فضای اپیدروال در خارج از غشای دورال یا سخت شامه قرار دارد. به تزریق دارو به فضای اپیدروال ستون فقرات، تزریق اپیدورال می گویند. تزریق Epidural یا اپیدورال روش رایج و نوینی است که در آن ماده استروئیدی به همراه ماده بی حس کننده به ناحیه اپیدورال نخاع که بیرونی ترین لایه حفاظتی طناب نخاعی است تزریق می شود. این روش امروزه به عنوان جزئی پذیرفته شده از درمان پارگی دیسک کمر و گردن و تنگ شدن کانال نخاعی مطرح است. مدت زمان تأثیر در موارد مختلف متفاوت است. تزریق اپیدورال یک روش غیر جراحی می باشد و معمولاً همراه با مصرف دارو و فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می گیرد.

در برخی از بیماران درد به طور دائمی تسکین خواهد یافت و در برخی افراد دیگر، دوام اثرات ممکن است طولانی نباشد. برای بعضی بیماران درد ممکن است چند روز تا چند ماه تسکین پیدا کند؛ اما در نهایت درد مجدداً ممکن است عود کند که نیاز به تزریق یا تزریقات مجدد یا یک روش درمانی دیگر خواهد بود. تحقیقات موجود به طور کلی نتایج مطلوبی را نشان می دهند، به طوری که هفتاد تا نود درصد از بیمارانی که تزریق اپیدورال انجام داده اند، دردشان تسیکن یافته است و این تسکین از یک هفته تا یک سال ادامه داشته است.

کاربرد تزریق اپیدورال

تزریق اپیدورال به رفع درد کمر و پا و بازگشت به فعالیت های روزمره کمک می کند. این روش سبب تسکین درد پا و کمر ناشی از آسیب دیدگی دیسک می شود.

در موارد زیر پزشک تزریق اپیدورال را برای بیمار مناسب می داند:

• فتق دیسک :ماده ژله ای موجود در دیسک از دیواره دیسک بیرون می آید. سپس این ماده ژله ای در اثر تماس با اعصاب نخاعی باعث ایجاد ورم و درد می شود.
• بیرون زدگی دیسک: در این حالت مهره ستون فقرات بر دیسک فشار وارد کرده و باعث بیرون زدن آن به کانال نخاعی و فشار بر اعصاب نخاعی و ایجاد درد می شود. بیرون زدگی دیسک می تواند در سنین 30 یا 40 سالگی ایجاد شود و معمولاً به خودی خود بهبود پیدا می کند.
• بیماری تخریبی دیسک: تخریب یا فرسودگی دیسک سبب پارگی لایه بیرونی دیسک، کاهش فضای دیسک و رشد غیر طبیعی استخوان اطرافی دیسک می شود.
• درد ریشه عصب :در این حالت بر اثر فشار وارد بر اعصاب طناب نخاعی درد ایجاد می شود. در نتیجه در قسمت پایین کمر، باسن، ران ها، ساق، مچ و پنجه پا درد به وجود می آید.
• درد سیاتیک در اثر التهاب بزرگ ترین عصب بدن (عصب سیاتیک) ایجاد می شود. درد و بی حسی ناشی از سیاتیک به باسن، پشت پا و به قسمت های انتهایی پا منتقل می شود.

مزایای تزریق اپیدورال

1. کاهش درد و التهاب عصبی. استروئیدها تولید مواد شیمیایی التهابی را کاهش می دهند و حساسیت رشته های عصبی نسبت به درد را کاهش می دهند و سیگنال ها درد کمتری تولید می کنند.
2. محدودیت مصرف داروهای خوراکی. این تزریق ها با تسکین درد می تواند نیاز به مصرف داروهای خوراکی را کاهش دهد، برخی از این داروها ممکن است در صورت مصرف طولانی مدت عوارض جانبی داشته باشند.
3. انجام فیزیوتراپی. این تزریق ها می توانند درد را تا حدی تسکین دهد که بیمار بتواند با انجام تمرینات فیزیوتراپی توانبخشی بدن خود را بالا ببرد.
4. تعویق جراحی. تسکین درد ناشی از تزریق استروئید اپیدورال کمری ممکن است باعث به تعویق انداختن جراحی شود و اگر فیزیوتراپی هم مؤثر باشد شاید دیگر بیمار نیاز به جراحی نداشته باشد.

انواع تزریق اپیدورال

تزریق ترانس لامینار

به کمک این روش میتوان به فضای وسیع پوشش نخاع دست یافت و تزریق به این صورت انجام می گیرد که جراح سوزن را از وسط کمر بین دو تیغه وارد فضای اپیدورال می کند.

تزریق ترانس فورامینال

از این روش عموماً برای بیمارانی که درگذشته یکبار جراحی ستون فقرات را انجام داده اند به کار گرفته می شود. در این روش، جراح سوزن را از بالای ریشه عصبی و خارج از فضای اپیدورال در محل فورامن عصبی وارد می کند و از ماده حاجب جهت تشخیص محل صحیح تزریق کمک گرفته می شود.

تزریق کودال

در این روش، جراح سوزن را در سوراخی بالای دنبالچه به نام ساکرال هیاتوس وارد میکند. در این روش نسبت به دیگر روش ها حجم بیشتری از دارو تزریق می شود.

اقدامات قبل از تزریق اپیدورال

پزشك قبل از تزریق دستورالعمل خاصی به بیمار ارائه خواهد داد. در بیشتر موارد، بیمار می تواند چند ساعت قبل از تزریق یک وعده غذایی سبک بخورد. به استثنای هرگونه داروی رقیق کننده خون یا داروی ضد التهابی، بیمار می تواند مصرف داروهای خود را به شکل معمول ادامه دهد. به خاطر داشته باشید که در هنگام برنامه ریزی برای تزریق اپیدورال، در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید با پزشک خود صحبت کنید؛ زیرا ممکن است لازم باشد مصرف بعضی از آن ها را موقتاً متوقف کنید.

مراحل تزریق اپیدورال

برای این تزریق معمولاً باید بیمار روی شکم خود بر روی میز دراز بکشد. این درمان ممکن است تا سی دقیقه طول بکشد. پزشک ممکن است از یک میز ترانس فوامینال، اینترلامینار یا دمی برای انجام تزریق استفاده کند. در صورت نیاز به داروی آرامبخش تزریق وریدی انجام می شود.

مراحل متداول در فرایند تزریق:

1. پوست روی محل تزریق مشخص شده و با بتادین تمیز می شود.
2. اشعه ایکس فلوروسکوپی برای تعیین سطح درست مهره برای هدایت سوزن استفاده می شود. تصاویر زنده را می توان بر روی صفحه نمایش کامپیوتر مشاهده کرد.
3. یک بی حس کننده موضعی به پوست و بافت های زیر تزریق می شود تا ناحیه تحت درمان را بی حس کند.
4. یک سوزن نخاعی اپیدورال به محل مورد نظر تزریق شده و به وسیله ی فلوروسکوپی هدایت میشود.
5. یک رنگینه مخالف به فضای اپیدورال تزریق می شود تا پخش شدن محتویات تزریق را بررسی کند.
6. پس از تأیید انتشار محتویات تزریق، داروی استروئیدی به فضای اپیدورال تزریق میشود.

مراقبتهای بعد از تزریق اپیدورال

اگر در ناحیه تزریق درد احساس می کنید، استفاده از کیسه یخ در این ناحیه می تواند مفید باشد. اگر در حین عمل، تزریق وریدی آرام بخش داشته اید، نباید حداقل تا هشت ساعت بعد از عمل رانندگی کنید. به طور كلي به بيماران توصيه مي شود كه پس از اين نوع تزريق برای استراحت به خانه برگشته و به محل كار خود باز نگردند. برای درمان دیسک کمر در منزل دو هفته بعد از تزریق اپیدورال به پزشک خود مراجعه کرده و در صورت صلاحدید ایشان مرحله درمان دیسک کمر با ورزش آغاز می شود. در درمان دیسک کمر با ورزش با توجه به نوع و شدت بیرون زدگی دیسک کمر، ورزش های تقویتی ستون فقرات برای شما تجویز می شود. مرحله درمان دیسک کمر در منزل که شامل رعایت ها و تغییراتی در سبک زندگی و نیز ورزش درمانی دیسک کمر می شود که بسیار در ماندگاری اثرات درمانی تزریق اپیدورال مؤثر است و تکمیل کننده روند درمانی است.

موارد منع تزریق اپیدورال

در صورت وجود بعضی از عارضه ها نباید تزریق انجام شود:

1. عفونت موضعی یا سیستمیک
2. بارداری (در صورتی که از فلوئوروسکوپی استفاده شود).
3. خونریزی یا مشکلات خونی: این تزریق برای بیمارانی که داروهای رقیق کننده خون، مانند کومادین مصرف می کنند یا از مشکلات خونی از قبیل هموفیلی رنج می برند، مناسب نیست.
4. درصورتی که درد ناشی از وجود تومور در ستون فقرات باشد، نیز انجام تزریق اپیدورال مجاز نیست

تعداد جلسات تزریق اپیدورال

اگر اولین تزریق مؤثر باشد معمولاً تزریق دوم زمانی انجام میشود که تأثیر تزریق اول رو به کاهش باشد. به طور معمول حداکثر سه تزریق در یک دوره دوازده ماهه انجام می شود.

عوارض تزریق اپیدورال

تزریقی استروئید اپیدورال درمانی غیرجراحی است که برای بسیاری از بیماران مناسب است. از عوارض جانبی فرو کردن سوزن در فضای اپیدورال می توان به سردرد نخاعی ناشی از سوراخ شدن سخت شامه، خونریزی، عفونت، حساسیت و به ندرت آسیب عصبی یا فلج اشاره کرد. عوارض جانبی کورتیکواستروئید شامل افزایش وزن، احتباس آب، گرگرفتگی، نوسانات خلقی یا بی خوابی و بالا رفتن قند خون بیماران دیابتی می شود. بی حسی یا ضعف عضلانی ملایم دست یا پای درمان شده معمولاً ظرف 8 ساعت برطرف می شود.

هزینه تزریق اپیدورال کمر

هزینه تزریق به نوع داروهای مورد استفاده برای تزریق، مقدار دارو، تعداد تزریق، بیحسی مورد استفاده، هزینه تصویربرداری، موقعیت و دستمزد پزشک، بستگی دارد. بیمه درمانی، تزریق اپیدورال کمر را تا زمانی که لازم است، پوشش می دهد.

نسخه اصلی مطلب تزریق اپیدورال برای درمان سیاتیک، کمر درد و گردن درد را در سایت دکتر سلمان فلاح بخوانید.

---