درباره جوش های سر سیاه و درمان آن بیشتر بدانیم

دکتر گیتا فقیهی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drgitafaghihi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع آژند،بلوک آ،طبقه سوم،کلینیک صدف تلفن مطب : 32240828 - 031

جوشهای سرسیاه نوعی آکنه هستند که یک بیماری شایع پوستی است و شامل ضایعاتی به نام جوشدانه، لکه، جوش چرکی یا دانه های سرسیاه میباشد. جوشهای سرسیاه نوع خاصی از ضایعات تیره آکنه هستند که به این دلیل به این نام شناخته میشوند که حاوی ملانین اکسیده که رنگدانه ی تولید شده توسط سلولهای پوستی به نام ملانوسیت است، میباشد.

جوش های سرسیاه چه هستند ؟
جوشهای سرسیاه یکی از علائم آکنه میباشند که یک بیماری پوستی است که در آن منافذ پوست مسدود میشوند. منافذ پوست از نظر فیزیولوژیکی تحت عنوان واحدهای پیلوسباسه شناخته میشوند، فولیکولهای مو و غدد چربی همراه با آنها که ماده ی روغنی سبوم را ترشح می کنند. سبوم ( چربی طبیعی پوست ) نقش محافظتی را در پوست دارد که به حفظ انعطاف پذیری و رطوبت آن کمک میکند. با این حال با تولید بیش از حد سبوم منافذ پوست در اثر تجمع سلولهای اپیدرم که از پوست خارج میشوند، مسدود میگردند. این انسدادها تحت عنوان کومدون ( جوش زیرپوستی ) شناخته میشوند و کومدونهای سرسیاه نیز کومدونهای باز نام دارند؛ کومدونهای سرسفید ( جوش های چرکی ) کومدونهای بسته نامیده میشوند. جوشهای سرسیاه در برابر هوا باز هستند و به این دلیل سیاه میشوند که سبوم اکسیده میشود در حالی که جوشهای سرسفید در معرض هوا نمیباشند.

علائم جوشهای سرسیاه
جوش های سرسیاه به دلیل رنگ تیره شان به راحتی روی بینی، پیشانی یا دیگر بخشهای پوست قابل تشخیص میباشند. این جوش ها کمی برآمده هستند هر چند دردناک نیستند زیرا مانند جوش دانه ها ملتهب نمیباشند. جوش دانه ها زمانی شکل میگیرند که باکتری ها به انسداد ایجاد شده در فولیکول مو حمله کرده و موجب قرمزی و التهاب میگردند.

دلایل بروز جوشهای سرسیاه
تولید بیش از حد سبوم در فولیکولهای مو میتواند منجر به ایجاد جوشهای سرسیاه گردد. نحوه ی شکل گیری جوشهای سرسیاه کاملاً مشخص میباشد. منافذ پوست در اثر فرایندهای زیر مسدود م یشوند :
غدد چربی بیش از حد سبوم تولید میکنند ( رشد بیش از حد سلول پوستی نیز ممکن است عامل تاثیرگذاری باشد ) .
سبومهای اضافه همراه با سلولهای مرده ی پوست در کنار هم تجمع پیدا کرده و فولیکول مو را مسدود میکنند.
کومدون باز این انسداد سبوم را در معرض هوا قرار داده و منجر به اکسیده شدن ماده روغنی و مومی شکل میگردد و رنگ آن سیاه میشود.

همانطور که در بالا ذکر شد، جوش سرسیاه در اثر ترشح غیر عادی سبوم ایجاد میشود و اغلب همزمان با رشد بیش از حد سلولهای پوست رخ میدهد و منجر به انسداد منافذ پوست میگردد. با اینکه این فرایند قابل درک است، اما دلیل تولید بیش از حد سبوم کمتر مشخص میباشد.

درمان جوش های سرسیاه
درمان با داروهای بدون نسخه
بسیاری از داروهای آکنه بدون نسخه در دسترس میباشند. این داروها به صورت کرم، ژل و پد وجود دارند و بصورت مستقیم بر روی پوست استفاده میشوند. این داروها حاوی موادی مانند اسید سالیسیلیک، بنزوئیل پراکسید و رزورسینول میباشند. این داروها با کشتن باکتریها، خشک کردن روغن اضافه و مجبور کردن پوست به خروج سلولهای مرده عمل میکنند.

درمان با داروهای تجویزی
اگر درمان با داروهای بدون نسخه موجب بهبود آکنه نشود، ممکن است پزشک داروهای نسخه ای قویتری را تجویز کند. داروهای حاوی ویتامین آ مانند ترتینوئین، تازاروتین و آداپالن از انسداد فولیکولهای مو جلوگیری کرده و تعویض سلولهای پوست را تسریع میبخشند. این داروها بصورت مستقیم بر روی پوست استفاده میشوند. ممکن است پزشک نوع دیگری از داروهای موضعی حاوی بنزوئیل پراکسید و آنتیبیوتیکها را نیز تجویز کند. این نوع دارو بویژه در صورت داشتن جوشدانه ها یا جوشهای زیر پوستی در کنار جوشهای سرسیاه موثر خواهد بود.

برداشتن جوش با دست
متخصصین پوست از یک وسیله ی مخصوص به نامextractor حلقه ای مدور، عامل مسدودکننده ی جوش سرسیاه را جدا میکند. پس از ایجاد یک بازشدگی کوچک در محل انسداد، پزشک با اعمال فشار با این دستگاه جوش را از بین میبرد.

میکرودرم ابریژن
در حین میکرودرم ابریژن از یک وسیله ی مخصوص استفاده میشود که دارای سطحی زبر جهت تراشیدن لایه ی بالایی پوست میباشد. این عمل لخته هایی که جوشهای سرسیاه را بوجود آورده اند از بین میبرد.

لیزر و نور درمانی
در لیزر و نور درمانی از پرتوهای بسیار کوچک نور شدید برای کاهش تولید روغن یا کشتن باکتری ها استفاده میشود. پرتوهای لیزر و نور به زیر سطح پوست رسیده و بدون آسیب رساندن به لایه های بالایی پوست، جوش های سرسیاه و آکنه را از بین میبرند.