جراحی انحراف زانو چگونه انجام می شود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

انحراف زانو به مشکلات ساختاری زانو اطلاق می شود که باعث می شوند پایین تنه ی فرد شکل نامتناسب و غیرطبیعی بگیرند. این انحرافات باعث می گردند تا نیروی وارده بر زانو به صورت مناسب در زانو توزیع نشود و به همین دلیل بخش هایی از زانو که تحت نیروی بیشتری قرار می گیرند زودتر تخریب می شوند و مشکلاتی همچون آرتروز زانو ایجاد می شود.

انواع انحراف زانو

1. زانوی واروس (Varus): در این حالت زانوها به سمت بیرون بدن منحرف می شوند و شکل پرانتزی به زانو می بخشند. به دلیل اینکه در این حالت نیروی بیشتری بر بخش های درونی زانو وارد می شود این نوع انحراف خطر ابتلا به آرتروز زانو را افزایش می دهد و در صورتی که آرتروز بروز کند موجب تشدید آن می شود. افرادی که علاوه بر داشتن پای پرانتزی دچار اضافه وزن یا چاقی نیز هستند پنج برابر احتمال بیشتری برای بروز آرتروز زانو دارند. علاوه بر این فاکتورها، زاویه ی انحراف و شدت آن نیز از فاکتورهایی است که خطر آرتروز زانو را افزایش می دهد.
2. زانوی والگوس (Valgus): این نوع انحراف زانو برعکس حالت واروس است و ناهنجاری ساختاری زانو موجب شکل ضربدری پاها می شود بصورتی که هنگام بستن پاها، زانوها به هم برخورد می کنند اما مچ پاها از همدیگر فاصله دارند. در این حالت نیز توازن نیرو در زانو دچار اختلال می شود و نیروی بیشتری به بخش خارجی زانو وارد می شود بنابراین احتمال ایجاد آرتروز زانو یا تشدید آن را افزایش می دهد.
3. رکورواتوم (Genu Recurvatum): در این نوع از انحراف زانو پا به سمت عقب از محل زانو خمیده می شود و کشیدگی بیش از اندازه ای در ساختارهای زانو ایجاد می شود. این نوع ناهنجاری ساختاری زانو نیز می تواند منجر به آرتروز زانو شود. این ناهنجاری در زنان و افرادی که سابقه ی خانوادگی بیماریهای مرتبط با شل شدگی رباط ها دارند بیشتر بروز می کند و می تواند خفیف یا شدید باشد.

جراحی انحراف زانوها

زمانی که برای درمان انواع انحراف زانو نیاز به جراحی باشد از جراحی استئوتومی زانو استفاده می شود. این جراحی با ایجاد ساختار صحیح در زانو موجب برداشته شدن فشار از زانو می شود. این نوع جراحی می تواند نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو را که به دلیل آرتروز زانو انجام می شود به تاخیر بیاندازد. پس از این جراحی کاهش درد قابل ملاحظه ای در زانو مشاهده می شود که فرد را قادر می سازد تا به زندگی عادی خود برگردد. این نوع جراحی برای ترمیم انواع ناهنجاری های انحراف زانو شامل پای پرانتزی ، پای ضربدری و ... استفاده می شود.

جراحی انحراف زانو چگونه انجام می شود؟

ابتدا لازم است تا با اشعه ی ایکس تصویری از محل قرارگیری استخوان ها ایجاد شود. پس از ایجاد تصویر، محل صحیح قرارگیری استخوان ها مشخص می شود. در مرحله ی بعد بسته به اینکه زانو دچار چه نوع انحرافی است برشی در استخوان های آن ایجاد می شود و ساختار صحیح به استخوان شکل داده می شود. پس از تنظیم استخوان ها با برش، صفحه ی فلزی همراه با پین به کار می رود تا استخوان ها را در جایگاه خود نگه دارد. پس از این مرحله استخوان های زانو در جایگاه صحیح خود قرار داشته و جایگاه خود را می یابند.

مزایای جراحی استئوتومی زانو نسبت به جراحی تعویض کامل مفصل زانو چیست؟

جراحی استئوتومی زانو برای افراد جوان که فعالیت بالایی دارند توصیه می شود در حالی که جراحی نعویض مفصل زانو در افراد سالخورده بیشتر انجام می شود. مزایای اصلی استئوتومی زانو نسبت به جراحی تعویض مفصل زانو شامل موارد زیر است:

• کاهش درد مربوط به آسیب های زانو بدون نیاز به تخریب ساختار زانو
• حفظ بخش های سالم و طبیعی زانو
• تاخیر انداختن بر جراحی تعویض مفصل زانو
• بازه ی حرکتی بهتر زانو در جراحی استئوتومی زانو نسبت به جراحی تعویض مفصل زانو
• ریکاوری سریع تر و دوران نقاهت کمتر
• پایداری بالاتر زانو

این جراحی به افراد جوان این امکان را می دهد تا فعالیت خود را در سطح بالایی حفظ کنند در حالی که در جراحی تعویض مفصل زانو، حتی پس از بهبود کامل، فعالیت هایی که فرد می تواند انجام دهد محدود شده و قابلیت انجام تمام فعالیت ها وجود ندارد. همچنین در صورتی که پس از جراحی استئوتومی، آرتروز زانو ایجاد شود، این امکان وجود دارد که جراحی تعویض مفصل زانو نیز انجام شود.

معایب جراحی استئوتومی نسبت به جراحی تعویض زانو چیست؟

• پیش بینی کاهش درد پس از استئوتومی در مقایسه با جراحی تعویض زانو با دقت کمتری انجام می شود.
• در برخی موارد جراحی استئوتومی می تواند جراحی تعویض مفصل زانو در آینده را با چالش هایی مواجه کند.

دوران بهبود پس از جراحی استئوتومی چقدر طول می کشد؟

اگر چه این مسئله به وضعیت جسمانی بیمار، کیفیت جراحی و رعایت نکات ایمنی پس از جراحی وابسته است اما ۲۴ ساعت پس از جراحی اکثر افراد قادر هستند تا وزن کامل خود را بر روی زانوی خود بیندازند و بهبود کامل نیز پس از ۶ تا ۱۲ هفته حاصل می شود. در صورتی که شغل افراد با چالش ها و فعالیت های فیزیکی شدید همراه نیست معمولا 6 هفته پس از جراحی این امکان وجود دارد که به کار خود بازگردند. تشخیص این مسئله توسط پزشک متخصص صورت می گیرد.

عوارض جراحی استئوتومی برای ترمیم بدشکلی زانو چیست؟

اگر چه این عوارض چندان شایع نیستند و بسیاری از آن ها قابل پیشگیری و درمان هستند اما حضور آنها می تواند خطراتی را برای جان افراد در پی داشته باشد و لازم است نسبت به وجود این علائم توجه خاصی داشت. این عوارض شامل موارد زیر هستند:

• بروز عفونت
• ایجاد لخته های خونی
• سفتی مفصل زانو
• آسیب به رگ ها و اعصاب
• شکست جراحی: در این صورت گاهی لازم است جراحی تکمیلی برای بهبود زانوی جراحی شده صورت بگیرد.