روشهای مختلفی برای درمان واریس وجود دارد اما درمان واریس به روش اسکلروتراپی یکی از کم خطر ترین و راحت ترین شیوه های درمان این بیماری و به طور خاص واریس عنکبوتی است.
واریس یک بیماری وریدی است که در آن خون در مسیر بازگشت به قلب در ورید ها(سیاهرگ ها) به درستی حرکت نمی کند، و به سمت جهت مخالف باز می گردد و موجب تورم، پیچ خوردن و کبودی آن ورید می شود. این مشکل بیشتر در نیم تنه پایینی و پا ها دیده می شود. نوع سطحی و نزدیک پوست آن که مانند تارهای عنکبوت است را واریس عنکبوتی می گویند.

اسکلروتراپی چیست؟

اسکلروتراپی یک روش درمانی است که در آن پزشک به تزریق دارو به درون رگ های خون یا رگ ها لنفاوی می پردازد و با این کار موجب تحلیل رفتن رگ های ناخواسته می شود. این روش معمولا برای درمان رگ های واریس یا رگ های عنکبوتی به کار می رود. اسکلروتراپی یک عمل جراحی تهاجمی محسوب نمی شود و تنها به چندین تزریق نیاز دارد. این روال درمانی می تواند برای درمان اختلالات عروق خونی و لنفاوی که موجب شکل گیری نامناسب رگ ها می شوند، استفاده شود.

اسکلروتراپی از محلولی تحریک کننده به نام اسکلروزانت استفاده می کند، این محلول به طور مستقیم به درون رگ های لنفاوری و وریدها توسط متخصص درمان واریس تزریق می شود. روال کار این محلول بدین صورت است که موجب تحریک رگ مورد تزریق می شود و در نتیجه رگ ورم می کند. این ورم جریان خون یا مایع لنفاوی را متوقف می کند و در نتیجه موجب کوچک شدن این رگ ها می شود.

چه بیماری هایی توسط اسکلروتراپی قابل درمان هستند؟

اسکلروتراپی اغلب برای درمان رگ های واریس استفاده می شود. رگ های واریس با عنوان دیگر نارسایی مزمن وریدی نیز شناخته می شوند. این رگ ها زمانی ایجاد می شوند که ورید ها ورم می کنند و برجسته می شوند. این مشکل معمولا در پای افراد رخ می دهد. این مشکلات معمولا به واسطه دیواره های ضعیف وریدها ایجاد می شوند که در نتیجه آنها دریچه های ورید ها تضعیف می شوند. در نتیجه این فعل و انفعالات، خون درون ورید ها جمع می شود و باعث ورم کردن و ایجاد ظاهری متفاوت در ورید ها می شود.

انواع واریس نیاز به درمان های متفاوتی دارند. رگ ها واریس می توانند دردناک باشند و می توانند مسائل پوستی مانند جوش های پوستی ایجاد کنند. اسکلروتراپی با کوچک کردن رگ های واریس، اثر آسیب وریدی را کاهش می دهد، درد این نواحی را از بین می برد و ظاهر بهتری به آنها می بخشد.

اسکلروتراپی واریس چگونه انجام می شود؟

برای انجام اسکلروتراپی باید برای مشاوره به پزشک مراجعه کنید تا بتواند رگ های مشکل دار را بررسی کند. این درمان معمولا به بی هوشی یا آماده سازی خاصی نیازی ندارد. بیماران باید قبل از عمل، از توصیه های پزشک پیروی کنند؛ زیرا ممکن است قبل از عمل نباید از کرم یا روغن بدن استفاده شود. در طول درمان، بیمار روی کمر دراز می کشد و پاهای خود را بالا نگه می دارد. دکتر قسمت مورد نظر را تمیز می کند و بعد یک سوزن کوچک را وارد رگ می کند. سوزن ممکن است شما را نیشگون بگیرد.

زمانی که دکتر محلول را به رگ تزریق می کند، ممکن است احساس سوزش و مور مور شدن داشته باشید و یا هیچ حسی به شما دست ندهد. زمانی که تزریق به طور کامل انجام می شود، پزشک ناحیه تزریق را به آرامی ماساژ می دهد تا از وارد شدن دوباره خون به رگ، جلوگیری کند. ممکن است بعضی افراد به پد یا جوراب های واریس نیاز داشته باشند. تعداد رگ هایی که در یک جلسه درمان می شوند کاملا متفاوت است و به اندازه و موقعیت رگ بستگی دارد. طول مدت اسکلروتراپی معمولا بین 30 تا 45 دقیقه است.

در بیشتر مواقع، افراد باید بعد از تزریق، درمانشان را پیگیری کنند تا رگ به طور کامل از بین برود. اگر بیش از دو یا سه رگ واریس داشته باشید باید چندین راه درمانی را برای رهایی از آن ها امتحان کنید.

روش های جایگزین برای اسکلروتراپی

همه رگ های ناهنجار نیاز به درمان ندارند. زمانی که هیچ علائم دیگری وجود ندارد، بهتر است رگ ها بررسی شوند تا پزشک تشخیص دهد که شرایط آن ها بدتر نشده و یا یاعث بروز علائم دیگر نمی شوند. تغییر سبک زندگی می تواند از بدتر شدن شرایط رگ ها و ایجاد رگ های جدید واریس جلوگیری کند. استراتژی های دیگر برای درمان به شرح زیر است:

• کرایوتراپی یا منجمد کردن رگ ها
• درمان با لیزر که از نور برای محو کردن رگ ها استفاده می شود
• سوزاندن رگ که در آن رگ ناهنجار را حرارت می دهند
• بستن رگ از طریق عمل جراحی
• برداشتن رگ از طریق عمل جراحی در شرایط وخیم

پس از درمان چه باید کرد؟

پس از اتمام درمان شما می توانید به منزل برگردید و به انجام فعالیت های روزمره خود بپردازید و بهتر است سعی کنید هر چه زودتر شروع به راه رفتن کنید. پزشک از شما می خواهد که از جوراب واریس استفاده کنید تا عروقی که درمان شده است فشرده شود. شما باید به مدت ۴۸ ساعت پس از درمان از دستورالعمل و نکات زیر پیروی کنید:

• از مصرف آسپرین و ایبوپروفن و سایر داروهای ضد التهاب خودداری کنید اما می توانید در صورت نیاز برای تسکین درد از تیلنول استفاده نمایید.
• از دوش آب داغ یا نشستن در سونا و جکوزی خودداری کنید . شما می توانید دوش بگیرید اما باید آب سردتر از حد معمول باشد.
• محل تزریق را با آب ولرم و صابون بشویید.
• از استفاده از کمپرس داغ یا هرگونه گرما در محل تزریق خودداری کنید.
• از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید از قبیل حمام آفتاب اجتناب کنید.

عوارض اسکلروتراپی چیست؟

عوارض جانبی اسکلروتراپی شامل موارد زیر است:

• چند ماه قبل از آنکه عروق واریسی بزرگی که تحت درمان قرار گرفته اند از بین بروند سفت و توده مانند خواهند شد.
• نقاط برجسته و قرمزی که در محل تزریق به وجود می آید باید طی مدت چند روز از بین بروند.خطوط قهوه ای یا نقاط روی پوست در محل تزریق جلب توجه می کند که به علت نشت خون از رگ هایی که درمان شده اند به وجود می آیند. در اکثر موارد این رگ ها طی مدت ۳ تا ۶ ماه از بین می روند اما در پنج درصد از موارد دائمی هستند.
• احتمال بروز کبودی در اطراف محل تزریق وجود دارد که ممکن است چند روز تا چند هفته باقی بماند.
• احتمال به وجود آمدن عروق خونی کوچک در محل درمان وجود دارد که به این وضعیت شعله ور شدگی گفته می شود و ممکن است از چند روز تا چند هفته باقی بماند اما به طور کلی باید طی مدت چند ماه از بین برود و معمولاً پس از آن شما به درمان بیشتری نیاز نخواهید داشت.
• در برخی موارد احتمال بروز واکنش آلرژیک به ماده اسکلروسان وجود دارد ولی به ندرت یک مشکل جدی و حاد است. واکنش آلرژیک با علائم و نشانه هایی از قبیل تورم و خارش همراه است.

چه کسانی میتوانند کاندید برای اسکلروتراپی باشند؟

جلسه اول مشاوره شامل ارزیابی سیستم عروق بدن و ارزیابی علائم و نشانه های شما و بررسی عروق واریسی و تاثیراتی که بر گردش خون دارند می باشد. متخصص عروق بر اساس شرایط شما به این نتیجه می رسد که آیا شما به ارزیابی ها و معاینات بیشتر نیاز دارید یا خیر که این امر با انجام اسکن اولتراسوند از عروق بدن آغاز خواهد شد. تهیه نقشه عروق بدن یک بخش از فرآیند مشاوره اولیه شما نیست. پزشک در هر مرحله به شما کمک می کند و شما می توانید بر روی مواردی که اهمیت بیشتری دارد، پاها و سلامت خود تمرکز کنید.

اگر شما باردار هستید در دوران شیردهی قرار دارید یا ناتوانی حرکتی دارید نمی تواند متقاضی انجام اسکلروتراپی باشید و پس از زایمان شما باید حداقل ۳ ماه صبر کنید سپس برای انجام اسکلروتراپی اقدام نمایید. اگر شما از قرص ضد بارداری استفاده می کنید می توانید متقاضی انجام این روش باشید. در صورتی که در گذشته سابقه لخته شدن خون را داشته اید پزشک پس از ارزیابی شرایط شما و بررسی دست و پا و مشخص کردن علت لخته شدن خون به این نتیجه می رسد که آیا شما می توانید متقاضی انجام این روش باشید یا خیر. از عروقی که ممکن است در آینده برای جراحی بای پس مورد استفاده قرار بگیرند برای تزریق دارو استفاده نخواهد شد مگر آن که عملاً غیر قابل استفاده باشند.

نسخه اصلی مطلب نحوه انجام اسکلروتراپی واریس را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---