اسپرم چیست؟

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

اسپرم به یاخته های جنسی جانور نر می گویند که در غده های جنسی تولید می شود. اسپرم، یاختهٔ جنسی جنس نر در بیشتر جاندارانی است که به روش جنسی بارور می شوند. اسپرم تک دسته است و برای تحرک خود فروکتوز را که در منی وجود دارد، در میتوکندری های خود می سوزاند و به انرژی تبدیل می کند.

اسپرم با ساخته شدن در بیضه و تکامل یافتن در اپیدیدیم، همراه منی از بدن خارج می شود. اشکال در ساخت یا آزادسازی اسپرم می تواند موجب ناباروری مردان شود. در واقع تولید اسپرم یکی از پیچیده ترین و طولانی ترین فرآیندها در بدن است که با تخصصی شدن سلول های جنسی اولیه در دوران جنینی آغاز می شود و بعد با اسپرم سازی و تمایز اسپرم در بیضه ها در دوران بلوغ ادامه پیدا می کند.

بر پایه پژوهش های انجام شده، تولید اسپرم در همه جانداران تحت تأثیر ژنی به نام بول (Boule) است. این ژن در طی تکامل انسان از آغاز تاکنون بی تغییر باقی مانده است و در همه جانداران وجود دارد.

فرآیند تولید اسپرم

در بدن انسان بالغ، هر ثانیه حدود 1500 اسپرم تولید می شود. اسپرم بالغ در یک لوله پیچ در پیچ به نام اپیدیدیم که پشت هر بیضه جای دارد، نگهداری می شود. سرانجام اسپرم ها یا در طی فعالیت جنسی با انزال بیرون می روند یا به داخل بدن بازجذب می شوند.

کاهش تولید اسپرم

اضافه وزن، تغذیه و هر چه باعث گرم شدن بیضه ها می شود، همچنین نشستن طولانی مدت و بی تحرکی، بر کاهش تولید اسپرم ها تاثیرگذار است. ورزش و تحرک بدنی، تأثیر بسیاری بر تولید اسپرم دارد. کاهش تولید اسپرم در مردان لزوماً به ضعف قدرت باروری منجر نمی شود. معمولا اسپرم مردان با سن کمتر از چهل سال سالم تر است.

البته پرهیز از دخانیات، نداشتن استرس، پرهیز از گرما و محیط های گرم، مصرف حداقلی نوشیدنی های حاوی کافئین، مصرف فولیک اسید،دوری از سموم محیطی و رعایت رژیم غذایی سالم و کم چرب، می تواند تاثیر زیادی بر تولید و سلامت اسپرها داشته باشد.