درد شدید عصب سیاتیک می تواند نفس شما را بند بیاورد. هنگامی که کمردرد از باسن به پایین ساق پا پخش می شود؛ به عنوان درد عصب سیاتیک شناخته می شود. سیاتیک عارضه شایعی است و تا 40٪ از بزرگسالان را درگیر نموده است. تصورات غلط زیادی در مورد اینکه سیاتیک چیست وجود دارد که با مطالعه این مطلب می توانید تعریف درست و دقیق سیاتیک همچنین علائم، روش تشخیص و درمان سیاتیک را بشناسید.

علائم رایج سیاتیک چیست؟

سیاتیک شایع ترین علامت رادیکولوپاتی کمری است، وضعیتی که به عنوان درد توصیف می شود، و احساساتی مانند بی حسی یا سوزن سوزن شدن، ضعف عضلانی یا رفلکس های ضعیف در طول مسیر عصب مشاهده می شود. رادیکولوپاتی به معنای تحریک یا آسیب به ریشه عصبی است که باعث درد و سایر علائمی می شود که از ریشه عصبی آسیب دیده خارج می شوند. در مورد سیاتیک، معمولاً درد به صورت کمردردی است که به پایین ساق پا سرایت می کند.

درد، علامت بارز سیاتیک است. اگرچه علائم سیاتیک ممکن است در هر نقطه از عصب سیاتیک احساس شود، سیاتیک کلاسیک از کمر به باسن، و از پائین تا زیر زانو احساس می شود. در واقع، در صورت داشتن کمردرد، پزشک معمولاً سیاتیک را بررسی می کند. کمتر رایج است، درد سیاتیک ممکن است از ناحیه باسن یا لگن شروع شود و به پایین ساق پا برسد ولی احساس درد به این شکل، کمتر رایج است.

درد سیاتیک اغلب به صورت الکتریکی، سوزش یا تیز توصیف می شود. درد عصبی می تواند از خفیف تا طاقت فرسا متغیر باشد و زمانی که خم می شوید یا سرفه می کنید بدتر می شود. اگرچه شما دو عصب سیاتیک دارید (یکی در هر طرف بدن)، علائم سیاتیک معمولاً فقط در یک طرف بدن ظاهر می شود. اگر درد در هر دو پای خود دارید، کمتر احتمال دارد که درد ناشی از فشار عصب سیاتیک باشد. علاوه بر درد، اگر عصب سیاتیک فشرده شود، ممکن است ماهیچه هایی که به آن خدمت می کند ضعیف شوند. ممکن است خم کردن زانو، نزدیک کردن ران ها به هم وحرکت دادن انگشتان پا به سمت بالا یا پایین سخت باشد.

چه چیزی باعث سیاتیک می شود؟

به طور خلاصه، هر چیزی که عصب سیاتیک را تحت فشار قراردهد (به ویژه در جایی که از ستون فقرات خارج می شود) می تواند باعث سیاتیک شود. برخی از رایج ترین این عوامل عبارتند از:

فتق دیسک:

دیسک بین مهره های کمر ممکن است برآمدگی یا فتق داشته باشد و باعث تحریک و یا فشرده شدن ریشه های عصب سیاتیک شود. فتق یا برآمدگی دیسک شایع ترین علت سیاتیک است.

بیماری دژنراتیو دیسک:

با افزایش سن، دیسک های بین مهره ای ممکن است شروع به فرسودگی کنند. اگر دیسک ها بیش از حد نازک شوند، فضای بین هر مهره فشرده می شود و به ریشه عصب سیاتیک فشار وارد می کند. اگر پوشش بیرونی دیسک ها فرسوده شود، مایع از دیسک ممکن است نشت کند و عصب سیاتیک را تحریک کند.

خارهای استخوانی:

رشد بیش از حد استخوان (استئوفیت) روی مهره ها می تواند به ریشه های عصب سیاتیک فشار وارد کند. این خارهای استخوانی اغلب در نزدیکی مهره های تحت تاثیر آرتروز تشکیل می شوند.

تنگی کانال نخاعی:

تنگی نخاع به باریک شدن فضایی گفته می شود که نخاع و ریشه های عصب سیاتیک از آن عبور می کنند و باعث فشرده شدن می شود. این باریک شدن ممکن است ناشی از آرتریت یا افزایش سن باشد.

اسپوندیلولیستزیس:

مهره ها طوری طراحی شده اند که برای پایداری، روی هم قرار گیرند. اگر یکی از مهره های پایین کمر روی مهره زیر آن به جلو بلغزد (اسپوندیلولیستزیس) می تواند به عصب سیاتیک فشار بیاورد.

شکستگی مهره:

اگر قسمتی از مهره که مفصل را تشکیل می دهد ترک خورده یا شکسته شود نیز، عصب سیاتیک تحت فشار قرار می گیرد.

سندرم پیریفورمیس:

عضله پیریفورمیس معمولاً در بالای عصب سیاتیک در باسن قرار دارد و در صورت سفت شدن بیش از حد عضله می تواند عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد. علائم ممکن است پس از نشستن طولانی مدت، بالا رفتن از پله ها، راه رفتن یا دویدن بدتر شوند. عضله پیریفورمیس یک عضله نواری صاف است که از ساکروم شما (استخوان مثلثی شکل زیر ستون فقرات شما) تا بالای استخوان ران در مفصل ران کشیده شده است.

سیاتیک چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشکان معمولا هنگام جستجوی علت سیاتیک، «معمولاً با ستون فقرات شروع می کنند، فقط به این دلیل که شایع ترین علت سیاتیک، فشرده شدن ریشه های عصب سیاتیک در ستون فقرات است، که معمولاً ناشی از فتق دیسک می باشد». پزشک شما یک تاریخچه پزشکی از شما می گیرد و سوالاتی از جمله اینکه چه چیزی باعث بهتر یا بدتر شدن علائم می شود و اینکه علائم در کجا احساس می شود را از شما می پرسد. سپس، در طول معاینه فیزیکی، پزشک متوجه می شود که چه حرکاتی علائم شما را بدتر می کند و قدرت عضلانی، کاهش حس و رفلکس ها را آزمایش می کند.

یک معاینه تست بلند کردن پای مستقیم نامیده می شود، که در آن شما روی میز رو به بالا دراز می کشید و پزشک به آرامی یکی از پاها را بالا می برد تا ببیند آیا علائم شما تشدید می شود و علائم شما از چه زمانی شروع خواهد شد. این آزمایش باعث کشیدگی عصب سیاتیک می شود، بنابراین در صورت وجود هر گونه فشردگی عصب، آزمایش باعث علائم سیاتیک می شود. همچنین، اگر علائم هنگام خم شدن به روش خاصی و یا تغییر موقعیت ستون فقرات افزایش یابد، این نشانه آن است که علائم سیاتیک ممکن است از ستون فقرات شما نشات گرفته باشد.

برای تأیید تشخیص، پزشک احتمالاً یک بررسی تصویربرداری را تجویز می کند. اشعه ایکس مشکلات استخوانی را پیدا می کند و MRI محل فشرده سازی عصب را مشخص می کند.

کلام آخر

خبر خوب این است که سیاتیک در بسیاری از افراد با درمان های محافظه کارانه به مرور زمان از بین می رود و گزینه های جراحی نیز نرخ موفقیت بالایی دارند. مهمترین قدم این است که به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هیچ مشکل فوری وجود ندارد و علت اصلی سیاتیک را پیدا کنید. وقت آن است که یک بار برای همیشه از شر سیاتیک خلاص شوید. مرحله اول پیدا کردن علت خاص سیاتیک است، بنابراین می توانید موثرترین درمان را برای شرایط خاص خود دریافت کنید. علل رایج سیاتیک را بیشتر بررسی کنید. و هنگامی که برای تشخیص قطعی آماده هستید یا نیاز به درمان دارید، یک متخصص درد را در نزدیکی خود پیدا کنید.

نسخه اصلی مطلب چه چیزی باعث سیاتیک می شود؟ را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---