سكته مغزي و درمان آن

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

سکته مغزی عبارتست از توقف جریان خون قسمتی از مغز که معمولا بطور ناگهانی ایجاد می شود فرم کمتر شایع ان بعلت پارگی عروق مغز و خونریزی در داخل مغز رخ میدهد

توقف جریان خون عموما بعلت ایجاد لخته در محل رگ بعلت بیماری تصلب شرائین یا ورود لخته ایجاد شده در قلب به عروق مغزی می باشد.

تصلب شرائین در زمینه پر فشاری خون، دیابت ،استعمال دخانیات، سن بالا و افزایش چربی خون ایجاد می شود . لخته خون در قلب در اثر بهم خوردن ریتم طبیعی قلب بیماری دریچه ای قلب یا بدنبال سکته قلبی ایجاد می گردد

قسمتی از مغز که از خون رسانی محروم می شود طی چند دقیقه دچار فساد ( نکروز) و سپس ورم می شود وسعت اسیب مغز بستگی به اندازه رگ مسدود و میزان خونرسانی جانبی از دیگر رگها به ان قسمت مغز دارد .

میزان علایم بیمار با وسعت اسیب ارتباط مستقیمی ندارد چه بسا بسته شدن یک رگ کوچک واسیب مختصر مغز سبب فلج کامل یک نیمه بدن شود و یک اسیب بزرگ فقط سبب کوری در یک نیمه میدان بینائی بدون اختلال حرکتی می شود

علایم سکته مغزی بطور حاد عارض می شود و عموما بصورت فلج یک نیمه بدن اختلا ل تکلم سر گیجه و عدم تعاد ل و گوری در یک نیمه میدان بینائی می باشد
در بیماری تصلب شرائین چون عروق از قبل بتدریج تنگ شده اند عموما خونرسانی جانبی خوبی وجود دارد و میزان اسیب مغز کمتر از حد انتظار است و بیمار پس از سکته بتدریج بهبودی نسبی پیدا می کند

سکته های مغزی که اثر پاره شدن رگ با شد اگر وسیع باشد سبب مرگ بیمار می شوند ولی اگر بیمار فاز حاد را به خوبی طی کند بهبودی قا بل ملاحظه ای پیدا می کند

بهترین و سریع ترین اقدام تشخیصی سی تی اسکن مغز است

درمان سکته مغزی که در اثر بسته شدن رگها باشد باید سریع وطی سه ساعت اول با داروهای حل کننده لخته انجام شود که در حال حاضر بعلت گران بودن دارو و عدم مراجعه اغلب بیماران طی سه ساعت اول در اصفهان واغلب شهرهای ایران انجام نمی شود

مرحله بعد درمان استفاده از داروهایی است که از رشد لخته و ایجا د لخته جدید جلوگیری می کنند که در اکثر بیمارستانهائی که متخصص مغز و اعصاب حضور دارد از این درمان استفاده می شود .

بندرت بیماران سکته مغزی نیاز به اقدام جراحی دارند سایر درمانها شامل کنترل فشار خون در حد متناسب تنظیم قند خون درمان ورم مغز مراقبت تنفسی و جلوگیری از ایجاد زخم بسته می با شه

در مرحله بعد شروع اقدامات توانبخشی مثل فیزیوتراپی جهت بهبود حرکتی و درمان اختلال تکلم می با شد
اغلب بیماران در فاز حاد دچار اختلال بلع می شوند که لوله بینی معده ای گذاشته می شود و از این طریق غذا آب و داروها به بیمار رسا نده می شود معمولا طی یک هفته بیمار قدرت بلع پیدا می کند و لوله خارج می شود

در فاز حا د سکته اگر بیمار بی اختیاری داشته با شد سوند ادراری گذاشته می شود . با هوشیار شدن بیمار با روش باز و بسته کردن متناوب سوند بیمار کنترل ادراری را بدست اورده سوند هر چه سریعتر باید خارج شود زیرا می تواند عامل عفونت ادراری باشد

برخی بیماران سیر ناخوشایندی پیدا کرده و علی رغم شروع درمان بعلت شدت بیماری زمینه ای و وسعت زیاد سکته مغزی دچار ورم شدید مغز و اختلال تنفسی می شوند . این بیماران به بخش ویژه منتقل می شوند که اغلب پیش اگهی خوبی ندارند ودر صد بالا ئی از این بیماران فوت می کنند

بطور خلاصه مراقبت این بیماران در منزل شامل :

1 اقدامات توانبخشی جهت بهبود حرکتی
2 جابجا کردن مرتب بیمار و استفاده از تشک مواج جهت جلوگیری از زخم بستر
3 مراقبت تنفسی جهت تخلیه بهتر خلط و تنفس موثرتر بیمار
4 مراقبت دستگاه ادراری و خروج هر چه سریعتر سوند
5 در صورت تجمع مد فوع استفاده از ملین و شیاف
6 رسا ندن غذا اب و داروها به بیمار از طریق لوله بینی معده ای یا دهان
7 مراجه مرتب به پزشک معالج جهت تنظیم دارو

بری برخی از بیماران داروی ضد انعقادی (وارفارین ) تجویز می شود که در منزل باید ادامه داده شود ولی چون میزان اثر این دارو باید کنترل شده با شد باید بطور مرتب و طبق زمان بندی پزشک معالج ازمایشات انعقادی انجام شود زیرا اگر تاثیر دارد بیش از حد مورد نظر باشد سبب خو نر یزی از بافتهای مختلف مثل بینی معده و دستگاه ادراری می شود و اگر کمتر از حد انتظار باشد احتمال ایجاد سکته مجدد وجود دارد .