خال های پوستی دیسپلاستیک خال های ضایعات پوستی هستند که اغلب رشد آنها در کودکی آغاز شده (گاهی مادرزادی هستند) و تا اوایل بزرگسالی معمولاً برروی پوست ظاهر شده اند.شایع ترین انواع خال عبارتند از کک ومک و خال معمولی . اما خال های دیسپلاستیک نوعی خال پوستی هستند که ممکن است حتی پس از 35 سالگی ظاهر شوند. اعتقاد بر این است که این خال های دیگر زمینه ساز ملانوم (نوعی سرطانی پوستی خطرناک ) هستند.اصطلاح «نشانگان خال های دیسپلاستیک » به حالتی اطلاق می شود که خال های دیسپلاستیک متعدد و ملانوم حداقل در دو نفر از اعضای درجه اول خانواده وجود داشته باشد.
علایم شایع
ضایعاتی با خصوصیات زیر :
- لبه های ضایعه نامنظم و ناواضح است .
- دارای قسمت های هم مسطح و هم برجسته می باشد.
- قطر 15-5 میلی متر (بزرگتر از خال های معمولی )
- رنگ ضایعه از خرمایی تا قهوه ای تیره در یک زمینه صورتی رنگ متغیر است .
- این ضایعات در هر جایی از بدن ممکن است ظاهر گردند ولی بیشتر در ناحیه پشت ، قفسه سینه ، باسن ، پستان و سر بروز می کنند. این ضایعات هم برروی پوست - - نواحی در معرض آفتاب و هم در نواحی پوشیده از آفتاب ممکن است ظاهر گردند.
- افراد دارای خال های دیسپلاستیک ممکن است تا حدود صدخال پوستی داشته باشند (بیشتر افراد معمولی حداکثر 20-15 خال معمولی دارند)
علل
این عارضه ممکن است ارثی بوده و یا بدون سابقه خانوادگی بروز کند. آسیب ناشی از آفتاب ممکن است نقشی در الگوی توزیع خال های پوستی داشته باشد ولی شرط لازم برای تشکیل آنها نیست . همچنان که در نواحی تقریباً همواره پوشیده از آفتاب نظیر باسن و پستان نیز این ضایعات بروز می کنند.
عوامل افزایش دهنده خطر :
- سابقه خانوادگی خال های دیسپلاستیک ، ملانوم ، یا سایر سرطان های پوستی
- افراد دارای نژاد اروپای شمالی با موهای روشن و کک ومک پوستی
پیشگیری
استفاده معمول از ترکیبات ضدآفتاب از ترکیبات با قدرت ضدآفتابی (SPF) 15 یا بالاتر که قادر به محافظت پوست در برابر اشعه ماوراءبنفش A و B هستند (بیشتر ترکیبات ضدآفتاب تنها در برابر اشعه ماوراءبنفش B اثر محافظتی دارند) استفاده کنید.در صورت وجود سابقه خانوادگی خال های دیسپلاستیک یا سرطان پوست معاینه فیزیکی منظم توسط پزشک برای شناسایی هرگونه ضایعه جدید یا شناسایی تغییر در ضایعات موجود توصیه می گردد. برای افراد در معرض خطر زیاد تناوب این معاینات ممکن است هر سه ماه یکبار باشد. همچنین معاینه معمول پوست توسط خود بیماران برای تشخیص هرگونه تغییر در ضایعات موجود توصیه می شود. برای نواحی از پوست که مشاهده آن برای خود فرد مشکل است می توان از یکی از اعضای خانواده کمک گرفت .
عواقب مورد انتظار
در صورت تشخیص و درمان زودرس ، سرانجام این بیماری مطلوب است .
عوارض احتمالی
ملانوم (نوعی سرطان پوست احتمالاً کشنده )
درمان
اصولی کلی
برای تشخیص ، معاینه فیزیکی و نمونه برداری پوستی از ضایعات مشکوک انجام می شود.درمان ممکن است شامل برداشت ضایعات مشکوک (که دچار تغییر واضح شده اند) یا برداشت همه ضایعات (حتی ضایعاتی که ظاهراً تغییری نکرده اند) باشد.عکس رنگی ممکن است از ضایعات گرفته شود تا پزشک در ویزیت های بعدی با مقایسه ضایعات با عکس قبلی بتواند هرگونه تغییر را شناسایی کند.
داروها
هیچ دارویی برای این اختلال لازم نیست . خود را مقید سازید برای هر بار تماس با آفتاب از ترکیبات ضدآفتاب و لباس های محافظ استفاده کنید. در صورت امکان از قرار گرفتن در معرض آفتاب بین ساعت های 10 صبح تا 3 بعدازظهر اجتناب کنید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست .
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای ضایعات پوستی (خال ) که ظاهر آن دچار تغییر شده است ، باشید.و یا بروز ضایعات جدید پس از درمان .