سونوگرافی پروستات چگونه انجام می شود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

سونوگرافی پروستات نوعی روش تشخیصی و تصویربرداری است که با گذراندن امواج صوتی از بافت های بدن، تصاویر سیاه و سفید از پروستات تولید می کند. به طور کلی سونوگرافی یک روش بی خطر و بدون درد است که با استفاده از امواج صوتی تصاویری از داخل بدن تولید می کند. در سونوگرافی از ژل و یک پروب یا مبدل که مستقیماً بر روی پوست ناحیه مورد بررسی قرار می گیرد، استفاده می شود و امواج صوتی با فرکانس بالا از طریق ژل به داخل بدن منتقل می شوند. سپس این کاوشگر صداهایی که به عقب بازمی گردند را جمع آوری نموده و رایانه از آن امواج صوتی برای ایجاد تصاویر استفاده می کند.

دلایل انجام سونوگرافی پروستات

سونوگرافی پروستات برای آزمایش غده پروستات و بافت های اطراف آن در مردان انجام می شود. در صورتی که بیمار شرایط زیر را داشته باشد این سونوگرافی توصیه می شود:

• سن بیمار بالای چهل سال باشد.
• در معاینات فیزیکی رکتال (مقعدی) ناهنجاری و موارد غیرمعمول مشاهده شود.
• بیمار در معرض ریسک ابتلا به سرطان پروستات قرار داشته باشد.

برخی از علائمی که ممکن است پزشک را متقاعد به تجویز آزمایش سونوگرافی پروستات کند عبارتند از:

• مشکلات در دفع ادرار
• مشاهده خون در ادرار
• وجود توده ها و بافت های اضافه در اطراف ناحیه مقعد
• نتایج غیرمعمول در آزمایش های خون یا ادرار
• کاهش تعداد اسپرم ها در نتیجه آزمایش ها باروری در مردان
• علاوه بر این، سونوگرافی پروستات می تواند به پزشک برای برداشتن بافت نمونه، یا بیوپسی از پروستات کمک کند.

مزایای سونوگرافی پروستات

• در تصویربرداری اولتراسوند از تابش یونیزه کننده استفاده نمی شود.
• سونوگرافی تشخیصی استاندارد، هیچ اثر مضر شناخته شده ای بر روی انسان ندارد.
• سونوگرافی هیچ مشکلی در سلامتی ایجاد نمی کند و در صورت تجویز پزشکی ممکن است به دفعات لازم تکرار شود.
• سونوگرافی پروستات کاربرد زیادی دارد و استفاده از آن آسان است و هزینه کمتری نسبت به سایر روش های تصویربرداری دارد.
• با اسکن اولتراسوند می توان تصویر واضح تری از بافت های نرم تهیه که در تصاویر اشعه ایکس به خوبی نشان داده نمی شوند.

نحوه انجام سونوگرافی پروستات

در آقایان غده پروستات دقیقاً در جلو راست روده قرار دارد، بنابراین معاینه سونوگرافی به منظور قرار دادن مبدل تصویربرداری در نزدیک ترین حد ممکن به غده پروستات به صورت صحیح انجام می شود. برای سونوگرافی ترانس رکتال از بیمار خواسته می شود که دراز کشیده و زانوهای خود را خم کند. یک پوشش محافظ یکبار مصرف روی مبدل قرار می گیرد، سپس مبدل از طریق مقعد وارد می شود و داخل رکتوم قرار می گیرد. تصاویر از زوایای مختلفی به دست می آیند تا بهترین نمای غده پروستات ایجاد شود.

در صورتی که یک ضایعه مشکوک با سونوگرافی یا معاینه مقعدی شناسایی شود، می توان نمونه برداری با هدایت سونوگرافی را انجام داد. این روش شامل پیش بردن یک سوزن به غده پروستات در حالی است که رادیولوژیست یا سونوگرافیست محل سوزن را مشاهده می کند. سپس کمی از بافت برای معاینه میکروسکوپی گرفته می شود. در این حالت بیوپسی انجام شده و از مبدل سونوگرافی برای هدایت سوزن نمونه برداری به مناطق خاص غده پروستات استفاده می شود.

اقدامات قبل از انجام سونوگرافی پروستات

فرد باید به پزشک در صورت ابتلا به عارضه های قلبی و ریوی و یا بیماری های دیگر و همین طور حساسیت های دارویی اطلاع دهد. اگر فرد دارای دریچه قلب مصنوعی است و یا به وی گفته شده است که قبل از دندانپزشکی و عمل جراحی آنتی بیوتیک مصرف کند به پزشک اطلاع دهد. اگر به هر کدام از عارضه های گفته شده مبتلا باشید باید قبل از نمونه برداری آنتی بیوتیک مصرف کنید.

در صورت استفاده از داروهای زیر به پزشک باید اطلاع داد:

1. وارفارین (کومادین)
2. کلوپیدوگرل (پلاویکس)
3. ریوروکسابان (Xarelto)
4. و یا هر رقیق کننده خون دیگر بنا بر نظر پزشک شاید نیاز باشد مصرف این داروها از یک هفته قبل از انجام نمونه برداری متوقف شود.
5. یک هفته قبل از انجام روش، از مصرف آسپرین، محصولات حاوی آُسپرین و یا داروهای ضد تورم مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین)، ناپروکسن و یا ایندومتاسین خودداری کنید.
6. به منظور جلوگیری از عفونت شاید نیاز به مصرف آنتی بیوتیک در شب قبل یا صبح انجام نمونه برداری باشد.
7. مصرف هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید.

محدودیت های سونوگرافی پروستات

مردانی که در طی جراحی قبلی، انتهای روده (راست روده) خود را برداشته اند، کاندیدای مناسبی برای سونوگرافی غده پروستات نیستند؛ زیرا این نوع سونوگرافی به طور معمول به قرار دادن یک پروب در راست روده نیاز دارد. با این حال، رادیولوژیست ممکن است با قرار دادن یک پروب تصویربرداری سونوگرافی منظم بر روی پوست پرینه بیمار، بین پاها و پشت کیسه بیضه بیمار، غده پروستات را بررسی کند.

عوارض سونوگرافی پروستات

• سونوگرافی پروستات یک روش دقیق و مطمئن برای تشخیص ناهنجاری های ناحیه پروستات و مجاری ادراری در مردان است و به دلیل عدم استفاده از پرتوهای رادیواکتیو هیچ گونه خطر و عوارضی به همراه ندارد.
• در صورتی که مرکز معتبری برای انجام سونوگرافی پروستات انتخاب کرده باشید، هیچ گونه خطری سلامتی شما را تهدید نمی کند. پیش از مراجعه به مرکز سونوگرافی، از تمیز بودن تجهیزات، رعایت پروتکل های بهداشتی و تخصص تکنسین های سونوگرافی آن مرکز اطمینان حاصل کنید.
• تجربه مقداری درد و ناراحتی ناحیه مقعد تا چند روز پس از انجام سونوگرافی پروستات مقعدی یا رکتال کاملاً طبیعی است و برای تسکین آن می توانید از داروهای مسکن رایج در داروخانه ها مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید.