ضعیفی چشم عارضه ای در بینایی است که در طی آن چشم فرد بینایی طبیعی نداشته و همین مسئله باعث بروز مشکلاتی در فعالیت های روزانه مانند مطالعه، نوشتن، خرید، تماشای تلویزیون، رانندگی و تشخیص چهره ی افراد می شود. ضعف چشم می تواند بصورت یک عارضه ی خفیف وجود داشته باشد که با عینک یا لنزهای تماسی درمان می گردد اما این بیماری در حالت شدید خود که با اصطلاح Low vision شناخته می شود بروز کند، معمولا قابل درمان با عینک یا لنز های تماسی نیست و روش های درمانی ویژه ای نیازمند است.

استفاده از عینک و لنزهای تماسی می تواند برای برخی افراد ناخوشایند باشد و آنها را از برخی فعالیت های فیزیکی باز دارد، بنابراین برخی افراد راهکارهای دائمی را بر استفاده از عینک و لنز تماسی ترجیح می دهند. در سال های اخیر، پیشرفت های قابل توجهی در زمینه ی جراحی های چشم ایجاد شده است و روش های جراحی متنوعی بسته به دلایل ایجاد ضعیفی چشم در دسترس بیماران قرار گرفته اند. در ادامه به متداول ترین انواع جراحی چشم برای بهبود وضعیت ضعیفی چشم اشاره خواهیم کرد. باید توجه داشت که روش های مختلفی برای یک بیماری منفرد ممکن است قابل اعمال باشند که بسته به وضعیت فرد و شدت آسیب های چشم می توان مناسب ترین روش را با مشورت پزشک متخصص انتخاب نمود.

انواع جراحی های مناسب برای بهبود ضعیفی چشم

جراحی لیزیک

لیزیک متداول ترین جراحی مربوط به چشم است. در طی این جراحی، لایه ی زیرین قرنیه تغییر شکل می دهد تا نور به درستی شکسته شده و در ناحیه ی درست تمرکز کند. این نوع جراحی برای افرادی که ضعف چشم آن ها از نوع دوربینی ، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم است مناسب می باشد. در این روش جراحی، با استفاده از ابزاری بسیار دقیق، یک فلاپ در سطح قرنیه ایجاد می شود و با لیزر، سطح زیرین آن تغییر شکل می یابد. با ایجاد این تغییر شکل نور می تواند در محل مناسبی بر روی شبکیه متمرکز شود.

جراحی پی آر کی (PRK)

این نوع جراحی نیز شبیه جراحی لیزیک است و در هر دو از لیزر برای تغییر شکل قرنیه استفاده می شود اما در روش انجام آن و نیاز به فلاپ تفاوت وجود دارد. این جراحی برای ضعیفی چشم هایی که از نوع خفیف دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم هستند کاربرد دارد. تفاوت دیگر این نوع جراحی با جراحی لیزیک این است که دوران نقاهت پس از جراحی پی آر کی معمولا بیشتر از جراحی لیزیک طول می کشد.

جراحی لازک (LASEK)

این جراحی نیز نوعی جراحی مشابه با جراحی پی آر کی است که فلاپ را با استفاده از محلول الکلی ایجاد می کند. این نوع جراحی نیز برای بهبود ضعیفی چشم از نوع دوربینی، نزدیک بینی و آستیگماتیسم به کار می رود.

جراحی RLE

جراحی RLE که مخفف refractive lens exchange است برای تصحیح ضعیفی چشم ناشی از آب مروارید چشم به کار می رود. در این نوع جراحی، پزشک یک برش کوچک ایجاد می کند تا عدسی طبیعی چشم را بردارد. سپس این عدسی با عدسی سیلیکونی یا پلاستیکی جایگزین می شود. این نوع جراحی با نام های CLE و همچنین RLR نیز شناخته می شود. علاوه بر بهبود ضعیفی چشم ناشی از آب مروارید، این نوع جراحی برای بهبود بینایی در افرادی که دچار دوربینی یا نزدیک بینی شدید هستند نیز ممکن است به کار رود. سایر کاربردهای این نوع جراحی که کمتر متداول است در حضور قرنیه ی نازک، خشکی چشم و سایر مشکلات خفیف چشمی است. برای درمان آستیگماتیسم چشم با این نوع جراحی، نیاز به روش های جراحی تکمیلی وجود دارد.

جراحی پرلکس (PRELEX)

در صورتی که عدسی چشم انعطاف پذیری خود را از دست بدهد و فرد توانایی فوکوس بر روی اشیاء نزدیک را نداشته باشد در این حالت فرد دچار پرس بایوپیا (Presbyopia ) شده است. در این حالت از جراحی پرلکس برای درمان ضعف چشم استفاده می شود. در این جراحی پزشک عدسی چندکانونی را در چشم جایگذاری می کند. این ایمپلنت جایگذاری شده، موجب بهبود انعطاف عدسی طبیعی چشم و بازگشت فوکوس آن به حالت طبیعی می شود.

جراحی اینتکس (Intacs)

این جراحی که به نام جراحی ICR نیز شناخته می شود معمولا برای درمان نزدیک بینی به کار می رود. در این جراحی یک برش کوچک در قرنیه ی چشم ایجاد می شود و دو حلقه ی پلاستیکی هلالی شکل در حاشیه ی بیرونی قرنیه جاسازی می شود تا سطح قرنیه را کمی مسطح کند. در این حالت قرنیه ی مسطح نور را به شکل مناسبی نسبت به قبل متمرکز خواهدکرد. این جراحی امروزه جای خود را به جراحی هایی بر اساس لیزر داده است و کمتر از این نوع جراحی استفاده می شود.

جراحی کراتومی چشم آستیگماتیک

در صورتی که ضعیفی چشم به دلیل آستیگماتیسم باشد در این حالت می توان از این روش جراحی نیز استفاده کرد. زمانی که چشمی مبتلا به آستیگماتیسم است شکل آن بصورت تخم مرغی در می آید. در این حالت می توان با ایجاد برش کوچکی در قرنیه کمک کرد تا از فشار فیزیکی رها شود و شکل راحت خود را پیدا کند. امروزه بیشتر جراحی های درمان آستیگمات چشم بوسیله روش لیزری صورت می گیرد. همچنین ممکن است این جراحی همراه با جراحی های لیزری به کار رود.

در نهایت باید توجه داشت که ضعیفی چشم مشکلی شایع در بین افراد تمام جوامع بشری است. این مشکل در کنار دردسرهایی که برای زندگی روزمره ایجاد می کند، دارای راهکارهای درمانی موثری مانند موارد بیان شده در این مطلب یا سایر روش های کمتر مرسوم مانند جراحی ALK یا اپی لیزیک نیز می باشد. مناسب ترین این راهکارها برای هر فرد بسته به وضعیت فردی بیمار، سبک زندگی و شدت ضعیفی چشم فرد انتخاب می شوند. مصرف انواع ویتامین های A، C، E و عناصر روی و سلنیوم در بهبود وضعیت بینایی کمک کننده هستند. همچنین در صورتی که ضعیفی چشم به مرحله ی حاد و دائمی برسد نیاز است تا افراد بصورت منظم در مورد سبک زندگی، تغذیه و راهکارهای موجود برای ضعف بینایی خود با پزشک متخصص مشورت نمایند.

نسخه اصلی مطلب جراحی های مناسب برای بهبود ضعیفی چشم را در سایت دکتر بهرام اشراقی بخوانید.

---