بیماری پوستی روزاسه چیست ؟
روزاسه (rosacea) از بیماری های پوستی مزمن و التهابی است که اغلب روی پوست صورت تاثیر می گذارد.

به نظر می رسد روزاسه بیشتر در میان افراد دارای پوست روشن مخصوصا مردم شمال شرقی اروپا شایع است، آمار نشان می دهد حدود 14 میلیون آمریکایی (از هر 20 نفر 1 نفر) به بیماری روزاسه مبتلا هستند.

علائم روزاسه معمولا با آکنه، اگزما یا آلرژی های پوستی اشتباه گرفته می شود و همین امر باعث تاخیر در تشخیص و شدت یافتن علائم آن می شود. اگرچه روزاسه از بیماری های غیرقابل درمان است اما در صورت انجام اقدامات پزشکی می توان علائم آزاردهنده آن را کاهش داده و این بیماری را کنترل کرد.

انواع روزاسه
آکادمی پوست آمریکا (AAD) انواع مختلف روزاسه را به چهار دسته اصلی تقسیم کرده است:

1. روزاسه erythematotelangiectatic؛ با قرمز شدن پوست، گر گرفتگی همراه بوده و رگ های خونی قابل مشاهده هستند.
2. روزاسه Papulopustular؛ با قرمزی، تورم و جوش های شبیه آکنه همراه است.
3. روزاسه Phymatous؛ که پوست ضخیم شده و بافت ناهمواری در سطح آن ایجاد می شود.
4. روزاسه چشمی (Ocular)؛ در این نوع چشم قرمز و تحریک شده و پلک ها متورم می شود طوری که شبیه گل مژه به نظر می رسد.

نوع دیگری از روزاسه به نام روزاسه استروئیدی هم وجود دارد که به دلیل استفاده طولانی مدت از داروهای کورتیکو استروئیدها (کورتون) ایجاد شده و از علائم آن قرمز شدن دائمی و گسترده پوست صورت است که در مرکز صورت شدیدتر می شود.

علت روزاسه
تاکنون علت دقیق روزاسه مشخص نشده است اما به نظر می رسد برخی عوامل در ابتلا به آن موثر می باشد. از جمله:

ناهنجاری رگ های خونی در صورت ؛
متخصصین پوست معتقدند ناهنجاری در رگ های خونی می تواند باعث گرگرفتگی، قرمزی دائمی پوست و آشکار شدن رگ های خونی شود. علت التهاب رگ های خونی هنوز کشف نشده است.

پوست روشن؛
درصد بالایی از افراد مبتلا به روزاسه را افراد روشن پوست تشکیل می دهند.

انگل دمودکس فولیکولاروم؛
این انگل روی پوست انسان زندگی می کند و معمولا باعث بروز مشکل نمی شود اما مطالعات نشان می دهد تعداد انگل در افراد مبتلا به روزاسه بسیار بیشتر از سایرین است و هنوز مشخص نیست که آیا این انگل باعث بروز روزاسه می شود یا ابتلا به بیماری روزاسه منجر به افزایش بیش از حد انگل می شود.

باکتری هلیکوباکتر پیلوری؛
این باکتری که در روده زندگی می کند ممکن است باعث افزایش تولید پروتئینی به نام بردای کینین شود که در گشاد کردن رگ های خونی موثر است.

سابقه خانوادگی و ارث ؛
روزاسه معمولا در بیش از یک نفر از اعضای خانواده ظاهر می شود و احتمالا ژن ها در بروز این بیماری پوستی موثر باشند.

علائم و نشانه های روزاسه
- در ادامه به تعدادی از شایع ترین علائم روزاسه اشاره می کنیم، این علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد اما در بیشتر موارد این علائم مشاهده می شود:
- گرگرفتگی و سرخ شدن پوست؛ این حالت معمولا 5 دقیقه طول می کشد و معمولا از پوست صورت و گردن به سمت سینه ادامه دارد.
- تحریک پذیری شدید پوستی؛ در بیماری روزاسه رگ های خونی منبسط و به راحتی قابل لمس هستند. برخی به اشتباه این حالت را “پوست حساس” توصیف می کنند در حالی که این حساسیت به دلیل منبسط شدن رگ های خونی ایجاد می شود.
- قرمزی دائمی پوست؛ گاهی اوقات گرگرفتگی های مکرر به قرمزی دائمی پوست منجر می شود. این تغییر رنگ به دلیل انبساط صدها رگ خونی کوچک در نزدیکی سطح پوست ایجاد می شود.
- برجستگی و جوش های چرکی؛ لکه های کوچک و جوش های چرکی از علائم روزاسه التهابی هستند. این علائم گاهی با آکنه اشتباه گرفته می شود اگرچه در روزاسه برخلاف آکنه هیچ جوش سرسیاهی وجود ندارد.
- رگ های خونی ملتهب (روزاسه وریدی)؛ به مرور که علائم روزاسه شدیدتر می شود رگ های خونی در نواحی بینی و گونه ها متورم و آشکار می شوند.
- ضخیم شدن پوست؛ این حالت در روزاسه حاد رخ می دهد که روی نواحی اطراف بینی تاثیر گذاشته و بینی بزرگ می شود. این عارضه نادر بیشتر در مردان دیده می شود.
- روزاسه چشمی؛ چشم دچار سوزش شده و خونریزی می کند. پلک ها ملتهب می شود و در موارد نادر ممکن است تاری دید ایجاد شود.
- تورم صورت؛ مایع و پروتئین بیش از حد از رگ های خونی خارج شده و در نهایت به سیستم لنفاوی آسیب می رساند، عدم تخلیه این مایع به ورم صورت منجر می شود.
- روزاسه خفیف حالتی است که التهاب و انبساط رگ های خونی اندک بوده و علائم خفیف در قسمت مرکزی صورت مشاهده می شود.

روش های درمان روزاسه
روزاسه درمان قطعی ندارد و روش های درمانی موجود برای کاهش علائم و نشانه های روزاسه انجام می شود. بهترین روش برای مقابله با علائم روزاسه ترکیب درمان دارویی و تغییر در سبک زندگی است.

رمان روزاسه با تغییر سبک زندگی
علاوه بر درمان های پزشکی، ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند در کاهش و کنترل علائم روزاسه موثر باشد. یکی از بهترین کارها این است که فرد بیمار کمتر در معرض چیزهایی قرار بگیرد که باعث ایجاد یا تشدید علائم روزاسه می شود. از جمله :

- قبل از خروج از منزل از کرم ضد آفتاب حداقل SPF 15 استفاده کنید.
- در هوای سرد صورت خود را با روسری یا ماسک بپوشانید.
- از لمس کردن پوست صورت اجتناب کنید.
- هنگام شستشوی مناطق آسیب دیده از مواد شوینده ملایم، صابون یا شامپوهای خفیف استفاده کنید.
- از محصولاتی که حاوی مواد محرک یا الکل هستند خودداری کنید.
- در صورت استفاده از مرطوب کننده به همراه داروهای موضعی، تنها بعد از خشک شدن دارو آن را اعمال کنید.
- استفاده از ریش تراش برقی به مراتب کمتر از تیغ باعث تحریک پوست می شود.
- از تهیه پمادهای استروئیدی بدون نسخه خودداری کنید مگر این که پزشک آن را به عنوان بخشی از درمان تجویز کرده باشد.
- استرس از عوامل مهم در عود علائم بیماری روزاسه است. با ورزش های ملایم مانند پیاده روی و شنا، خواب کافی، انجام تمرینات یوگا و مدیتیشن و رژیم غذایی سالم استرس خود را کاهش دهید.
- سعی کنید از غذاهای سرخ شده، فراوری شده و مصرف شکر، کافئین، غذاهای تند و لبنیات اجتناب کنید و مواد غذایی ضد التهاب همچون زردچوبه، زنجبیل، سیر، پیاز، چای سبز و سبزیجاتی همچون گل کلم و کلم بروکلی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- از مصرف غذاها یا نوشیدنی های داغ پرهیز کنید.

سایر موارد محرک روزاسه عبارتند از:
- آب و هوای گرم، رطوبت و باد
- اضطراب، خشم
- ورزش شدید
- حمام داغ یا سونا
- برخی داروها مانند کورتیکو استروئیدها یا داروهای ضد فشار خون بالا
- بیماری های همچون سرفه، سرماخوردگی یا تب
- بیماری های مزمن مانند فشار خون بالا
- نوشیدن الکل

آیا روزاسه مسری است ؟
خیر، برخلاف آن چه به نظر می رسد روزاسه جزو بیماری های مسری و واگیردار محسوب نمی شود.

نسخه اصلی مطلب بیماری روزاسه چیست ؟ را در سایت دکتر مهین عباسپور بخوانید.

---