مایع منی اصولاً از اسپرم و مایعات آزاد شده توسط پروستات و غدد دیگر تشکیل شده است. این مایع هنگامی که از طریق لوله های مختلفی به مجرای ادراری منتقل می شود، اسپرم های تولید شده نیز به درون آن ریخته می شوند. رگ های خونی موجود در این مسیر ممکن است به‎ دلایلی آسیب دیده و پاره شوند، در نتیجه باعث نشت خون به ادرار یا مایع منی می شوند. مایع منی مایعی بی‎رنگ و غلیظ است و هرگونه تغییر رنگ آن به صورتی یا حتی قهوه ای می ‎تواند نشانه وجود خون در مایع منی (هماتوسپرمیا) باشد. اغلب اوقات، هیچ دلیلی برای این مشکل یافت نمی ‎شود. در برخی موارد، به ویژه در مردان زیر ۴۰ سال، عفونت دلیل احتمالی آن است.

عفونت معمولاً با علائم و نشانه‎ های دیگری مانند ادرار دردناک همراه است. طبق تجربه، مشاهده خون زیاد یا مکرر در مایع منی بیشتر در مردان ۴۰ سال به بالا رخ می دهد؛ زیرا یک علامت هشداردهنده بارز برای بیماری هایی مانند سرطان و التهاب پروستات در اثر افزایش سن است. بنابراین در صورت مشاهده تغییر رنگ مایع منی، مراجعه هر چه سریع تر به پزشک برای بررسی دلیل اصلی آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

علل هماتو اسپرمیا

علت های زیر در ارتباط با هماتواسپرمیا گزارش شده است:

• تومورهای خوش خیم یا بدخیم پروستات، مثانه، بیضه یا وزیکول های منی
• عفونت هایی از جمله کلامیدیا ، تبخال، سیتومگالوویروس و تریکومونیازیس
• التهاب پروستات (پروستاتیت)، اپیدیدیم ( اپیدیدیمیت ) یا مجرای ادرار (اورتریت)
• سنگ (سنگهای مشابه سنگ کلیه ) در وزیکول های منی یا پروستات
• پولیپ در مجرای ادرار
• انسداد مجاری انزال
• سرطان های متاستاتیک (که از بخش های دیگر بدن پخش شده اند) واقع در سیستم ادراری تناسلی.
• کیست، خونریزی یا سایر اختلالات در وزیکول های منی

علائم مرتبط با هماتو اسپرمیا

هنگامی که به دنبال علت اصلی خون در مایع منی هستید، پزشک به دنبال هرگونه علائم مرتبط از جمله موارد زیر می گردد:

1. خون در ادرار (هماچوری)
2. سوزش ادرار یا سایر علائم ادرار دردناک
3. مشکل در تخلیه مثانه شما به طور کامل
4. مثانه دردناک
5. انزال دردناک
6. نواحی متورم یا دردناک در اندام های جنسی یا ضایعات آشکار از آسیب دیدگی
7. تب و فشار خون بالاتر از حد طبیعی

تشخیص هماتو اسپرمیا

ارزیابی اولیه

پزشک در اولین ملاقات با بیمار موارد زیر را انجام خواهد داد:
ابتدا، تاریخچه کامل سلامتی فرد دریافت شده و سؤالاتی درباره علائم فعلی، زمان اولین مشاهده خون در مایع منی ، فعالیت های جنسی فرد و تکرر دفعات بروز این پدیده از بیمار سؤال می شود. همچنین، پزشک درباره داروهای مصرفی بیمار، سابقه فرایند های پزشکی، اختلالات خونی و علائم عفونت مجاری ادراری با بیمار گفت و گو می کند. در مرحله بعد، نواحی تناسلی از نظر وجود برآمدگی، تورم، قرمزی و خروج ترشحات بررسی شده و یک معاینه مقعدی جهت ارزیابی وجود این علائم در پروستات انجام می شود. در نهایت نیز فشار خون بیمار پایش شده و در صورت نیاز آزمایش های تشخیصی تجویز می شوند.

آزمایش های تشخیصی

پزشک ممکن است انجام یک یا چند مورد از آزمایش های تشخیصی زیر را برای بیمار تجویز کند:

• آزمایش کشت ادرار جهت بررسی ابتلا به عفونت ها و موارد غیر طبیعی
• آزمایش ابتلا به عفونت های منتقل شونده جنسی
• آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات جهت بررسی وجود سرطان

آزمایش های تخصصی

نتایج آزمایش ها و معاینه ها ممکن است توانایی تشخیص علت وجود خون در مایع منی را نداشته باشند. در این شرایط، پزشک بیمار را به متخصص اورولوژی ارجاع داده تا آزمایش ها و فرایند های تخصصی تری را انجام دهد. متخصص اورولوژی پزشکی است که در زمینه درمان بیماری های مجاری ادرار و دستگاه تناسلی آموزش بیشتر دیده و تخصص کسب کرده است. پزشک متخصص اورولوژی می تواند انجام یک یا چند مورد از آزمایش های زیر را برای فرد تجویز کند:

• سونوگرافی مقعدی جهت تشخیص مشکلات پروستات از جمله کیست، سنگ، واریس و تغییرات التهابی
• تصویر برداری سی تی اسکن
• تصویر برداری با تشدید مغناطیسی (MRI)

درمان هماتواسپرمیا

روش های درمانی زیر برای درمان علل شناخته شده مورد استفاده قرار می گیرند:

• آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت استفاده می شوند.
• داروهای ضدالتهابی ممکن است برای برخی انواع التهاب تجویز شوند.
• اگر یک بیماری مقاربتی و یا سایر عارضه های پزشکی مانند فشار خون بالا یا بیماری های کبدی دلیل وجود خون در منی باشند، پزشک آن بیماری را درمان خواهد کرد.
• هنگامی که وجود خون در منی ناشی از انجام یک عمل اورولوژی مانند نمونه برداری از پروستات باشد، معمولاً نیازی به درمان نیست و بیماری خود به خود در عرض چند هفته برطرف می شود.
• اگر مردان جوان در منی خود خون ببینند و این اتفاق فقط یک بار یا دو بار رخ دهد و هیچ گونه علائم اضافی و یا سابقه یک بیماری خاص نداشته باشند، معمولاً بدون نیاز به درمان بهبود می یابند. اگر به صورت مکرر در منی خود خون مشاهده کردید و به علائمی مانند ادرار دردناک و یا انزال دردناک نیز دچار هستید، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص اورولوژی ارجاع دهد. اگر پزشک به سرطان پروستات یا انواع سرطان های دیگر مشکوک باشد، ممکن است برای بررسی بافت سرطان، نمونه برداری از پروستات را تجویز کند. احتمال بروز سرطان پروستات در مردان جوان پایین است. تنها حدود 6 درصد از موارد سرطان پروستات برای مردان کمتر از 45 سال رخ می دهد؛ اما برای مردانی که در خطر عوامل سرطان زا هستند، در هر سنی که باشند؛ ممکن است انجام تست هایی که احتمال وجود سرطان پروستات را رد می کنند، اطمینان بخش ترین قسمت درمان برای عارضه ی وجود خون در منی باشد.

نسخه اصلی مطلب هماتو اسپرمیا چیست؟ را در سایت دکتر پیمان صالحی بخوانید.

---