تقویت اسپرم

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

به نیمه سلولی باروری که با ترکیب تخمک بارور می شود، و جنین را در رحم تشکیل می دهد، اسپرم گفته می شود. ساختمان اسپرم به شکلی است که بیشترین حالت قابلیت باروری را دارد. یعنی در واقع اسپرم مسئولیت حمل و نقل اطلاعات ژنتیکی ما را که به صورت مولکول های DNA هستند به عهده دارد.

در صورت آسیب به اسپرم چه پیش خواهد آمد؟

سلول اسپرم، سلول بسیار ضعیفی است. همه سلول های بدن مانند سلول های پوست، گوارش و ...، این قابلیت را دارند که در صورت آسیب DNA، با در دست داشتن آنزیم های ترمیم کننده، به باز سازیADNI بپردازند. ولی اسپرم این آنزیم ها را برای رفع آسیب DNA ندارد به همین دلیل اگر تحت تاثیر عواملی مانند گرما، واریکوسل، مجاورت در مقابل مواد سمی، عفونت ها، مواد مخدر، سیگار، قلیان و ... آسیب ببیند، در باروری اختلال ایجاد می کند. اگر این آسیب خفیف باشد زمان لقاح، سلول تخمک می تواند اسپرم را ترمیم کند ولی اگر صدمه اسپرم شدید باشد، یا موجوب سقط در روزها و هفته های اول خواهد شد و یا اصلاً جنین تشکیل نمی شود. روشهای کمک باروری ارتباط مستقیم با آسیب اسپرم دارند و در صورت آسیب دیدگی اسپرم امکان شکست این روشها حتی به طور مکرر، بسیار زیاد می شود.

صفر بودن اسپرم یا آزوسپرمی چیست؟

در آزمایش اسپرموگرام یکی از فاکتورهایی که سنجیده می شود، تعداد اسپرم است. اگر تعداد اسپرم در آزمایش اسپرموگرام صفر باشد در اصطلاح به آن آزوسپرمی گفته می شود. در شرایط آزوسپرمی یا صفر بودن اسپرم، ممکن است علت، به فرآیندهای قبل از بیضه مربوط باشد. به عنوان مثال ترشح هورمون هیپوفیز در مغز به بیضه ها فرمان تولید اسپرم و تستسترون می دهد. هر گاه اختلالی در ترشح این هورمون صورت گیرد، ممکن است تولید اسپرم را با مشکل مواجه کند. برخی علل آزوسپرمی به خود بیضه مربوط می شود. به عنوان مثال؛ عفونت هایی که قبلاً بیضه را درگیر کرده است مانند اوریون. واریکوسل ، توده های بیضه و در برخی موارد ایست در مرحله تکامل اسپرم ها، مواردی هستند که به بیضه و اختلال در عملکرد آن برمی گردند. در موارد دیگری هم آزوسپرمی به انسدادهای بعد از بیضه برمی گردد.

در این موارد معمولاً انسداد در اپیدیدیم و واز دیده می شود و به همین دلیل از وجود اسپرم در مایع انزال جلوگیری خواهد شد. در این موارد باید نمونه برداری از بیضه یا همان میکروتسه بیضه صورت گیرد و مشخص شود که آیا در بیضه ها اسپرم تولید می شود یا خیر. در میکروتسه از بافت های مختلف بیضه نمونه برداری می َشود. اگر در این مرحله توسط جنین شناس اسپرم مشاهده شود، فریز می شود تا در روشهای کمک باروری مورد استفاده قرار گیرد.

وجود اسپرم در ادرار نشانه چیست؟

در حالت عادی اگر فرد انزال مکرر داشته باشد اسپرم دفع می شود و ممکن است در ادرار اسپرم دیده شود. همچنین در مواردی که فرد طولانی مدت انزال نداشته باشد یا در خواب دچار انزال شود در مواردی، سر ریز مایع منی وارد ادرار می شود و در آزمایش ادرار اسپرم مشاهده می گردد. که البته وجود اسپرم در ادرار چیز مهمی نیست و اشکالی ایجاد نمی کند.