سرما درمانی یا کرایوتراپی یک روش درمانی برای بیماری های پوستی است که در آن ماده ای بسیار سرد به ضایعه پوستی پاشیده می شود تا ضایعه پوستی درمان شود. مواد زیادی برای این کار استفاده می شود که شایع ترین آنها نیتروژن مایع می باشد. کرایوتراپی برای درمان مشکلات پوستی فراوانی از جمله، اکتینیک کراتوز (Actinic keratoses) ، ضایعات ویروسی مثل زگیل (warts) و مولوسکوم کنتاژیوزوم (molluscum contagiosum) و سبورییک کراتوز (Seborrhoeic keratoses) اشاره کرد.

کرایوتراپی در درمان اسکارهای هیپرتروفیک (hypertrophic scar) و کلویید(Keloids) هم موثر است. گاهی اوقات متخصصین پوست کرایوتراپی را برای درمان سرطان های پوستی مثل BCC یا SCC نیز به کار می برند اما این درمان الزاماً موفق نیست و حتما نیاز به پیگیری ضایعه دارد. بین تمام بیماری های ذکر شده، می توان گفت کرایوتراپی بهترین درمان زگیل تناسلی می باشد.

کرایوتراپی درمان نسبتاً ارزان، مطمئن و بدون عوارض می باشد. با این حال قبل از انجام سرما درمانی باید حتما ضایعه به درستی تشخیص داده شود. برای مثال ضایعاتی که ممکن است ملانوم (سرطان سلول های رنگ دانه ای پوست) باشد به هیچ وجه نباید قبل از تشخیص کرایوتراپی شود.

کرایو تراپی چگونه انجام می شود؟

در روش سرما درمانی نیتروژن مایع توسط وسیله ای به نام کرایواسپری به مدت چند ثانیه به ضایعه پاشیده می شود. بسته به اینکه عمق ضایعه و قطر ضایعه چقدر باشد مدت زمان متفاوت است. گاهی اوقات کرایوتراپی تکرار می شود که به آن چرخه کرایوتراپی- ذوب گفته می شود.

مراحل درمانی پس از کرایوتراپی چگونه است؟

انجام کرایوتراپی ممکن است با کمی سوزش یا درد همراه باشد. گاهی اوقات پس از انجام. تورم و قرمزی در محل مشاهده می شود در این صورت می توان با استفاده از کورتون های موضعی سوزش، درد یا قرمزی را کم کرد. گاهی اوقات لازم است برای کاهش التهاب از آسپرین یا مسکن ها استفاده شود. ممکن است چند ساعت پس از سرما درمانی در محل، حالت تاولی پیدا کند و این تاول حاوی ماده بنفش رنگ باشد. در صورتی که درمان نزدیک چشم انجام شود ممکن است باعث تورم چشم شود.

مراقبت های پس از کرایوتراپی چگونه است؟

ضایعه پس از درمان نیازی به مراقبت خاصی ندارد می توان آن را روزی یک یا دوبار شست و شو داد و محل سرما درمانی را تمیز نگه داشت. نیازی به پانسمان ضایعه بعد از کرایوتراپی نیست ولی در صورتی که محل ضایعه جایی است که با لباس تماس دارد یا در معرض ضربه است بهتر از پانسمان انجام شود. پس از اینکه تاول از بین رفت و دلمه تشکیل شد، بهتر است یک کرم مرطوب کننده یا وازلین روی محل استفاده شود و از جدا کردن دلمه ها خودداری شود. دلمه ها خود به خود طی ۵ تا ۱۰ روز در صورت و سه هفته در دست جدا می شود.

با انجام یک کرایوتراپی استاندارد ضایعات پوستی مثل اکتینیک کراتوز(Actinic keratoses) زگیل های ویروسی و سبورییک کراتوز(Seborrhoeic keratoses) کاملا از بین می رود و جای آنها بر روی پوست کاملا نرمال است. کرایوتراپی در درمان زگیل تناسلی بسیار موثر و مطمئن عمل می کند.

در چه مواردی کرایوتراپی ممنوع است؟

کرایوتراپی باید در افراد مسن و کودکان با احتیاط بیشتر انجام شود چرا که احتمال تشکیل تاول و اسکار در این افراد بیشتر است. در افراد دیابتی نیز باید مراقب ایجاد زخم پس از انجام کرایوتراپی باشیم. افرادی که پوست سبزه دارند این احتمال وجود دارد که بعد از کرایوتراپی دچار بی رنگی پوست (هیپوپیگمانتاسیون) شوند. در نواحی که پوست به اعصاب نزدیک است (مانند کنار انگشتان) باید کرایوتراپی با احتیاط انجام شود.

هزینه کرایو تراپی

بخاطر اینکه این روش برای طیف وسیعی از بیماریهای پوستی قابل اجرا است نمی توان هزینه دقیقی برای آن مشخص کرد اما انجام این عمل بسته به میزان مهارت پزشک متخصص پوست ،ابزار مورد استفاده و تعرفه های پزشکی در مکانی که کلینیک در آن وجود دارد متغیر است . بنابراین حتما" یک جلسه مشاوره به صورت حضوری الزامی می باشد .

نسخه اصلی مطلب کرایو تراپی ( سرما درمانی ) چیست ؟ را در سایت دکتر علیرضا واعظ شوشتری بخوانید.

---