تاثیر سیگار بر دستگاه قلب و عروق :
همه مردم میدانند که سیگارکشیدن برای ریهها مضر است و حتی میتواند سبب ابتلا به بیماری سرطان شود. اما کمتر کسی شاید از اثرات سیگار روی قلب و سیستم گردش خون مطلع باشد.
سیگار و دخانیات مهمترین عامل خطری هستند كه باید مهار شوند. هر فرد سیگاری خطر ابتلاء به سكته قلبی را برای خود 5 برابر و برای اطرافیان دو برابر می كند و هر چه مقدار و مدت مصرف دخانیات بیشتر باشد این خطر بیشتر است. برخی پژوهشگران معتقدند آلودگی هوای شهری نیز تاثیر مستقلی بر قلب و عروق دارد .
سیگار مرگ و میر قلبی عروقی را تا 50% افزایش می دهد . همچنین رابطه مستقیمی بین تعداد سیگار مصرفی و خطر قلبی عروقی وجود دارد . در ازای كشیدن هر 10 عدد سیگار خطر مرگ در اثر بیماری قلبی در مردان 18% و در زنان 31% بالا می رود . سیگار می تواند آثار مخربی بر جدار عروق بگذارد . جریان خون عروق را مختل كند ، سطح HDLپایین می آید و LDL بالا می رود ، با افزایش سطح فیبرینوژن و افزایش تجمع پلاكت ها ، احتمال ایجاد لخته و بروز رویدادهای قلبی تا حد قابل ملاحظه ای بالا می رود .
سیستم گردش خون شامل شریانها و وریدهایی است که وظیفه خونرسانی به همه اعضای بدن را به عهده دارند. سیگار کشیدن یک عامل خطر اصلی برای ایجاد بیماریهای قلبی عروقی است. در حقیقت، تأثیر سیگار از نظر میزان، مشابه دو عامل خطر اصلی دیگر، یعنی فشار خون بالا و افزایش کلسترول خون است.
مکانیسم اثر سیگار: سیگار کشیدن با مکانیسمهای مختلفی میتواند سبب ایجاد بیماریهای قلبی مزمن گردد؛ شامل: صدمه مستقیم آندوتلیال بوسیله نیکوتین و منواکسیدکربن که میتواند دیواره یک شریان طبیعی و باز را تخریب و موجب ورود مواد چربی بهداخل دیواره زخمی و ضخیم شدن و تنگی و در نهایت انسداد کامل شریان گردد.
افزایش ضربان قلب و فشار خون با واسطه آزادسازی کاتکول آمینها؛ هیپرلیپیدمی؛ افزایش میزان LDL؛ افزایش نوتروفیلهای در گردش و افزایش انعقادپذیری خون، بنابراین نیکوتین و منواکسیدکربن با افزایش کار قلب، سبب افزایش نیاز به اکسیژن در عضله قلبی شده و از سوی دیگر ظرفیت حمل اکسیژن توسط خون را کاهش می دهد و سبب تشدید ناتوانی و اختلال عملکرد قلب میگردند و به این ترتیب زمینه را برای بروز آریتمیهای قلبی مستعد میکنند.
عضله قلب تنها زمانی سالم باقی میماند که یک جریان خون کافی توسط شریانهای کرونر به آن برسد. در طی سالهای زندگی و به عنوان قسمتی از فرآیند طبیعی پیری، این عروق تدریجاً بهعلت فرآیند دژنراتیو دیواره اشان تنگ میشود. در سیگاریها این فرآیند بسیار سریع تر از افراد طبیعی پیشروی میکند. به طور مکرر خون جریان یابنده از خلال این عروق تنگ ناگهان لخته میگردد (ترومبوز کرونر) و سبب آسیب جدی به عضله قلب میشود. لخته شدن خون در عروق کرونر علت شایع مرگ در مردان و زنان 64 ـ 35 ساله است.
بیماری عروق کرونر با تعداد سیگارهای کشیده شده، درجه استنشاق و سن شروع سیگار کشیدن در ارتباط است. همچنین سیگار کشیدن غیرفعال در افراد مبتلا به آنژین صدری میتواند زمینهساز حمله گردد.
با کنار گذاشتن سیگار، خطر بیماریهای عروق کرونر کاهش مییابد و بعد از حدود سه سال از ترک، خطر مرگ ناشی از این بیماری تقریباً مانند غیرسیگاریهاست. ادامه سیگار کشیدن بعد از یک حمله قلبی ، شانس بیمار را برای حمله دوم افزایش میدهد.
مزایای ترک سیگار:
ـ کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی تا نصف و کاهش شانس ابتلا به مشکلات مربوط به قلب حتی اگر فرد مبتلا به بیماریهای قلبی باشد.
ـ کاهش خطر تشکیل لخته خونی ـ کمشدن شانس ابتلا به انواع مختلف سرطان
ـ كاهش خطر ابتلا به آمفیزم (یک بیماری وخیم ریه که به دستگاه تنفسی آسیب میرساند)
ـ بهبود افزایش تحمل ورزش و شرکت در برنامههای ورزشی
ـ بهبودی در احساس طعم و مزه و بوی غذاها
**ترک سیگار فرآیند سخت و مشکلی است اما با کوشش و تلاش میتوان سیگار را ترک کرد. راههای زیادی برای ترک سیگار وجود دارد. اگر قصد دارید سیگار را ترک کنید از پزشک متخصص در این امر کمک بخواهید.
زمان ترک سیگار:
دربیماران حمله قلبی بهترین زمان ترک سیگار درحین حمله و زمان بستری است که بیشترین انگیزه و آموزش از نظر خطرات
احتمالی برای بیماران وجود دارد.از نقطه نظر موفقیت ترک سیگاربیشتر ین اثر بخشی با روشهای ترکیبی فارماکو لوژیک (دارویی )و حمایت روحی و روانی است که با جایگزینی ترکیبات نیکو تینی و آرامبخش ها صورت می گیرد.
استعمال سیگار و بیماری عرو ق کرونر :
مصرف سیگار ریسک ابتلای به بیماری عروق کرونر دوبرابر و مرگ ومیر ناشی از بیماری قلبی و عروقی را 50درصد افزایش می دهد.هرچه طول مدت مصر ف سیگار و تعداد سیگار بیشتر باشد ریسک بیماری کرونر بیشتر می شود .دربین سیگاریهای 35ساله و بزرگتر که بدلیل بیماری های مرتبط با سیگار فوت کرده اند 33درصد ناشی از بیماری عروق کرونر بوده است .
ترک سیگار ریسک حوادث قلبی در عرض دوسال از قطع سیگار 50درصد کاهش می دهدکه بیشتر این کاهش ریسک در 3تا 6 ماه اول رخ می دهد.ریسک فردی که بیماری قلبی و عروقی دارد و سیگار را ترک می کند بعداز 5 ـ 3سال مشابه افراد غیر سیگاری می شود .
مکانیسم اثر سیگار در بیماریهای قلبی و عروقی :
1.افزایش تون سمپاتیک و بدنبال آن افزایش فشا رخون و افزایش ضربان قلب
2.افزایش ریسک آترو ترومبوزیس و کاهش خون رسانی به قلب
3.افزایش اکسیداسیون کلسترولLDLوتسریع پروسه آترواسکلروز
4.کاهش دیلاتاسیون عروقی
5.افزایش فاکتورهای التهابی و هموستاتیک مثل : فیبرینوژن و همو سیستئین و CRP
6.افزایش تجمع پلاکتی افزایش چسپندگی منو سیت ها به دیواره عروق
6.افزایش اسپاسم عروق و کاهش آُستانه آریتمی ها
7.افزایش مقاومت به انسو لین و-..
...