كانون اكوژن داخل قلبی جنين

دکتر فریدون آشنایی [ فوق تخصص بيماريهای قلب اطفال ]آدرس وب سایت : www.drashnaei.ir
آدرس مطب : شريعتي،بالاتر از سه راه ميرداماد ،بعد از مترو شريعتي ،جنب پمپ بنزين كوچه شواري اولين ساختمان پزشكان تلفن مطب : 22843289 - 021

(Fetal echogenic Intracardiac Focus)
کانون اکوژن برای اولین بار در سال ١٩٨٧ شرح داده شده است ،یک لکه یا خال کوچک سفید رنگ در داخل قلب جنین هست که با سونوگرافی یا اکوکاردیوگرافی دیده میشود . در سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی به اندازه بافت استخوان سفید دیده میشود و معمولا با قسمت های دیگر قلب قابل اشتباه نیست. اغلب یک عدد بوده و اندازه ان معمولا کوچکتر از ٣ میلی متر هست ولی ممکن است متعدد و با سایز های بزرگتر نیز دیده شود .

علت :
علت دقیق ان مشخص نیست ولی بنظر می رسد بعلت رسوب کلسیم در عضلات پاپیلری ماسل داخل قلب باشد .

محل :
اغلب در داخل بطن چپ دیده می شود ولی ممکن است در داخل بطن راست نیز باشد و گاها ممکن است بصورت دوطرفه باشد.

شیوع :
معمولا در سه ماهه دوم بارداری در حدود ٣-٥ درصد خانم های باردار دیده میشود ولی در مادرانی که جنین شان اختلال تعداد کروموزم (اناپلوئیدی) دارند شایع تر هست ،مثلا در جنین های که سندرم داون دارند ١٣٪ گزارش شده است ضمنا در خانم های اسیایی شایعتر می باشد.

اهمیت :
کانون اکوژن داخل قلبی برای خود قلب جنین هیچ مشکلی ایجاد نمی کندو اغلب در سه ماهه سوم یا بعد از تولد از بین می رود. هم چنین اگر سایر یافته های تست های غربالگری ،ازمایشات بیوشیمی ،سونوگرافی تخصصی ( انومالی اسکن برای بررسی soft markers ) از نظر اناپلوئیدی ( سندرم داون ) منفی باشد این کانون اکوژن خوش خیم بوده و مشکلی برای جنین ایجاد نخواهد کرد و نیاز به بررسی بیشتر ندارد٠

ریسک فاکتورها :
سن بالای مادر ، سابقه سندرم داون در فرزندان قبلی یا بستگان درجه یک ، تست غربالگری مثبت ( ازمایشات بیوشیمی یا سونوگرافی مثبت)

اکوکاردیوگرافی جنین :
همانطوریکه اشاره شد وجود اکوژنیک فوکوس یک بیماری قلبی نیست ویک نشانه ضعیف ( soft marker) سندرم داون هست . انجام اکوکاردیوگرافی جنین از این جهت می تواند کمک کننده باشد که ٥٠٪ بیماران مبتلا به سندرم داون بیماری مادرزادی قلبی همراه دارند لذا اگر در اکوی انجام شده بیماری مادرزادی شایع سندرم داون ( اندوکاردیال کوشینگ دیفکت ) دیده شود به احتمال خیلی بالا جنین مبتلا به سندرم داون می باشد ، به همین صورت اگر بیماری مادرزادی قلبی نداشته باشد کمک کننده خواهد بود.

بررسی های بیشتر :
در مورد بررسی های لازم برای خانم های حامله که جنین شان اکوژنیک فوکوس دارند اختلاف نظر وجود دارد ولی بطور کلی در مواردیکه در تست های غربالگری بیوشیمی و انومالی اسکن (سونوگرافی تخصصی) ریسک اناپلوئیدی یا سندرم داون پایین گزارش شده باشد و سابقه سندرم داون در فرزندان قبلی و فامیل درجه یک وجود نداشته باشد ،وجود اکوژنیک فوکوس به تنهایی نیاز به بررسی بیشتر ندارد.

در صورت وجود اکوژنیک فوکوس همراه با سایر ریسک فاکتورها مثل تست غربالگری مثبت ( ازمایشات بیوشیمی یا یافته های سونوگرافی ) مخصوصا همراه با سن بالای مادر یا سابقه فامیلی مثبت برای بیماریهای کروموزومی بررسی های بیستر لازم خواهد بود. برای این منظور پزشک مربوطه با توجه به شرایط کلی خانم باردار تصمیم به درخواست ازمایشات غیرتهاجمی ( cell free DNA بعد از هفته دهم بارداری) یا تست های تهاجمی مثل نمونه برداری از جفت یا امنیوسنتز می نمایید، در صورتیکه نتایج حاصل از این تست های تهاجمی ( کاریوتایپ ) منفی باشد ، می توان اطمینان داشت که جنین مبتلا به سندرم داوان نیست.