توانبخشی قلب چیست و چرا انجام می شود؟

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

توانبخشی قلب که بازتوانی قلب نیز نامیده می شود، یک برنامه سرپایی شخصی سازی شده شامل ورزش و آموزش است. این برنامه برای کمک به سلامت و بهبودی پس از حمله قلبی، سایر انواع بیماری قلبی یا جراحی به منظور درمان بیماری قلبی طراحی شده است. توانبخشی قلب شامل تمرینات ورزشی، حمایت عاطفی و آموزش در مورد سبک زندگی برای کاهش خطر بیماری قلبی، مانند رژیم غذایی برای سلامت قلب، حفظ وزن مناسب و ترک سیگار است.

اهداف توانبخشی قلب

اهداف توانبخشی قلب شامل ایجاد برنامه ای برای کمک به بازیابی قدرت، جلوگیری از بدترشدن وضعیت، ماهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی در آینده و بهبود سلامت و کیفیت زندگی است. تحقیقات نشان داده است که برنامه های توانبخشی قلبی را کاهش دهد و خطر ابتلا به مشکلات قلبی را کاهش دهد و خطر ابتلا به مشکلات قلبی در آینده را کم می کند.

توانبخشی قلبی عروقی و ریوی چیست؟

عوامل متعددی باعث بروز بیماری های قلب، عروقی و تنفسی می شود. از جمله عواملی که سبب افزایش احتمال خطر این گونه بیماری می شود، ذره های معلق است که دارای مواد آلاینده بسیار گوناگون و متعددی هستند و این ذرات نیز در سایز های مختلفی وجود دارند که مشکلات تنفسی و ریوی ایجاد می کنند. و علاوه بر این عوامل دیگری وجود دارد که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم روی سیستم تنفسی و قلبی عروقی تاثیر بگذارند. در حقیقت توانبخشی قلب در حقیقت یک امکان برای بیماران با انواع درگیریهای قلبی است. و هدف از توانبخشی ریه عادی سازی مکانیسم تنفس، از بین بردن نارسایی تنفسی، جلوگیری از ایجاد فیبروز ریه و جلوگیری از ایجاد چسبندگی ریه ها، بهبود ترشح خلط و عملکرد تخلیه برونش است.

مراحل بازتوانی قلبی

این مراحل بعد از تجویز و تشخیص پزشک انجام خواهد شد. در واقع فردی که تحت عمل جراحی قرار گرفته است و یا دارای مشکلات قلبی است باید ابتدا توسط تیم حرفه ای پزشکی معاینه شود. برنامه بازتوانی قلبی ممکن است یک ماه تا بیش از یکسال به طول انجامد. این برنامه شامل مراحل زیر است:

• برنامه فیزیکال و ورزشی: این برنامه ها باعث می شوند که قلب فرد با توان بیشتری به خون رسانی ادامه دهد. شدت و کیفیت ورزش های لازم را پزشک، پرستار و تیم مشاور حرفه ای تعیین خواهند کرد.
• کلاس های انگیزشی: این نوع کلاس ها برای ترک عادات و اضافه کردن فعالیت هایی است؛ که در زندگی روزانه باعث می شوند قلب عملکرد بهتری داشته باشد. نمونه های این فعالیت را می توان ترک سیگار و اضافه کردن رژیم سالم نام برد.
• کنترل استرس: استرس یکی از عوامل بیماری های قلبی است. در این دوره ها بیمار تلاش هایی برای رفع استرس می کند.
• کاردرمانی: این فعالیت ها برای بازگشت بیمار به زندگی عادی و طبیعی انجام خواهد شد.

هزینه بازتوانی قلب

هزینه بازتوانی قلب در بیماران قلبی به یکسری عوامل بستگی دارد که میتوان از جمله آن ها به موارد زیر اشاره کرد:

ارزیابی و طبقه بندی نوع بیماری قلبی و اعمال مورد نیاز در طول دوره، تعداد جلسات مورد نیاز بازتوانی برای هر شخص، نوع دارو و دوز دارویی تجویز شده برای هر بیمار، نوع پوشش بیمه ای هر بیمار، نوع تمرینات ورزشی که در طول دوره انجام می شود و بر اساس اکو، تست ورزش، مانیتورینگ مداوم و ... تعیین و کنترل می شود. آموزش های صورت گرفته در زمینه تغذیه، کاهش وزن، ترک سیگار و به طورکلی سبک زندگی سالم در طول دوره است.

ورزش های بازتوانی قلب

داشتن فعالیت جسمانی قدمی بزرگ در جهت کسب سلامت قلبی است. یکی از موثر ترین ابزار های تقویت عضله قلب کنترل وزن و محافظت از شریان ها در برابر عوامل آسیب رسانی است که می توانند به حمله قلبی یا سکته مغزی منجر شود.

تمرینات ورزش مناسب برای بیماران قلبی

• ورزش هوازی برای بیماران قلبی: نمونه های این ورزش: پیاده روی تند، شنا کردن، دوچرخه سواری، تنیس و طناب زنی
• تمرینات استقامتی برای بیماران قلبی: نمونه های این ورزش: تمرین با انواع وزنه ها (صفحه، دمبل و ..)، استفاده از ماشین ورزشی، تمرین با کش های مقاومتی، انجام تمرینات استقامتی کل بدن از جمله شنا پرسی، اسکوات و بارفیکس دست برعکس
• ورزش های تعادلی، کششی و انعطاف پذیری: نمونه های این ورزش: ورزش یوگا و تای چی