استرابيسم (انحراف چشم)

دکتر سیروس بخت آور [ متخصص چشم پزشکی ]آدرس وب سایت : www.drbakhtavar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، آمادگاه ، ساختمان آژند ، بلوک بی3 ، طبقه سوم ، واحد 301 تلفن مطب : 32240818 - 031

انحراف چشم یا استرابيسم (Strabismus) به حالتی گفته می‎شود که چشمها در يك راستا نباشند. يك چشم جهت طبيعي دارد ولى چشم ديگر ممكن است به طرف داخل (ازوتروپى)، خارج (اگزوترپى)، پايين (هيپوتروپى) و يا بالا (هيپرتروپى) منحرف شده باشد .

ازوتروپى یا انحراف يكى از چشمها به داخل

اگزوتروپى یا انحراف يكى از چشمها به خارج

استرابيسم در ميان كودكان نسبتاً شايع است، به طورى كه در آمريكا چهار درصد كودكان دچار نوعى از استرابيسم هستند. استرابيسم ممكن است به صورت خانوادگى ديده شود ولى اكثر كودكان هيچ خويشاوند مبتلا به استرابيسم ندارند.

انحراف ممكن است دائمی يا موقت (گهگاهى) باشد، در اینحالت چشم گاهى انحراف دارد و گاهی سالم به نظر میرسد. اين كه يك چشم مستقيم است و چشم ديگر منحرف، ممكن است طى زمان متغير باشد به شکلی كه بعضى مواقع چشم راست مستقيم و چشم چپ منحرف ديده مىشود و در مواقع ديگر برعكس، چشم چپ مستقيم و چشم راست منحرف ديده مىشود.

نوزادان بدليل اينكه در چند ماه اول تولد ديدشان كامل نيست ممكن است بطور گذرا دچار انحراف شوند كه با افزايش سن بهتر مىشود. معمولاً انحراف چشم تا 4 ماهگی طبیعی قلمداد می‎شود و تنها در صورت پایدار ماندن علایم بعد از سن 4 ماهگی بررسیهای تشخیصی و درمانی چشمپزشکی انجام می‎شود. استرابيسم واقعى با رشد بچه از بين نمىرود. اگر بعد از 4 ماهگي مشكوك به انحراف چشمها در بچه هستيد حتما وى را به چشمپزشك نشان دهيد. هر چه تشخيص سريعتر صورت گيرد، نتيجه درمان از نظر ظاهرى و بينايى بهتر خواهد بود. استرابيسم دومین علت شایع آمبليوپى (تنبلى چشم) در بین کودکان میباشد.

چه چيزي باعث استرابيسم مي شود؟
در هر چشم ٦ عضله كه حركات را كنترل میكنند از خارج به چشم متصل شدهاند . براى حركت همزمان و دقيق دو چشم هنگام تمرکز بر روی یک سوژه لازم است كه عضلات دو چشم به صورت هماهنگ و متعادل با هم عمل كنند. اين هماهنگى از سوى مغز كنترل مىشود.

در هر چشم ٦ عضله وجود دارد كه حركات چشم را كنترل مىكنند و از خارج به اسكلرا متصل شدهاند(چشم چپ)

استرابيسم ممكن است به علت عدم هماهنگى بين عضلات خارجچشمى ايجاد شود و يا در پى فلج يكى از اين عضلات رخ دهد.

گاهي بچهاى كه مبتلا به دوربينى است براى واضح ديدن تصاوير تطابق زياد انجام مىدهد و بدنبال آن دچار ازوتروپى تطابقى (Accommodative esotropia) مىشود. اين وضعيت معمولاً قبل از شش سالگى ايجاد مىشود و با عينك اصلاح دوربينى قابل درمان است .

ازوتروپى تطابقى (چپ) اصلاح شده با تجویز عینک (راست)