بیشتر از یک چهارم انرژی مورد نیازبدن نباید از مصرف چربی تامین شود ولی این به معنی مصرف نکردن چربی ها هم نمی باشد .چربی ها در بسیاری از غذاها پنهان هستند و البته فواید متعددی هم دارند.چربی غذا را خوش طعم، لذت بخش و چشم نواز میکند.منبع اسیدهای چرب ضروری و ویتامینهای محلول در چربی است که برای سلامتی بسیار مهم هستند و برای تامین اینها باید روزانه بین 20 تا40 گرم ( یک یا دو قاشق غذاخوری ) چربی مصرف کرد.
البته نوع چربی هم به اندازه مقدار آن اهمیت دارد. چربی های مختلف تاثیر متفاوتی بر وزن بدن، قند خون ( واکنش به انسولین ) ، چربی و کلسترول خون دارند. متاسفانه ما معمولا چربیهای ناسالم یعنی ترانس و اشباع شده را مصرف می کنیم.چربیهای اشباع عمدتا حیوانی ( گوشت و لبنیات ) هستند اما در روغن پالم و نارگیل هم پیدا می شوند.چربیهای اشباع برای صنعت بسیار مناسب هستند بنابراین کارخانه های مواد غذایی، فست فودها ، قنادی ها و بیسکوییت سازی ها از این روغنها استفاده میکنند.چون روی بسته بندی این محصولات نوشته شده روغن گیاهی ما فکر میکنیم غذای سالمی هستند.
چربیهای ترانس هم در گوشت و لبنیات وجود دارند ولی وقتی چربیهای اشباع نشده گیاهی در کارخانه های مواد غذایی هیدروژنه میشوند تبدیل به ترانس میگردند. چربیهای اشباع شده و ترانس چربی خون بد ( الدیال ) را بالا میبرند ولی ترانسها چربی خون خوب ( اچدیال ) را هم پایین می آورند بنابراین باید از مصرف این چربیها خودداری کرد.
بهترین روغن ، روغن زیتون و کانولا
ارجحیت مصرف با چربیهای اشباع نشده است. چربیهای اشباع نشدده به دوگروه تکی و چندتایی تقسیم میشوند. گروه اول در همه چربیها تقریبا وجود دارند اما زیتون و کانولا بهترین منبع محسوب میشوند. این چربیها الدیال را کمی کاهش میدهند و کمتر ذخیره میشوند.گروه چندتایی ها زیاد هستند و چربی خون را پایین می آورند.یکی از چربیهای این خانواده که در کانولا و ماهی بیشتر است امگا3 نام دارد.
امگا3 چربی خون، فشار خون و رسوب دیواره رگها را کاهش میدهد و از به هم ریختن آهنگ ضربان قلب ( آریتمی ) پیشگیری میکند. اثر مثبتی هم بر سیستم ایمنی و بیماریهای التهابی مثل آسم، اگزما و روماتیسم مفصلی دارد. امگا 3 حساسیت به انسولین را بالا برده احتمال دیابت را کاهش میدهد و عملکرد مغز را هم بهتر میکند.گروه بعدی امگا6ها هستند که در روغن آفتابگردان و مغزهای آجیلی بیشتر وجود دارند.امگا6ها چربی خون را پایین می آورند ولی کلا تاثیر امگا3ها را برعکس میکنند.در حال حاضر غذاهای ما بیشتر امگا6دارند در صورتی که باید بیشتر امگا3 مصرف کنیم.
چربیها کم حجم ترین سوخت هستند و در عملکرد عضلات نقش چندانی ندارند.عضلات بیشتر با کربوهیدرات کار میکنند. گرچه حتی در لاغرترین آدمها ذخایر چربی بدن بهترین منبع تامین انرژی در غیاب قند هستند و ساعتهای متمادی هم دوام میآورند.انرژی چربی حدود دو برابر قند و پروتئین است. پس خیلی راحت میتواند وزن بدن را بالا ببرد و به همین علت اگر چربی غذا را کم کنیم میتوانیم حجم بیشتری بخوریم . گرچه ما معتقدیم کاهش مصرف چربی از حد لازم و افزایش مصرف پروتئین و کربوهیدرات به جای آن نتیجه مثبتی نخواهد داشت.
از مطالب دکتر منصور ریسمانچیان ( حوزه ی تغذیه،پوست و مو در اصفهان ) برای سلامتی ،و پیشگیری از بیماری های خود و عزیزانتان استفاده فرمایید و در صورتی که مطلب را مفید تشخیص دادید لطفا آن را به اشتراک بگذارید.