غده پروستات یکی از اندام های مردان می باشد که در ناحیه پایین شکم و در قسمت خروجی مثانه قرار دارد. این غده یک رشد دومرحله ای دارد به این معنی که بزرگ شدن آن در سنین بلوغ و بعد از سن 35 سالگی رخ می دهد؛ اما در صورت رشد بیش از اندازه و بزرگ شدن آن باید دلیل را جویا شد. سونوگرافی ترانس رکتال به عنوان یکی از ابزارهای تشخیصی دقیق برای بررسی سرطان پروستات شناخته شده است.

سونوگرافی به کمک امواج صوتی که بی ضرر است، انجام می شود. در این روش تصویربرداری، امواج اولتراسوند از طریق پروب به داخل بدن فرستاده می شود، امواج با برخورد به هر اندام از آن عبور می کنند یا بازمی گردند. سونوگرافی ترانس رکتال با تابش امواج اولتراسونیک به نواحی پروستات و بافت های اطراف سبب می گردد تصویری به عنوان خروجی بر روی مانیتور ظاهر شود. از این نوع سونوگرافی بیشتر مواقعی که فرد دچار مشکلاتی در ناحیه پروستات شده و نیاز به تخلیه مداوم مثانه خود داشته باشد استفاده می شود.

کاربردهای سونوگرافی رکتال پروستات

• چک کردن اندازه، موقعیت قرارگیری و شکل غده پروستات و ساختارهای نزدیک به آن در مردان
• ارزیابی احتمال وجود توده های سرطانی و یا سایر بیماری های مرتبط با پروستات
• هدایت دقیق سوزن بیوپسی به محل پروستات جهت نمونه برداری آزمایشگاهی
• کمک به قرار دادن دانه های رادیواکتیو برای درمان سرطان پروستات
• سنجش میزان گردش خون در پروستات و بافت های مجاور آن

آمادگی قبل از سونو رکتال

1. ممکن است از شما خواسته شود از مصرف داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپیرین حدود یک هفته قبل از تصویربرداری خودداری کنید.
2. ممکن است برای حفظ آرامش شما در حین تصویربرداری، به شما یک مسکن یا داروی بی حسی موضعی تجویز شود.
3. معمولاً برای انجام سونوگرافی رکتال نیازی به نخوردن مایعات و غذا نیست.

نحوه انجام سونوگرافی ترانس رکتال

برای انجام سونو رکتال، بیمار به پهلو چپ بر روی تخت دراز می کشد و زانوها را داخل شکم می برد. پروب سونوگرافی رکتال به ژل سونوگرافی آغشته می شود و سپس از مقعد داخل بدن می شود. زمان دخول پروب به مقعد، ممکن است بیمار احساس ناراحتی یا اندکی درد در روده داشته باشد که مسئله ای طبیعی است. سونو ترانس رکتال معمولاً حدود 30 دقیقه زمان می‎برد و بیمار پس از انجام تصویربرداری می تواند به خانه برگردد.

مراقبت های بعد از سونو رکتال

• آسپیرین، داروهای حاوی آسپرین، داروهای ضد التهابی مانند ادویل، موترین، ناپروسین و یا ایندومتاسین (ایندوسین) را حداقل به مدت سه روز بعد از سونوگرافی مصرف نکنید.
• اگر ناحیه مقعد شما درد دارد، به مدت ۲۰ دقیقه در یک حمام آب گرم بنشینید.
• تمام آنتی بیوتیک های خود را مصرف کنید.

نتایج سونوگرافی ترانس رکتال

پروب رکتال، امواج صوتی را به غده پروستات می فرستد. بافت طبیعی و عادی و غیر طبیعی غده پروستات، میتواند انواع مختلفی از بازتاب ها را به کامپیوتر منتقل کند و الگوی آنها را به یک تصویر ویدئویی از پروستات تبدیل نماید.

نواحی ایزوکوئیک

نشان دهنده بافت طبیعی و یا همان انعکاس صدا به همان مقدار امواج صوتی که دریافت می کنند.

نواحی هیپوکیوئیک

انعکاس کمتری را نسبت به آنچه که دریافت کرده، ارسال می کند و اغلب نشان دهنده وجود سرطان است.

نواحی هایپراکوئیک

انعکاس بیشتری را نسبت به آنچه که دريافت کرده، ارسال می کند و اغلب حاکی از وجود کلسیفیکاسیون های پروستات و يا سنگ های ريز در پروستات است. این سنگ ها معمولاً بدون ضرر هستند، مگر اینکه آلوده و عفونی شوند.

هزینه سونوگرافی رکتال

هزینه سونوگرافی با توجه به نوع بیمه، نوع کالای مصرفی و … تعیین می گردد.

عوارض سونوگرافی ترانس رکتال

همانند هر نوع درمان پزشکی دیگر، سونوگرافی ترانس رکتال نیز دارای عوارضی می باشد. البته بیشتر عوارض ترانس رکتال زمانی که با بیوپسی پروستات همراه می شود، نمایان می گردد. در ذیل به برخی از عوارض این آزمایش اشاره می نماییم:

• مقداری خونریزی پس از انجام تست ترانس رکتال کاملاً طبیعی است.
• در محلی که بیوپسی از آن انجام گرفته است، ممکن است تا چند روز حس درد پدید آید.
• وجود خون در ادرار، مدفوع و مایع منی تا چندین هفته پس از آزمایش
• تورم در بافت پروستات

نسخه اصلی مطلب سونوگرافی ترانس رکتال پروستات چه کاربردی دارد؟ را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---