بهترین روش پیشگیری از لنتیگوهای آفتابی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

شاید شما هم دیده باشید که در بعضی از موتور سواران و تاکسی رانان و یا راننده ها لکه های قهوه ای رنگ روی دست و صورت دیده می شود. که بعضی از آنها بسیار بزرگ است. لکه های خال مانند قهوه ای که بر روی صورت، دست و گردن و بطور کلی نقاط در معرض تابش نور خورشید، دیده می شود به نام لنتیگوی آفتابی یا Senile Lentigo معروف است.

معمولا 3 نوع ضایعه موضعی هیپرپیگمانته در سفید پوستان شایع است که عبارتند از کک مک، لنتیگوی جوانی و لنتیگوی آفتابی که هر 3 نوع ضایعات از نظر اندازه، نحوه توزیع و نمای بالینی شبیه یکدیگرند ولی از نظر سن شروع، سیر بالینی و ارتباط با نور آفتاب با یکدیگر متفاوت هستند.
لنتیگوهای آفتابی که موضوع مورد بحث ما هستند. لكه هاي قهوه اي يا خرمايي رنگ كه در نواحي باز پوست بدن پديد مي آيد نتيجه سالها برخورد با آفتاب است. سلولهاي سازنده رنگدانه در اين نواحي فعالتر مي گردند. در عين حال كه اين لكه ها شبيه خال هستند خيلي بزرگ و نا منظم ترند و رنگشان تيره تر و نا برابر است. از نظر اندازه 5/0 تا 3 سانتي متر و گاهي بزرگتر هستند.

لكه ها عموما به نام لكه هاي سني يا خال هاي سني ناميده مي شود زيرا با بالا رفتن سن پديد مي آيند. در ابتداي ظهور اندازه آنها كمتر از mm5 است. سطح ضايعات همسطح يا كمي فرو رفته است و ممكن است با چين و چروك پوست از يكديگر جدا شده باشند. ضايعات كهنه تر معمولا قهوه اي تيره يا قهوه اي سياه هستند.
اين ضايعات بتدريج بزرگتر و بيشتر مي شوند. اگر چه اين لكه ها در عوام به لكه هاي كبدي معروفند ولي هيچگونه تظاهري از يك بيماري داخلي نيستند.
با افزایش سن، تعداد و اندازه آنها بیشتر می شود و تقریبا 75% افراد سفید پوست با سن بیشتر از 60 سال یک یا چند عدد از این ضایعات را دارند.
لنتیگوها ممکن است ظاهر لکه لکه ای داشته باشند ولی کناره های آنها باید کاملا واضح و مشخص باشد. این ضایعات غالبا بدون علامت هستند ولی ممکن است از نظر زیبایی ظاهری مایه نگرانی بیمار شوند.

بهترین روش پیشگیری از لنتیگوهای آفتابی، محافظت از پوست در برابر آفتاب است که با اقداماتی نظیر اجتناب از آفتاب، پوشیدن کلاه و لباسهای مناسب و استفاده از ضد آفتاب انجام می شود.

براي جلوگيري از پيدايش بيشتر لكه ها هر وقت بيرون از خانه يا جلو آفتاب مي رويد بايد پوستتان را با ضد آفتاب با SPF 15 يا بيشتر حفاظت كنيد.ممكن است فرآورده هاي بي رنگ كننده كه حاوي هيدروكينون هستند لكه هاي موجود را روشنتر كنند اما اين راه كمتر موفقيت آميز است. يكي از درمانهاي ساده اين لكه ها كرايوسرجري است. اين روش غالبا موثر است.

* ليزرها در درمان انواع اين لكه ها موثر است. ليزرهايي كه به طور اختصاصي بر رنگدانه ها اثر مي كند، مي تواند باعث بهبودي واضح با عوارض بسيار كم شود و از طرف بيمار هم به خوبي پذيرفته مي شود. ليزرهاي رايج در درمان اين لكه ها شامل ليزر Nd:YAG، ليزر Diod 532 nm, Krypton است.

* تري كلرواستيك اسيد :در درمان لكه هاي سني اثر بخشي كمتر از كرايوتراپي دارد. ولي افراد با پوست تيره توصيه مي شود كه از TCA استفاده شود چون عوارض جانبي كمتري نسبت به آن دارد و خطر درد و هيپوپيگمانتاسيون ندارد.
ضایعات موجود از نظر تغییراتی که در طول زمان پیدا می کنند باید تحت نظر گرفته شوند. ضایعاتی که ثبات دارند و دچار تغییر نمی شوند، نیازی به درمان ندارند. گر چه ممکن است بیمار به دلیل زیبایی ظاهری در صدد درمان بر آید.

محلولهای هیدروکینون، ترتینوئین، کرم آزلائیک اسید و کرمها و لایه بردارهای گلیکولیک اسید، همگی در کاهش هیپرپیکمانتاسیون طی چند هفته تا چند ماه با ارزش هستند. کرایوسرجری (سرما جراحی) ظریف نیز موثر است ولی به تجربه نیاز دارد.
نکته مهم در درمان این ضایعات خصوصا در مورد شاغلین خاص مثل باغبانان، کشاورزان، راننده ها یا موتورسواران و ... این است که هر لنتیگویی که دارای ناحیه موضعی از افزایش یا کاهش رنگدانه باشد و کناره هایش نامنظم شود و یا به صورت موضعی ضخیم شود، باید بیوپسی شود.