کیسه بیضه که بخشی از اندام تناسلی مردانه را تشکیل می دهد ماهیچه ای صاف است که هر دو بیضه را در خود جای می دهد به همین علت اگر در فردی ورم بیضه اتفاق بیفتد، این التهاب به احتمال زیاد به بیضه ها نیز منتقل می شود. ورم بیضه، نام یکی از بیماری هایی است که مربوط به اندام تناسلی در مردان است. به طورکلی ورم بیضه التهاب یک یا هر دو بیضه است و به علت عفونت ایجاد می شود. این بیماری حتی ممکن است از طریق عفونت در بخشی از بدن توسط خون به بیضه ها رسیده باشد. ورم بیضه در برخی مواقع دارای درد بوده و گاهی نیز هیچ گونه دردی به همراه ندارد. چنانچه ورم بیضه همراه با درد خود را نشان دهد، بهتر است برای جلوگیری از بروز آسیب های جدی سریعاً به مراکز درمانی مراجعه کنید.

علت ورم بیضه

• هیدروسل: در این عارضه، مایع اضافی در فضای بین لایه های کیسه دور هر بیضه انباشته می شود و به اصطلاح، بیضه آب می آورد. هیدروسل، ورم بیضه، درد و قرمزی را به همراه دارد و معمولاً باعث عفونت یا آسیب دیدگی می شود.
• سرطان بیضه: از نشانه های سرطان بیضه ، وجود تومور در بیضه است. تومورها، توده هایی از بافت ناهنجار بیضه هستند که معمولاً در کیسه بیضه احساس می شوند و گاهی همراه با ورم و درد هستند.
• واریکوسل: واریکوسل معمولاً بدون درد است و علامتی ندارد. واریکوسل در اثر بزرگ شدن سیاهرگ هایی که در امتداد طناب اسپرماتیک هستند ایجاد می شود. به دلیل اینکه سیاهرگ های گشاد شده به طناب اسپرماتیک فشار وارد می کنند، واریکوسل به مرور زمان باعث اختلال در تولید اسپرم و در موارد نادر باعث ناباروری می شود.
• التهاب بیضه: عامل این بیماری، نوعی ویروس یا باکتری است که به سبب آن یک یا هر دو بیضه ملتهب می شود و باعث التهاب اپیدیدیم می شود.
• التهاب اپیدیدیم: اپیدیدیم، لوله ای است که در قسمت فوقانی بیضه قرار دارد و وظیفه نگهداری و انتقال را بر عهده دارد. سوزاک و کلامیدیا از علل التهاب ایپیدیم می باشند.
• پیچ خوردگی بیضه: عارضه دردناکی است که در اثر آن کیسه بیضه می چرخد یا پیچ می خورد و در نتیجه، باعث قطع شدن خونی که از طناب اسپرماتیک به بیضه می رسد، می شود.
• اسپرماتوسل: یک توده کیست مانند می باشد که در اپیدیدیم رشد می کند. این توده، غیر سرطانی است و به طور کلی بدون درد است و با مایع شیری رنگ که ممکن است حاوی اسپرم باشد، پر می شود. علتاسپرماتوسل ناشناخته می باشد؛ اما امکان دارد به دلیل مسدود شدن یکی از لوله های اسپرم بر باشد.
• ویروس ها و باکتری ها: شایع ترین علت ایجاد ورم بیضه، اوریون می باشد. بیماری اوریون بسیار نادر است؛ زیرا درکشورهای مختلف، واکسن آن در کودکی به افراد تزریق می شود. حدود 33 درصد از مردانی که به این ویروس مبتلا می شوند، دچار التهاب بیضه خواهند شد. همچنین عفونت های باکتریایی امکان دارد سبب التهاب بیضه شوند. عفونت دستگاه ادراری ، بیماری های منتقله جنسی مانند کلامیدیا، سوزاک و بیماری اپیدیدیمیت نیز می تواند باعث ورم بیضه شود. اپیدیدیمیت به معنای التهاب لوله اسپرم بر (اپیدیدیم) می باشد.

علائم ورم بیضه

• در صورت ورم و التهاب بیضه دردی ناگهانی در یک یا هر دو بیضه شروع می شود که ممکن است در کشاله ران نیز پخش شود.
• حساس، دردناک، متورم و قرمز یا ارغوانی شدن یک یا دو بیضه
• احساس سنگینی در بیضه های متورم
• وجود خون در منی
• مواجهه با علائمی چون تب بالا، حالت تهوع، استفراغ، درد و سوزش هنگام ادرار یا درد هنگام دفع، درد کشاله ران، مقاربت دردناک و احساس کسالت و ناخوشی.

عوامل خطرزای ورم بیضه

افراد با رفتارهای پرخطر جنسی بیشتر در معرض ابتلا به التهاب بیضه هستند. رفتار های پرخطر جنسی شامل موارد زیر می شوند:

• رابطه ی جنسی بدون استفاده از کاندوم
• سابقه ی ابتلا به بیماری های منتقله ی جنسی
• داشتن شریک جنسی مبتلا به بیماری های جنسی
• بیماری های مادرزادی دستگاه ادراری به معنای اختلال مادرزادی در مثانه یا مجرای ادراری نیز میتواند باعث افزایش احتمال ابتلا به التهاب بیضه شوند.

تشخیص ورم بیضه

بیمار باید علائم بروز یافته علاوه بر ورم بیضه را به پزشک اطلاع دهد و دردناک یا برجسته بودن بیضه ها را با ایشان در میان بگذارد. پزشک، معاینه بالینی را پس از اتمام توضیحات بیمار انجام می دهد. پزشک، کیسه و پوست بیضه را به دقت بررسی می کند و از بیمار می خواهد که زمان متورم شدن بیضه و فعالیت های انجام شده قبل از بروز علائم را شرح دهد. پزشک در صورت لزوم سونوگرافی بیضه را برای مشاهده داخل بیضه انجام می دهد. ناهنجاری های داخل کیسه بیضه در این روش تصویربرداری مشخص می شود.

درمان ورم بیضه ها

روش های درمان ورم بیضه به علت آن بستگی دارد. اگر عفونت علت تورم باشد، پزشک آنتی بیوتیک برای مقابله با عفونت تجویز می کند. اگر آنتی بیوتیک خوراکی مؤثر نباشد، آنتی بیوتیک عضلانی تزریق می شود یا بیمار برای دریافت آنتی بیوتیک درون وریدی بستری می شود. مهم این است که در دوران بهبود بیماری دامن زننده به ورم بیضه و دیگر علائم درمان شود. پزشک دارو برای مدیریت درد تجویز می کند و به بیمار توصیه می کند که برای تسکین درد و ورم از لباس زیر فشرده کننده استفاده کند. اگر علت اصلی تورم بیضه واریکوسل، فتق مغبنی یا هیدروسل باشد، جراحی برای اصلاح عارضه ضرورت می یابد. سرطان بیضه به روش های مختلف درمان می شود، روش مناسب با توجه به شدت سرطان انتخاب می شود. پخش شدن سرطان و زمان تشخیص آن هنگام تعیین روش درمانی مناسب در نظر گرفته می شود. روش های معمول درمان سرطان بیضه عبارت است از:

• شیمی درمانی
• پرتو درمانی
• جراحی، در این عمل بافت و تومورهای سرطانی از کیسه بیضه خارج می شود.
• درمان واریکوسل

اگر شما مبتلا به واریکوسل هستید که باعث درد و ناراحتی شما می شود، در مراحل ابتدایی، مصرف مسکن های ساده ای مانند پاراستامول و پوشیدن لباس محافظ بیضه ممکن است به شما کمک کند. اگر واریکوسل شما همچنان باقی بماند، پزشک ممکن است در مورد گزینه جراحی با شما صحبت کند. در بسیاری از موارد، یک تکنیک به نام آمبولیزاسیون واریکوسل (بستن رگ واریسی) می تواند برای درمان واریکوسل مشکل ساز انجام شود. برخی از موراد واریکوسل نیاز به عمل جراحی دارد تا جراح رگ آسیب دیده را مستقیماً بسته و یا خارج کند.

• درمان هیدروسل

هیدروسل معمولاً تنها زمانی نیاز به درمان دارد که تا مدت طولانی ادامه پیدا کرده یا باعث درد و ناراحتی بیمار گردد. برای درمان هیدروسل اغلب یک عمل جراحی موسوم به هیدروسلکتومی توصیه می شود.

• درمان کیست اپیدیدیم

به طور معمول کیست اپیدیدیم در کیسه بیضه نیاز به درمان ندارد؛ زیرا این کیست ها معمولاً بی ضرر هستند و علائم دیگری ایجاد نمی کنند. با این حال، اگر کیست شما بزرگ تر شده و یا هر گونه درد و ناراحتی ایجاد می کند، عمل حذف کیست اپیدیدیم تحت بی هوشی عمومی انجام می شود. در طی این عمل کیست از طریق یک برش کوچک در کیسه بیضه خارج شده و سپس محل برش با بخیه جذبی بسته می شود.

• درمان التهاب اپیدیدیم و بیضه

از آنجا که التهاب اپیدیدیم و بیضه اغلب توسط عفونت های باکتریایی مثل بیماری های مقاربتی و عفونت های دستگاه ادراری ایجاد می شود، درمان آن معمولاً شامل مصرف یک دوره قرص آنتی بیوتیک در مدت 10-14 روز است. اگر پزشک احتمال دهد که التهاب اپیدیدیم و بیضه ناشی از بیماری اوریون است، مصرف آنتی بیوتیک ها را تجویز نخواهد کرد، زیرا اوریون به وسیله ویروس ایجاد می شود.

• درمان فتق مغبنی

در صورت وجود نشانه هایی مبنی بر اینکه جریان خون به بافت تشکیل دهنده توده قطع شده است، بلافاصله یک عمل جراحی برای فرو کردن توده به داخل و تقویت دیواره ضعیف شکم انجام خواهد شد؛ زیرا این وضعیت می تواند باعث مرگ بافت گردد. دو روش برای درمان فتق مغبنی وجود دارد:

• جراحی باز
• جراحی لاپاروسکوپی
• درمان پیچ خوردگی بیضه

اگر دچار پیچ خوردگی بیضه شوید، برای باز کردن پیچش بیضه خود نیاز به عمل جراحی فوری دارید. آسیب دائمی به بیضه می تواند در عرض چند ساعت پس از پیچ خوردگی بیضه رخ دهد و ممکن است باروری شما را تحت تأثیر قرار دهد و یا منجر به از بین رفتن بیضه شما شود. اگر نجات دادن بیضه آسیب دیده امکان پذیر نباشد، جراح باید بیضه را برداشته و طناب بیضه را مسدود کند. در این صورت بعداً می توان عمل جراحی دیگری را برای جایگزینی پروتز بیضه انجام داد.

نسخه اصلی مطلب علل تورم بیضه ها را در سایت دکتر امیر بهنام فر بخوانید.

---