بیماری لیشمانیوز جلدی (سالک) یکی از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان بوده و از بیماریهای بومی و آندمیک در سطح کشور ایران می باشد. این بیماری را می توان به عنوان یک مشکل بهداشتی بزرگ در ایران مطرح کرد،
چرا که علیرغم بهبودی بیماری، با توجه به درمان های متعددی که جهت این بیماری در نظر گرفته شده است، اسکار (جوشگاه) حاصل از آن برای بیماران از نظر روانی و اجتماعی گرفتاریهای زیادی را ایجاد می کند.
در حال حاضر، علیرغم مطالعات گسترده در زمینه درمان این بیماری، مهمترین آنها ترکیبات آنتی موان پنج ظرفیتی مانند گلوکانتیم و پنتوستام می باشد، که جهت بیماران علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین، دردناک بوده و زمان زیادی تا ایجاد بهبودی کامل را می طلبد.
به همین منظور و در راستای اهداف بلند مدت مرکز تحقیقات پوست و سالک اصفهان، استفاده از درمانهای موضعی مورد توجه قرار گرفت و از محلول تری کلرواستیک اسید (TCA) با مکانیسم نفوذ در Midreticular dermisو تخریب ضایعات اپی درم و درم تا سطح بالای ضمائم اپیدرم و نیز تسریع در رژنراسیون سلولی، با عوارض کم و بهبود سریعتر در دراز مدت، جهت ضایعات پاپولوندولر لیشمانیوز جلدی و همچنین در اسکار اتروفیک بر جای مانده از این بیماری استفاده گردید.
مقالات چاپ شده در این زمینه در ذیل به طور خلاصه ارائه می گردد: (لازم به ذکر است Full textمقالات در فایل ضمیمه ارسالی می باشد.)
1- درمان موضعی با TCAدر مقایسه با تزریق داخل ضایعه گلوکانتیم در درمان لیمشانیوز جلدی حاد نوع مرطوب: یک کارآیی بالینی باز: در این مطالعه پس از 6 هفته درمان با TCA 50%، 68% و در گروه درمان با گلوکانتیم موضعی 7/65% بهبودی کامل مشاهده شد و در هیچیک از دو گروه عوارض جانبی مشاهده نشد.
2- بررسی اثر بخشی کرم 5% TCAدر درمان ضایعات لیشمانیوز پوستی: در این مطالعه کرم TCA 5%روزانه 2 بار تا 8 هفته استفاده شد و در هفته هشتم کلیه بیماران پاسخ کامل داده بودند.
3- بهبودی کامل ضایعه لیشمانیوز جلدی مزمن با درمان ترکیبی گلوکانتیم سیستمیک، فلوکونازول خوراکی و محلول TCA 50%، گزارش یک مورد: در این مطالعه یک بیمار با لیشمانیوز جلدی مزمن تحت 3 درمان فوق قرار گرفت و پس از 4 ماه بهبودی کامل مشاهده شد.
4- مقایسه بهبودی ضایعات ناشی از لیشمانیوز جلدی در افراد تحت درمان با تزریق موضعی گلوکانتیم و TCA 50%موضعی و تزریق موضعی گلوکانتیم به تنهایی: در این مطالعه زمان بهبودی در کاربرد توام TCAو گلوکانتیم موضعی در مقایسه با گلوکانتیم موضعی به تنهایی، کاهش یافت و عوارضی مشاهده نشد.
5- مقایسه اثر TCA 50%با لیزر CO2بر اسکار ناشی از لیشمانیوز جلدی: در این مطالعه تاثیر TCA 50%از نظر آماری با لیزر CO2تفاوت معنی داری نداشت ولی با توجه به هزینه کم و مصرف آسان این محلول نسبت به لیزر CO2می تواند در درمان اسکار سالک و سایر اسکارهای اتروفیک به کار گرفته شود.
6- درمان لیشمانیوز جلدی لوپوئید با گلوکانتیم سیستمیک و محلول TCA 50%موضعی (گزارش یک مورد): در یک بیمار با لیشمانیوز جلدی نوع لوپوئید، درمان با گلوکانتیم سیستمیک به همراه محلول TCA 50%پس از 20 روز نتایج بهبودی چشمگیری نشان داد و هیچگونه عوارض جانبی مشاهده نگردید.
- بنابراین بر مبنای مطالعات فوق، محلول تری کلرواستیک اسید می تواند به صورت یک درمان موضعی سرپایی با کاربرد آسان و هزینه اندک در ضایعات پاپولوندولر بیماری لیشمانیوز جلدی و همچنین در اسکار (جوشگاه) بر جای مانده از این بیماری، به کار برده شود.