روغن سبوس برنج محصولی است که از پوسته خارجی و قهوهای رنگ برنج که متفاوت از شلتوک است تهیه میشود. تنها 8 درصد از مقدار برنج آسیاب نشده را پوسته یا سبوس تشکیل میدهد ،اما همین مقدار حاوی 15 تا 20 درصد روغن است.
فواید تغذیهای روغن سبوس:
ویتامینهای گروهB سبوس طی فرآیند حرارتی روغنگیری، تا حدود زیادی تخریب میشوند، ولی ویتامینهایE و D آن همچون روغنهای دیگر در سطح بالایی قرار دارند. بنابراین به حفظ تعادل سیستم عصبی و مغزی کمک کرده و با تقویت سیستم ایمنی بدن احتمال بروز بیماریهای عفونی و امراض قلبی و سرطان را کاهش میدهد و التیامدهنده خوب زخمها، التهابات، تغذیهکننده پوست سر، ضد پیری و ضد چروک است.
ارزش تغذیه ای روغن سبوس برنج به دلیل اینکه حاوی اسیدهای چرب ضروری است، بالا میباشد. تحقیقات نشان داده است که مصرف این روغن در رژیم غذایی باعث کاهش چشمگیر کلسترول به ویژه کلسترول بد خون(LDL) و افزایش کلسترول خوب(HDL )میگردد بنابراین برای کسانی که از رژیم غذایی کم چربی پیروی میکنند، ایدهآل است.
تندی اکسایشی (طعم تندی که به علت اکسیداسیون روغن ایجاد میشود) معمولترین نوع فساد روغن است که واکنش اسیدهای چرب غیراشباع با اکسیژن موجب بروز آن میگردد. سبوس برنج از نظر پایداری اکسیداسیونی بسیار عالی است، این پایداری مربوط به وجود آنتی اکسیدانهای مختلف طبیعی موجود در آن است.
از جمله آنتیاکسیدانهای موجود در روغن سبوس برنج میتوان به ویتامینE و اوریزانول اشاره کرد. وجود این آنتیاکسیدانها برای طولانی مدت پایداری اکسیداسیون را در هر دو دمای بالا و پایین حفظ میکنند و باعث ماندگاری بالای غذاهای پخته شده با روغن سبوس برنج میشوند. همچنین وجود این آنتی اکسیدانها به کاهش کلسترول خون کمک بسزایی میکند.
از آنجایی که این روغن نقطه دود بالاتری نسبت به سایر روغنهای گیاهی دارد (257 - 245 درجه سانتیگراد) استفاده از آن برای مصارف پخت و پز راحت است.روغن تصفیه شده سبوس برنج با رنگ روشن و طعم مطلوب، روغن مناسبی برای تولید سس مایونز و مارگارین سازی و مصرف در سالادهاست.
همچنین به دلیل وجود آنتیاکسیدانهای طبیعی در این روغن که تغذیه کننده پوست، ضد پیری، ضد چروک هستند میتوان از آن در تهیه و تولید ضد آفتابها و لوازم آرایشی استفادههای فراوانی کرد.روغن سبوس کم کالری نیست
کالری این روغن در مقایسه با روغنهای دیگر یکسان بوده و در هر گرم آن 9 کالری انرژی نهفته است. بنابراین افراط در مصرف آن چاقی و عوارض ناشی از آن را به همراه دارد.
توجه:
1-روغن سبوس برای پخت و پز و افزودن به سالاد عالی است. این روغن به دلیل مقدار زیاد اسیدهای چرب غیر اشباع (اسید لینولئیک) نباید به مدت طولانی تحت حرارت قرار گیرد. حرارت بالا با تجزیه اسیدهای چرب، از خواص و کیفیت این روغن کاسته و موجب سمی شدن آن میشود.
2-به دلیل آن که این روغن حاوی مقادیر بالای کربوهیدرات، اسیدهای آمینه و آنزیمهای متعدد است، نگهداری آن به مدت طولانی موجب تغییراتی در کیفیت آن و بروز مشکلاتی در مصرفکننده میشود، بنابراین به تاریخ مصرف آن توجه کنید.
3-این روغن در مجاورت با نور و حرارت بلافاصله تغییر طعم داده و به تدریج فاسد میشود. بنابراین از خرید روغنهایی که در مجاورت ویترین مغازهها در مقابل نور خورشید قرار دارند، خودداری کنید و در آشپزخانه آن را در مکانی تاریک قرار دهید.
4-از آنجا که ممکن است نوع تقلبی این روغن در بازار عرضه شود، بهتر است آن را از اماکن معتبر خریداری و به مجوز بهداشت و ظاهر آن توجه کنید. روغن سبوس خوراکی باید شفاف، روشن، بدون بو، کمی شیرین و کم غلظت باشد.