اسکار

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

برخی از مواقع در صورتی که زخم عمیق باشد به صورتی که لایه درم و حتی چربی ها و عضلات را درگیر کند اسکار یا جوشگاه ایجاد می شود. بر اساس وسعت زخم و نحوه ایجاد آن، اسکار متفاوت خواهد بود. اگر زخم و پارگی منظم باشد و بخیه بخورد جای کمی باقی خواهد ماند اما اگر بخیه نزنیم ممکن است به دلیلی فاصله ای که بین لبه های زخم می افتد، اصطلاحا گوشت اضافه و یا اسکار ضخیم ظاهر شود.

عوامل به وجود آورنده اسکار
1- بخیه ( جراحی )
یکی از عوامل به وجود آوردن اسکار بخیه است. بخیه می تواند به دلایل مختلفی در جراحی های مختلفی برای روی بدن انجام شود که در اکثر موارد ایجاد اسکار می کند.

2- زخم
منظور زخمى است كه بخيه نشده است و يا نياز به بخيه نبوده . مانند اِسکار تشکیل شده بر روی محل انواع زخمها (بریدگی، ساییدگى، سوراخشدگى، تزریق واکسن و….) که با روشهاى مختلف و یا خودبهخود ترمیم شدهاند.

3- سوختگى ها
مانند اِسکار ناشى از سوختگى با آب جوش، بخار آب، سوختگیهای شیمیایی و…

4- آکنه
اِسکار برجسته و یا اِسکارهای گودرفتهی خفیف که پس از بهبودی جوشهای پوست بر جای میماند.

5- بیماریهای داخلی و عفونی با عوارض پوستی
مانند سالک، آبله مرغان و …

انواع اسکار
بسته به نوع پوست و شدت جراحت، ممکن است پنج نوع جای زخم ایجاد شود که در ادامه به معرفی و درمان آنها می پردازیم.

اسکار کلوئیدی
برآمدگی هایی در محل التیام زخم یا گوشت اضافه در افراد دارای پوست تیره معمول تر است. این نوع جای زخم ها به شکل اسکارهای برآمده ای هستند

اسکارهای هیپرتروفیک
اسکارهای هیپرتروفیک، نوع دیگری از اسکارهای برجسته هستند که مانند کلوئیدها بر اثر رشد بیش از اندازه بافت ترمیمی ایجاد میشوند، تنها تفاوت آنها با کلوئیدها در این است که رشد این اسکارها محدود به لبه های ضایعهی اولیه باقی می مانندو از لبه هاى زخم تجاوز نميكند ، و معمولا کمتر از نیم سانتیمتر ارتفاع دارند. اسکارهای هیپرتروفیک میتوانند به تدریج مسطحتر شوند و بهبود نسبی پیدا کنند ولی این فرآیند ممکن است یک سال یا بیشتر طول بکشد. این نوع اسکارهای قرمز رنگ هستند.

اسکارهای آتروفیک ( فرو رفته )
اسکارهای آتروفیک، فرو رفتگی هایی در سطح پوست هستند که به صورت سوراخ های متعدد کوچک یا گودی های منفرد و عمیق بر روی پوست ظاهر می شوند. این ضایعات معمولا بر اثر تخریب کلاژن به علت یک آسیب پوستی مانند آکنهی کیستیک، جراحی، تروما، یا بیماری هایی نظیر سالک و آبله مرغان و يا حتى تزريقات كورتون زير پوستى ، ایجاد میشوند.

اسکارهای همسطح
گاهی بهبود زخمها و آسیبهای پوستی منجر به بجا ماندن اثراتی میشود که به صورت اسکار فرورفته یا برجسته نیست، بلکه تنها به صورت تغییر رنگ و حالت پوست است. در این حالت، ممکن است پوست قسمت آسیب دیده پس از بهبودی کمرنگتر یا پررنگتر از پوست اطراف خود شود. این نوع اسکار، بیشتر در اثر آسیبهای التهابی پوست بوجود میآید، با این حال ممکن است جزو عوارض جانبی بعضی روشهای درمانی و زیبایی مانند کرایوتراپی، ليزر ، كوتر ، لایه برداری شیمیایی و غیره نیز باشد.در برخى از سوختگيها ، زخمهاى سطحى نيز چنين امكانى وجود دارد ، كه جاى زخم ميماند و پيداست ولى نه فرورفتگى دارد و نه برجستگى .

اسکارهای انقباضی
وقتی پوست شما دچار سوختگی می شود بعد از درمان سوختگی جای زخم ایجاد شده با عنوان اسکار منقبض شده شناخته می شود. در این ضایعات، لبههای پوست اطراف اسکار منقبض و جمع میشوند و در حقیقت اندازهی پوست منطقهی آسیب دیده کاهش می یابد. در موارد سوختگی حاد اسکار های منقبض شده می توانند تحرک را محدود کنند و اعصاب و ماهیچه های در زیر محل قرار گرفته را تحت تاثیر قرار دهند. اسکارهای هیپرتروفیک یا اسکار سوختگى در لایه های زیرین پوست و حتی گوشت نیز آسیب ایجاد می کنند که به راحتی قابل ترمیم نیستند.اين كشيدگى پوست در سوختگى اطراف چشم ، پلكها را ميكشد و در اطراف لب ، لب را به طرف خود متمايل ميكند ، در گردن باعث كج شدن گردن ميشود و در روى مفاصل مثل آرنج امكان دارد حركت باز شدن دست را محدود كند .

نوع دیگر تقسیم بندی اسکار
از نظر سن اسکار (مدت زمان تشکیل آن) اسکارها به دو نوع قدیمی (بالغ) و تازه (نابالغ) تقسیم می شوند.اسکارهای بالغ، به علت عدم وجود عروق خونی و سلولها، سفید و رنگ پریده هستند و دیگر رشد نمیکنند. این در حالی است که اسکارهای نابالغ در حال رشد میباشند و رنگ قرمز یا ارغوانی اولیه را حفظ کرده اند. معمولا اسکارهای نابالغ، ظرف 6 الی 12 ماه بالغ می شوند.

جلوگیری از اسکار
پزشکان متخصص توصیه می کنند که بهترین راه جلوگیری از ایجاد اسکار مراقبت مناسب از زخم است. اگر شما نگران باقی ماندن جای زخم هستید باید بدانید مراقبت از زخم مهمترین راه برای حذف آن است. در هر صورت برای جلوگیری از اسکار یک سری اقدامات اولیه وجود دارد که با رعایت آنها می توان از اسکار جلوگیری کرد. در زیر به شرح آنها خواهیم پرداخت.اولین مرحله برای جلوگیری از اسکار این است که بیرون محل بریدگی یا خراشیدگی پوست را تمیز کنید.

محل زخم را زیر آب خنک بگیرید تا هم پاک شود و هم درد آ« کم شود. هر نوع ذره موجود در زخم مثل سنگریزه، تراش چوب یا خرده شیشه را با یک انبرک یا موچین ضدعفونی شده با الکل، از داخل زخم خارج کنید.اطراف زخم را با صابون و لیف به آرامی بشویید. هر نوع ماده آزاردهنده ای مثل صابون تند، آب اکسیژنه، محلول ید و الکل برای پاک کردن زخم های کوچک مناسب نیستند. در واقع این مواد بهبودی زخم را به تاخیر می اندازند.

در مرحله دوم باید روی زخم را بپوشانید. پوشاندن محل بریدگی یا خراش باعث می شود میکروب، گردوخاک و سایر مواد مضر وارد زخم نشوند تا بهبود پیدا کند. همچنین برای چند روز اول زخم را مرطوب نگه می دارد که بهبودی آن را تسریع می کند. برای تمیز و مرطوب نگه داشتن زخم خود می توانید از کرم یا پماد آنتی بیوتیک استفاده کنید. بستن زخم و مرطوب نگه داشتن آن، باقی ماندن جای زخم را کاهش می دهد.

بستن و مرطوب نگه داشتن زخم احتمال ایجاد اسکار را کاهش میدهد. میتوانید از پماد های مرطوب کنندهو ترميم كننده و انتی بیوتیک برروی زخم استفاده کنید.علاوه بر این مراحل باید دلمه زخم را نکنید. بعد از بریدگی یا خراشیدگی پوست و یا حتی جوش زدن، بدن شروع به ترمیم زخم می کند. گلبول های سفید خون به محل زخم می روند و با باکتری های بیماری زا مبارزه می کنند.

گلبول های قرمز خون، فیبرین و پلاکت ها هم باعث لخته شدن خون در محل زخم می شوند و روی زخم دلمه می بندد . اگر شما این دلمه خونی را بکنید، باعث باز شدن مجدد روی زخم و ورود میکروب به داخل آن می شوید. همچنین جای زخم بزرگ تر می شود و احتمال ترمیم آن کاهش می يابد . راه جلوگیری از اسکار با جای زخم بازی نکنید و دلمه زخم را نکنید.

برای جلوگیری از ایجاد اسکار از حرکاتی که سبب کشیدگی در منطقه زخم میشود اجتناب کنید. اگر بروی صورت زخم ایجاد شد ازحرف زدن و جوردن غذاهایی که نیاز به جویدن دارند اجنتاب کنید . عسل دارای خاصیت انتی باکتریال و ترمیمی زخم است که میتواند سرعت ترمیم زخم ها را بیشتر کند و از ایجاد اسکار جلوگیری کنید. اسکارهای برآمده زمانی ایجاد می شوند که بدن مقدار زیادی کلاژن تولید کند. برای مهار تولید کلاژن در محل زخم میتوان از کرم های کورتونی زير نظر پزشک ، استفاده کرد

برای دیدن تصاویر بیشتر به قسمت تصاویر در سایت مراجعه کنید