با بالاتر رفتن شيوع سكته مغزي در جوامع، آموزش روشهای مراقبتی و درمانی پس از سکته مغزي برای بیماران از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر افرادی که سکته کرده اند و از اين شرايط جان سالم به در بردهاند با متدها و تکنیک های مهم مراقبت از خود آشنا شوند و احتياطات لازم جهت حفظ سلامتی خود را رعایت کنند، این شانس را دارند که تا سالیان متمادی به زندگی عادی خود ادامه دهند و بطور مستقل به كارهاي روزمره خود بپردازند.اگر شما دچار سکته مغزی شده اید و هنوز زنده هستيد باید خداوند را شاکر باشید چراكه در شرایط فعلی دچار سکته مغزی شدهاید نه نیم قرن قبل یعنی هنگامی که هیچگونه درمان توانبخشي و فیزیوتراپی مؤثری برای این بيماري وجود نداشت. همچنين باید نسبت به آینده امیدوار و خوشبین باشین زیرا تحقیقات نشان داده پس از چهار الي شش ماه توانبخشی روی این افراد، ۴۷ درصد بیماران هیچگونه معلولیت فیزیکی نداشته، ۲۶ درصد دچار معلولیت خفیف، ۱۸ درصد دارای معلولیت متوسط و ۹ درصد اين بيماران، معلولیت قابل توجه داشتهاند.
سکته مغزی چیست و انواع آن کدامند ؟
سکته مغزي توقف پيدا كردن جریان خون در بخشی از مغز است.مغز عضوی بسیار بسيار حساس و آسیبپذیر بوده و مرکز کنترل بدن (مرکز صدور فرامین)، مرکز تفکر و اندیشه و مرکز تنظیم فیزیکی بدن است.هنگامی که عمل مغز دچار اختلال میشود تأثیر آن بلافاصله بر نحوه رفتار و عمل انسان ظاهر میشود.نوع اول سکته ناشی از کم خونی است و مشهور به سکته ایسکمیک ميباشد.حدود ۸۳ درصد سکته ها را شامل میشود.علت این نوع سکته ناشی از انسداد رگهای خوني مغز است.
نوع دوم سکته مغزي در اثر خونریزی بهوجود می آید.خونریزی ممکن است در هر نقطه از بدن رخ دهد اما خونریزی در مغز و نواحی اطراف آن مسئله مرگ و زندگی را در پی دارد.این نوع سکته زمانی بوجود میآید که شريان مغزی (سرخرگ مغزي) دچار پارگی شده باشد و در اثر آن خون وارد فضای مغز یا فضای بین سطح خارجی مغز و استخوان جمجمه شده باشد.
زمانی که نیمه چپ مغز بیمار آسیب ميبيند (دچار همی پلژی راست هستند) اين افراد از نظر زبانی و تکلم دچار اختلال میشوند و همچنین رفتار آنها نیز تغییر مییابد. این بیماران بسیار محتاط و نگران هستند.هنگام انجام وظایف و اعمال جدید دچار بی نظمی و عدم سازماندهی میشوند.زمانی که که نیمه راست مغز بیمار آسیب ميبيند (دچار همی پلژی چپ هستند)اين افراد دچار اختلالات در تجسم فضایی، تعیین مسافت و اندازه، موقعیت، سرعت حرکت، شکل و ارتباط بخشهای اجسام می شوند.این افراد احساس نادرستی از تواناییهای خود دارند زیرا از آنچه قادر به انجام آن هستند صحبت می كنند.بعلاوه ممکن است این بیماران دچار بیدقتی و بیاحتیاطی شوند.
مراحل بهبود چگونه است ؟اهمیت فیزیوتراپی بیماران سکته مغزی چیست ؟
بسیاری از بیمارن ظرف چند ساعت تا چند ماه پس از بروز سکته مغزی بهبود نسبی و یا تقریبا کاملی را بدست می آورند.برخی از اختلالات نورولوژیک اين بیماران فلجي، فقدان حس و گیجی ذهن است.برای رفع این اختلالات از تکنیک های تخصصي فیزیوتراپی بیماران استفاده مي گردد.هدف از فیزیوتراپی در مرکز توانبخشی يا منزل بيماران سکته مغزی، دادن برنامه های مدون و طراحیشده و انجام تمرینات تخصصی جهت تسریع روند بهبودی بیمار است.طی شش ماه اول پس از بروز سکته مغزی بدن حداکثر پاسخ را به درمانهاي فیزیوتراپی بدهد.پس در این مدت باید تلاش پیگیر و متمرکز جهت بازگشت اعمال مختل شده سیستم عصبی انجام گیرد تا معلولیت و ناتوانی فرد سکتهکننده برطرف گردد. البته باید متذكر شويم که بازگشت اعمال و فعاليتهاي بدن پس از گذشت شش ماه کاملا متوقف نمیشود بلکه طی روند تدریجی تا مدت دو سال ادامه مییابد.