ناخن بخشی از دستگاه پوششی انسان است که فاقد عصب یا خون رسانی است. بخش های دیگر این دستگاه پوست، مو و غشاء مخاطی هستند. صفحات حفاظتی که ناخن نامیده می شوند، انتهای انگشتان دست و انگشتان پا را می پوشانند. ناخن ها اساساً از کراتین که یک پروتئین درشت مولکول در مو و پوست است، تشکیل شده اند. یکی از اجزای ناخن شما بستر زیرین ناخن است که نقش مهمی در ظاهر و سلامت ناخن های شما دارد. بستر ناخن در واقع کاملاً با نام خود مطابقت دارد و به عنوان پایه ای برای صفحه ناخن عمل می کند، سطح سخت ناخن به صفحه ناخن معروف است که به بافت زیرین یعنی بستر ناخن متصل است. اونیکولیز یک اصطلاح پزشکی است و زمانی کاربرد دارد که ناخن از پوست زیر خود (بستر) جدا می شود. این عارضه تقریباً شایع است و علل مختلفی نیز دارد. اونیکولیز، طی چندین ماه شکل می گیرد. در این اختلال ناخن انگشت تمایلی به چسبیدن به بستر خود ندارد؛ اما هنگامی که ناخن جدید رشد می کند این مشکل برطرف می شود. اگر اونیکولیز در ناخن دست ایجاد شود، بین ۴ تا ۶ ماه طول می کشد که ناخن جدید رشد کرده و علائم کم شود؛ اما اگر ناخن پا دچار این عارضه شود، طول درمان بین ۸ تا ۱۲ ماه است.

علل جدا شدن ناخن از گوشت

از جمله مهمترین علل ایجاد این عارضه در ناخن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صدمه به ناخن
• آلرژی به محصولاتی مانند لاک، مواد کاشت ناخن یا ناخن مصنوعی
• قارچ ناخن یا پسوریازیس
• واکنش به داروهای سیستمیک
• تروما

برخی از متخصصان معتقدند که سلامت ناخن ها می تواند نشانه ای از سلامت کلی بدن باشد. به همین دلیل معمولاً ایجاد اختلال در ناخن ها نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه ای جدی است؛ بنابراین گاهی عارضه اونیکولیز نشان دهنده عفونت قارچی یا بیماری تیروئید است. گاهی اوقات نیز کمبود برخی از ویتامین های ضروری و مواد معدنی مانند آهن باعث جدا شدن ناخن از بستر خود می شود.

علائم اونیکولیز

• زمانی که ناخن از بستر خود جدا می شود مرز نامنظمی بین قسمت صورتی که از زیر ناخن بیرون آمده و لبه خارجی سفید ناخن ایجاد می شود.
• بخش بزرگتر ناخن ناهموار است و می تواند به رنگ سفید و یا زرد و حتی سبز درآید.
• تغییر رنگ زیر ناخن ممکن است به علت عفونت ثانویه رخ دهد.
• بسته به علت، ممکن است لبه ناخن پوست ضخیمی را زیر خود جمع کند و سطح ناخن ممکن است چاله چاله شده و یا با ایجاد انحنا، ناخن تغییر شکل بدهد.
• این بیماری معمولاً بدون درد است؛ زیرا جدا شدن ناخن از بستر به تدریج رخ می دهد. درد ناگهانی زمانی شروع می شود که ضربه به ناخن وارد شده یا آلودگی داخل آن رفته و موجب عفونت شود.

تشخیص اونیکولیز

از آنجا که بسیاری از علل می توانند باعث ایجاد جدا شدن ناخن از بستر شوند، پزشک ممکن است بدن بیمار را برای بررسی سایر بیماری ها مانند بیماری تیروئید بررسی کند. اگر او به عفونت قارچی مشکوک باشد، باید نمونه ای از بافت زیر ناخن برداشته و برای بررسی زیر میکروسکوپ آن را به آزمایشگاه ارسال کند.

درمان اونیکولیز

تعیین علت اونیکولیز، مهم ترین مرحله است. هنگامی که علت پیدا شود، طرح درمان مشخص خواهد شد. در اولین اقدام توصیه می شود که به هیچ عنوان سعی نکنید ناخن را از جای خود بلند کنید. حتماً سعی کنید تا زمانی که ناخن جدید رشد می کند، ناخن قدیمی را نگه دارید.

درمان بیماری زمینه ای

این اختلال ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود؛ بنابراین درمان بیماری زمینه ای که موجب شکل گیری این اختلال شده است می تواند در بهبود جدا شدن ناخن از پوست نقش مهمی داشته باشد. بر اساس گزارش محققان (PAPAA) تخمین زده می شود که حداقل ۵۰ درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس، چنین مشکلی را بر روی ناخن های خود تجربه می کنند. البته درمان پسوریازیس ناخن بسیار دشوار است. برخی از آزمایشات بالینی گزارش می دهند که کرم های موضعی ویتامین D می تواند به درمان پسوریازیس ناخن کمک کنند.
پزشکان همچنین گاهی دارویی به نام کورتیکواستروئید را برای درمان پسوریازیس ناخن تجویز می کنند. اگر آزمایش خون نشان دهد که بیماری تیروئید یا کمبود ویتامین باعث اونیکولیزشده است، استفاده از دارو یا مکمل خوراکی برای درمان علت زمینه ای اونیکولیز تجویز می شود. در بیماری لیکن پلان نیز از تزریق استروئید داخل چین ناخن میتوان سود برد. در عفونتهای باکتریایی از ترکیبات سولفاستامیدی و سیپروفلوکساسین استفاده میشود.

درمان خانگی جدا شدن ناخن از بستر

درمان خانگی جدا شدن ناخن از بستر یا اونیکولیز، به منظور جلوگیری از تشدید عارضه و تسریع در بهبود، شامل چندین اقدام مراقبتی است. این درمان های خانگی می توانند به تقویت ناخن ها و جلوگیری از عفونت کمک کنند:

1. تمیز نگه داشتن ناحیه آسیب دیده

ناخن و ناحیه اطراف آن باید تمیز و خشک نگه داشته شود. شستشو با آب گرم و صابون ملایم می تواند از تجمع باکتری ها و عفونت جلوگیری کند.

2. استفاده از آنتی بیوتیک موضعی

استفاده از پمادهای آنتی بیوتیک (مانند پمادهای نئوسپورین) برای جلوگیری از عفونت های باکتریایی مفید است. پس از تمیز کردن ناحیه، این پماد را روی ناخن و بستر آن بمالید.

3. استفاده از کمپرس سرد

برای کاهش التهاب و درد، می توانید از کمپرس سرد به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه استفاده کنید. این روش می تواند ورم و تحریک ناحیه را کاهش دهد.

4. پوشاندن ناخن

ناخن جدا شده از بستر را می توانید با باند استریل بپوشانید تا از آسیب بیشتر و ورود باکتری ها جلوگیری شود. به خصوص در زمان انجام کارهای روزانه، محافظت از ناخن با بانداژ یا دستکش اهمیت دارد.

5. اجتناب از مواد تحریک کننده

از تماس ناخن با مواد شیمیایی قوی مانند شوینده ها یا پاک کننده های خانگی پرهیز کنید. استفاده از دستکش هنگام کار با مواد شیمیایی یا آب توصیه می شود.

6. استفاده از محلول های ضد قارچ

اگر جدا شدن ناخن به دلیل عفونت قارچی باشد، استفاده از کرم ها یا محلول های ضد قارچ بدون نسخه می تواند به بهبود سریع تر کمک کند.

7. مصرف مکمل های تقویتی ناخن

مصرف ویتامین های تقویتی مثل بیوتین، ویتامین D، و ویتامین C به تقویت ناخن و جلوگیری از شکستگی آن کمک می کند.

8. کوتاه کردن ناخن

در صورت جدا شدن ناخن، بهتر است بخش های جدا شده به آرامی کوتاه شوند تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. این کار باید با احتیاط و با استفاده از قیچی یا ناخن گیر تمیز انجام شود.

9. استفاده از روغن های طبیعی

روغن هایی مانند روغن نارگیل، روغن درخت چای، یا روغن زیتون به مرطوب نگه داشتن و ترمیم ناخن کمک می کنند و خواص ضد باکتری و ضد قارچی دارند.

نسخه اصلی مطلب علل جدا شدن ناخن از گوشت را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---