ملانوما، جدی ترین نوع سرطان پوست است که در سلول های ملانوسیت ایجاد می شود. سلول­های ملانوسیت ملانین را تولید می کنند که بعنوان رنگدانه ی پوست شناخته می شود. ملانوما ممکن است هم در چشم­­ها و هم به ندرت در داخل بدن شما مانند بینی یا گلو ایجاد شود.

علت دقیق همه ملانوم­ها مشخص نیست، اما قرارگرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV)، نور خورشید یا لامپ­­ها و تخت­های برنزه کننده خطر ابتلا به ملانوم را افزایش می دهد. محدود کردن قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش می­­تواند به کاهش خطر ابتلا به ملانوما کمک کند.

به نظر می­رسد امروزه خطر ابتلا به ملانوما در افراد زیر 40 سال، به ویژه زنان، در حال افزایش است. ملانوما اگر زود تشخیص داده ­شود قابل درمان است بنابراین دانستن علائم هشداردهنده سرطان پوست می­تواند به شناسایی و درمان تغییرات سرطانی قبل از گسترش سرطان کمک­ کند.

خال­های غیرمعمولی که ممکن است نشان دهنده ملانوم باشند:

برای کمک به شناسایی ویژگی های خال­های غیر معمول که ممکن است نشان دهنده ملانوم یا سایر سرطان­های پوست باشد، به نکات زیر توجه کنید:

شکل نامتقارن خال ها: به دنبال خال­هایی با شکل­های نامنظم، مانند دو نیمه با ظاهر بسیار متفاوت باشید.

وجود حاشیه نامنظم در خال ها: به دنبال خال­هایی با مرزهای نامنظم، بریده بریده یا به شکل گوش ماهی باشید ( ویژگی­های ملانوم).

تغییر رنگ خال ها: به دنبال رشدهایی باشید که دارای رنگ­های زیاد یا توزیع نابرابر رنگ هستند.

قطر خال ها: به دنبال رشد جدید خال بزرگتر از 1/4 اینچ (حدود 6 میلی متر) باشید.

تکامل خال ها: به دنبال تغییرات در طول زمان باشید، مانند اینکه خال با گذشت زمان بزرگ می­شود یا رنگ یا شکل آن تغییر می­کند. خال­ها همچنین ممکن است برای ایجاد علائم و نشانه­های جدید، مانند خارش یا خونریزی جدید، تکامل یابند.

خال­های سرطانی (بدخیم) از نظر ظاهری بسیار متفاوت هستند. برخی ممکن است تمام تغییرات ذکر شده در بالا را نشان­دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تنها یک یا دو ویژگی غیرعادی داشته­باشند.

ملانوم پلکی چیست؟

ملانوم پلکی نوعی از ملانوم است که در پلک ایجاد می شود. ملانوم پلکی نوعی تومور نادر است که حدود یک درصد از سرطان های پلکی را شامل می شود و مانند سایر انواع ملانوم پوستی می تواند به سایر بخش های بدن گسترش یابد و علائمی همچون توده های رنگی در پوست داشته باشد.

تشخیص ملانوم پلکی چگونه صورت می گیرد؟

انواع تومورهای پلکی تصویربرداری می شوند تا با تصاویری که در آینده گرفته می شود مقایسه گردند و پیشرفت آنها بررسی شود. روش تمایز خال پلکی با ملانوم بدخیم پلک از طریق ویژگی های ملانوم پلکی است. ملانوم پلکی ویژگی هایی مانند وجود رنگدانه های مختلف، تغییر رنگ، خونریزی و نیز رشد با گذشت زمان را از خود نشان می دهند. در صورتی که تشخیص اولیه شامل ملانوم پلکی باشد یک بایوپسی از آن گرفته می شود. بایوپسی به برش بافت مشکوک گفته می شود که سلول هایی برای بررسی در آزمایشگاه در اختیار پزشک قرار می دهد. در صورتی که تشخیص ملانوم پلکی تایید شود ممکن است تصویربرداری PET/CT از کل بدن نیز برای بررسی مرحله ی پیشرفت ملانومای پلکی انجام گیرد.

درمان ملانوم پلکی چگونه صورت می گیرد؟

پس از تشخیص قطعی اینکه تومورها حاوی سلول های بدخیم سرطانی یا ملانوما هستند و فرد به سرطان پلک مبتلا شده است لازم است تا مراحلی طی شوند تا مرحله ی پیشرفت بیماری تشخیص داده شود. برای این کار لازم است تا مشخص شود سلول های سرطانی به کدام بخش های بدن گسترش یافته اند و میزان گسترش آنها چقدر بوده است. در صورتی که سلول های سرطانی ملانوم پلک به سایر بخش های بدن گسترش نیافته باشند می توان تومور را با جراحی برش داده و برداشت. در حین چنین برشی بخش زیادی از بافت های اطراف آن نیز لازم است تا برش خورده و برداشته شوند. همچنین برخی جراحان گره های لنفی را اطراف را نیز برش می دهند تا وضعیت گسترش سرطان به بافت های مجاور را بررسی کنند. پس از برش بافت پلک، برای بهبود وضعیت ظاهری آن می توان از جراحی پلاستیک استفاده کرد.

روش های دیگر درمان ملانوم پلکی شامل استفاده از پرتو ایکس و پرتودرمانی، ایمنوتراپی و شیمی درمانی است که هر کدام بسته به شرایط ملانوم پلکی کاربرد دارند. در بسیاری از موارد برای ایجاد نتیجه ی درمانی بهتر لازم است تا چندین روش درمانی همزمان به کار گرفته شوند.

نسخه اصلی مطلب ملانوم پلکی چیست؟ را در سایت دکتر بهرام اشراقی بخوانید.

---