قرص راکوتان (Roaccutane) نام تجاری است که برای داروی ایزوترتینوئین (Isotretinoin) انتخاب شده است. این قرص از مشتقات ویتامین A به شمار می رود و به دلیل قدرت بسیار زیادی که در رفع جوش های شدید پوستی دارد، بسیار مشهور شده است. از راکوتان به عنوان تنظیم کننده چربی پوست و مانعی در برابر ایجاد آکنه استفاده می شود. جوش در اثر تجمع چربی بر روی پوست ایجاد می شود. استفاده از راکوتان می تواند بر روی عملکرد غدد ترشح کننده چربی پوست تأثیر گذاشته و آن را به طور مؤثری کاهش دهد. در نتیجه منافذ پوست در اثر ترشح بیش از حد چربی بسته نخواهند شد و التهاب و جوش ایجاد نمی شود. یکی دیگر از تأثیراتی که قرص راکوتان بر روی پوست دارد، از بین بردن باکتری هایی است که در ایجاد آکنه ایفای نقش می کنند. اینکه بدن شما در چه مدتی به قرص راکوتان جواب دهد، بستگی به وزن شما و میزان دوز مصرفی در زمان شروع دوره درمانی دارد. به طور معمول، اثرگذاری این قرص بر روی بدن از ۷ تا ۱۰ روز پس از شروع مصرف، آغاز می شود.

نحوه مصرف قرص ایزوترتینوئین

در صورت وجود راهنمای مصرف دارو، آن را با دقت بخوانید. داروی ایزوترتینوئین ممکن است همراه با غذا طبق دستور پزشک معمولاً ۲ نوبت در روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ هفته مصرف شود. غذا باعث افزایش جذب این دارو می شود. این دارو را با یک لیوان کامل آب مصرف کنید مگر این که پزشک، تجویز دیگری کرده باشد. پس از مصرف این دارو به مدت حداقل ۱۰ دقیقه دراز نکشید.

دوز مصرف داروی ایزوترتینوئین به وزن، وضعیت پزشکی بیمار و پاسخ بدنشان نسبت به دارو بستگی دارد. وضعیت آکنه بیمار ممکن در طول هفته های اولیه شروع به مصرف ایزوترتینوئین بدتر شود و احتمال دارد ۱ تا ۲ ماه روند بهبودی که قابل مشاهده باشد طول بکشد. اگر دوباره دچار آکنه شدید شوید احتمالاً به دوره درمان دوم با فاصله ۲ ماهه از قطع مصرف ایزوترتینوئین نیاز دارید. سازنده های این دارو مصرف طولانی مدت آن را توصیه نمی کنند، لذا بیشتر از دوره تجویزی این دارو را مصرف نکنید.

ملاحظات مصرف ایزوترتینوئین

ایزوترتینوئین یک داروی بسیار قدرتمند است که می تواند مخاط بدن شما را در قسمت های مختلف خشک کرده و آنها را آسیب پذیر کند. به همین دلیل در حین مصرف این دارو و تا مدتی پس از طی شدن دوره درمانی، باید از انجام برخی از اقدامات خودداری کنید. اگر می خواهید از این دارو استفاده کنید، به این موارد توجه داشته باشید:

• لیست کاملی از داروهایی را که مصرف می کنید در اختیار پزشک قرار دهید تا پزشک بتواند در مورد تجویز این دارو برای شما تصمیم بگیرد.
• در صورت ابتلا به بیماری افسردگی، اختلال دو قطبی شیزوفرنی، مشکلات روانشناختی، اضافه وزن و بیماری های کبدی، بیماری های پانکراس و اعتیاد به الکل، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
• اگر از مشکلاتی نظیر نرمی استخوان، پوکی استخوان و کاهش تراکم استخوان رنج می برید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
• در دوره مصرف این دارو هرگز خون خود را اهدا نکنید.
• در زمان مصرف این دارو لیزر و درم ابریژن انجام ندهید.
• در زمان شیردهی و بارداری از این قرص استفاده نکنید.
• اگر قصد بارداری دارید، سه ماه قبل از بارداری مصرف این قرص را قطع کنید.
• در حین استفاده از این دارو و حدود شش ماه پس از آن، نباید از وکس برای اپیلاسیون استفاده کنید. به علاوه انجام لیزر موهای زائد هم در این دوره درمانی ممنوع است.
• از انجام اقدامات مربوط به برنزده کردن پوست یا رفتن به سولاریوم خودداری کنید.
• در حین مصرف راکوتان به هیچ عنوان نباید از لنز چشمی استفاده کنید؛ زیرا باعث وارد شدن آسیب به قرنیه شما خواهد شد.
• در طول درمان با ایزوترتینوئین از مصرف ویتامین A، حتی در فراورده مولتی ویتامین جهت جلوگیری از سمیت مقادیر اضافی خودداری گردد.
• حین مصرف ایزوترتینوئین برای جلوگیری از خشکی لب ها از یک لوبریکانت مانند ژل پترولئوم استفاده نمایید.
• مصرف هرگونه داروی ضد آکنه دیگر (از جمله فرآورده ها موضعی OTC) را قبل از شروع درمان با ایزوترتینوئین، قطع کنید.

افراد منع مصرف ایزوترتینوئین

1. زنان باردار یا شیرده
2. کودکان زیر 12 سال و کودکان مبتلا به آکنه قبل از بلوغ.
3. افراد مبتلا به مشکلات کبدی.
4. افراد با سطوح بالای چربی (چربی) مانند کلسترول و تری گلیسیرید در خون (هیپرلیپیدمی)
5. افراد مبتلا به یک بیماری ناشی از مصرف بیش از حد ویتامین A (هیپرتونیتامین)
6. افرادی که از آنتی بیوتیکهای تتراسایکلین استفاده می کنند.
7. افرادی که به مواد تشکیل دهنده دارو آلرژی دارند.

عوارض مصرف ایزوترتینوئین

در زمان مصرف این دارو، پوست به شدت خشک و حساس می گردد، بنابراین باید از عوامل محرک مثل نور خورشید، لیزر موهای زائد، استفاده از پمادهای لایه بردار و … جلوگیری کرد. این عوارض به پوست لب و داخل بینی نیز سرایت می کند. به همین دلیل اکثر پزشکان همراه با راکوتان ، ویتامین ها و مرطوب کننده های لازم به صورت موضعی را تجویز می کنند تا از خون دماغ، ترک و خونریزی لب پیشگیری شود. دیگر مخاطها که ممکن است دچار خشکی شوند مخاط چشم است. به هیچ عنوان در حین مصرف کپسول ایزوترتینوئین (راکوتان) نباید از لنز چشمی استفاده شود؛ زیرا به خاطر خشکی مخاط چشم ممکن است لنز باعث خراش قرنیه شود.

از عوارض جانبی دیگر می توان به سردرد نیز اشاره کرد. در بعضی موارد ممکن است از هر هزار نفر برای یک نفر حالات زیر پیش بیاید که سریعاً باید مصرف قرص را متوقف کرد و به پزشک اطلاع داد:

اضطراب، پرخاشگری و خشونت، تغییر حالات روحی، افسردگی، درد معده، اسهال و استفراغ، تب و تاری دید.

نسخه اصلی مطلب قرص ایزوترتینوئین برای جوش را در سایت دکتر فاطمه عندلیب بخوانید.

---