درمان مفصل کاذب و دیر جوش خوردگی استخوان با امواج شوکی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

در سال 1985 اولین مطالعات در مورد اثرات امواج شوکی بر روی استخوان انجام شد و در سال 1989 برای اولین بار درمان با امواج شوکی در بعضی از مراکز آزمایشی در بوخوم آلمان، برای درمان مفصل کاذب و دیر جوش خوردگی استخوان مورد استفاده قرار گرفت. موفقیت در این زمینه ها منجر شد که پزشکان در مورد سایر تواناییهای ESWT بر روی بیماریهای مزمن از قبیل تاندینیت وکلسیفیکاسیون شانه و خار پاشنه، مطالعات خود را شروع نمایند.به نظر دو استفاده منطقی از امواج شوکی میتوان نمود. اول، تحریک و تشکیل استخوان وبازسازی آن، دوم، درمان تاندونیت و التهاب محل اتصال آن به استخوان. امروزه امواج شوکی بصورت شایع در اروپا برای درمان بیماریهای ارتوپدی از قبیل خارپاشنه، آرنج تنیس بازان و دیر خوش خوردگی و جوش نخوردگی شکستگی های استخوان استفاده می شود.

جوش نخوردن Non-union
اگر یک شکستگی چندین ماه جوش نخورد، تغییرات رادیولوژیک مشخصی ایجاد می شود که نشانه احتمال عدم جوش خوردگی دائمی است. در محل شکستگی انتهاهای استخوان، گرد و متراکم می شود، بطوریکه خط شکستگی واضح تر به نظر می رسد.از لحاظ پاتولوژیک، بنظر می رسد که فرایند ترمیم پایان یافته و فعالیتی برای پل زدن شکستگی توسط کال صورت نمی گیرد. بجای آن نسج فیبروزز فاصله میان استخوانها را پر می کند. گاهی ممکن است در داخل این پل فیبروز حفره ای ایجاد شود که نشانة فعالیت برای تشکیل یک مفصل کاذب (پسودوآرتروز) میباشد

از لحاظ بیومکانیکی، در پروسه جوش خوردن سه مرحله ممکن است دیده شود: در مرحله اول با توجه به اثرات بیولوژیک امواج شوکی، تحریک تشکیل کال در بافت نرم بین قطعات مشاهده می شود. در مرحله دوم، کال با توجه به همراستایی و پایداری بین قطعات، آنها را به هم متصل می کند و در مرحله سوم، بازسازی کورتیکال و ناپدید شدن انسداد کانال مدولری، بوقوع می پیوندد؛ البته در صورتیکه نیروی خارجی بر آن وارد نگردد. اگر فاز دوم روی دهد، به این معنی است که پایداری کافی بوده و فاز سوم هم بدنبال آن روی خواهد داد.

علل :
هرکدام از علل زیر ممکن است موجب عدم جوش خوردگی شکستگی شوند:
1) عفونت استخوان
2) جریان خون ناکافی یک یا هر دو قطعه شکسته
3) حرکت جدا کننده بیش از حد قطعات شکسته
4) قرار گرفتن نسج نرم بین قطعات شکسته
5) از بین رفتن Apposition (تقابل) بین قطعات (شامل جدا شدن بیش از حد قطعات از یکدیگر در اثر کشش)
6) حل شدن هماتوم شکستگی در اثر مایع سینوویال (در شکستگی های داخل مفصلی)
7) وجود فلز ساینده در نزدیکی شکستگی
8) تخریب استخوان مثلاً در اثر تومور (در شکستگی پاتولوژیک)
گاهی ممکن است دو یا چند عامل با هم عمل کنند. همین عوامل اگر شدت کمتری داشته باشند می توانند موجب تأخیر جوش خوردگی گردند.

درمان با امواج شوکی (Shock wave) :
در زمینه استفاده از ESWT در این بیماری نیز تحقیقات فراوانی صورت گرفته است. طی این درمان، پاسخ مشاهده شده ناشی از مکانیسم استئوژنیک و پاسخ عروقی است. انرژی امواج شوکی موجب شکسته شدن ماکروکریستالهای هیدروکسی پیتیت و آزاد سازی میکروکریستالهایی می شوند که همانند هسته های جمع آوری کلسیم عمل می کنند. از طرف دیگر احتمالاً بعلت اثر امواج برروی اعصاب سمپاتیک محل، اسفنکترهای پره کاپیلر باز شده و مدیاتورهای التهابی و مادة P از محل برداشت می شوند، این عامل موجب تسریع ترمیم و کاهش موقت درد در محل می باشد. در مطالعات انجام شده میزان موفقیت در استفاده از این روش به این قرار بود:
- جوش خوردگی کامل: % 2/67
- جوش خوردگی نسبی: % 8/20
- عدم جوش خوردگی: % 12
این نتایج پس از 45 روز از چهارمین جلسه درمان ثبت شده اند.

بافت کلسیفیه شده به دنبال این روش محدود به بافت نرم جوش نخورده و پریوست می با شد. هیچ استخوانی شدنی در خارج از این محدوده مشاهده نشده است. این خاصیت بخصوص در مواردی که احتمال درگیری عصبی وجود دارد، بسیار سودمند است.لازم به یاداوریست که این نتایج فقط توسط دستگاه های با تکنولوژی بالا (الکتروهیدرولیک از نوع رباتیک) قابل انجام است زیرا اکثر دستگاههای موجود (پنوماتیک و رادیال) به علت انرژی کم وعدم توانای در فوکوس کردن امواج قادر به انجام چنین اعمالی نمیباشند هم اکنون این روش درمان توسط دستگاه شاک­ویو الکتروهیدرولیک از نوع رباتیک درمرکز شاک­ویو تراپی قایم آریا در حال انجام می­باشد
جهت مطالعه مطالب مربوط به شاک ویو به طور کامل اینجا کلیک کنید .