در این بیماری پوستی لکه های قهوایی در گونه ها، روی بینی، پیشانی و چانه ایجاد میشود.بندرت ممکن است این لکه ها درگردن و روی ساعد هم ایجاد شوند.بیشتر در زنان و بندرت در مردان ایجاد میشود.این بیماری بعد از سن بلوغ تا زمان یائسگی ودرهر سنی ممکن است ایجادشود،ومعمولاًبعداز یائسگی از بین میرود.علت بوجوآمدن آن بطور دقیق معلوم نیست.اما معمولاًدر افرادیکه زمینه و استعداد ارثی به این بیماری را دارند دراثر عوامل محرک و بروز دهنده زیربیماری شروع میشود:
حاملگی،مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری،برخی مواد آرایشی،برخی داروهای حساس کننده صورت به نور آفتاب(داروهای فتوتوکسیک)برخی داروهای ضدتشنج،تماس زیاد وطولانی باآفتاب
بطورخلاصه میتوان گفت ملاسما یا ماسک حاملگی دراثر سه عامل است
عدادژنتیکی،تغییرات هورمونی و افتاب ایجاد میشود.البته این بدان معنی نیست که فرد دچار ملاسما مشکل هورمونی دارد، بلکه درفردیکه استعدادژنتیکی داشته با آفتاب تماس طولانی داشته باشد ،درکنار بالا رفتن هورمونها در بدن(مثلا بدنبال حاملگی و یا مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری) ملاسما یا ماسک حاملگی ایجاد میشود.البته این یک قانون کلی نیست و گاهی ملاسما بدون حاملگی و مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری هم ایجاد میشود.
آفتاب نقش بسیار مهمی در ایجاد ملاسما یا ماسک حاملگی دارد. اشعه ماورائ بنفش موجوددرنورآفتاب،سلولهای رنگدانه ساز پوست(ملانوسیتها)را تحریک به ساختن بیشتر رنگدانه تیره پوست(ملانین) میکند.بخاطر همین ملاسما یا ماسک حاملگی در افراد تیره و سبزه پوست(اکثرایرانیان) شایعتر است.چون دارافراد غیر سفید پوست قابلیت رنگدانه سازی سلولهای رنگدانه ساز بیشتر از افراد سفیدپوست است.(جالب است بدانید تعدادسلولهای رنگدانه ساز درافراد سفید پوست وسیاه پوست مساوی است)
عوامل تحریک کننده و محرک پوست نیز سلولهای رنگدانه ساز را (درافرادغیرسفیدپوست)وادار به تولید بیشتر رنگدانه تیره (ملانین)میکنند.به همین دلیل است که محصولات آرایشی بهداشتی که منجر به تحریک وقرمزی پوست شوند،باعث تشدید ملاسما یا ماسک حاملگی میشوند.
تشخیص ملاسما یا ماسک حاملگی با متخصص پوست است .لکه های تیره روی پوست علل مختلفی دارند و هر لکه تیره به معنی ملاسما یا ماسک حاملگی نیست. ملاسما یا ماسک حاملگی سه نوع مختلف دارد.بسته به اینکه تجمع رنگدانه ها در چه سطحی از پوست باشد،به سه نوع سطحی میانی و عمقی دسته بندی میشود.درمان انواع عمقی بسیار مشکل است.
درمان:درمان این بیماری حتماً باید زیر نظر متخصص پوست باشد.متخصص پوست ممکن است از ترکیبات هیدروکینون و یا ترتینوئین در درمان این بیماری استفاده کند.ترکیبات روشن کننده گیاهی اثر چندانی در درمان این بیماری ندارند.اساس درمان این بیماری داروئی است.اگر بیماری به دارو مقاوم بود میتوان در کنار دارو از روش هائی مثل پیلینگ میکرودرم ابریشن و لیزر کمک گرفت.برخی مواقع این بیماری فقط با داروها تحت کنترل در می آید.یعنی بعدازبهبودی بیمار بایستی از برخی ازداروها بشکل نگهدارنده وطولانی استفاده کند تا جلوی برگشت بیماری گرفته شود.این لکه ها معمولا ً با یائسگی از بین میروند.
نسخه اصلی مطلب ملاسما یا ماسک حاملگی را در سایت دکتر محمد شیزرپور بخوانید.