجام حرکات تکراری به شما کمک خواهد کرد.

عوارض تاندونیت

اگر تاندونیت به طور مناسب درمان نشود، احتمال پارگی تاندون افزایش می یابد. پارگی تاندون آسیب بسیار جدی تری از تاندونیت است و ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد. اگر تحریک تاندون به مدت چندین هفته یا چندین ماه ادامه داشته باشد، احتمال دارد آسیبی به نام تاندینوزیس ایجاد شود. در این آسیب، تاندون دچار تغییرات تخریبی می شود و رگ زایی غیرطبیعی ایجاد می گردد.

آمادگی جهت سونوگرافی تاندونیت

لباس راحت و گشاد بپوشید. ممکن است نیاز باشد تمام لباس ها و جواهرات ناحیه در معرض معاینه را خارج کنید.

تشخیص تاندونیت

برای معاینه سونوگرافیک قسمت های خاصی از سیستم اسکلتی-عضلانی، بیمار روی تخت یا صندلی معاینه می نشیند. سونولوژیست اندام مورد معاینه را جا به جا می کند تا آناتومی و عملکرد مفاصل، عضلات، رباط ها و تاندون های شما را بررسی کند. بیشتر مطالعات سونوگرافیک در نوزادان یا کودکان در حالت دراز کشیده به پشت انجام می شود. پس از اینکه روی تخت معاینه قرار گرفتید، سونولوژیست یک ژل آبکی گرم روی محل مورد معاینه می ریزد. ژل به ترانس دیوسر کمک می کند تا تماس ایمن با بدن داشته باشد و هوای بین ترانس دیوسر و پوست که مانعی برای عبور امواج صوتی است را حذف می کند. ترانس دیوسر روی بدن قرار گرفته، به عقب و جلو حرکت می کند تا تصویر دلخواه گرفته شود.

عوارض سونوگرافی تاندونیت

سونوگرافی از اشعه X-ray استفاده نمی کند، بنابراین روشی امن و بی خطر است و عارضه جانبی ندارد.

---