هنگامی که مشکلات کروموزومی خاصی هنگام لقاح و تشکیل تخم بارور وجود داشته باشد، بارداری مولار اتفاق می افتد. بارداری مولار ممکن است به صورت کامل یا جزئی باشد. در بیشتر موارد حاملگی مولار کامل، تخمک بارور، دو نسخه از کروموزوم های پدر را دارا است و هیچ کروموزومی از مادر را ندارد. در این حالت، جنین، ساک حاملگی و جفت طبیعی تشکیل نمی شود. در حاملگی مولار جزئی، معمولاً تخمک بارور، دو نسخه از کپی کروموزم های پدر و یک نسخه از کروموزوم های مادر را دارد. در این حالت، مقداری بافت سالم جفت وجود خواهد داشت، ساک حاملگی تشکیل می شود و ممکن است جنین یا بخشی از بافت جنین نیز تشکیل شود؛ اما در بیشتر موارد به قدری غیرطبیعی است که امکان ادامه حیات و رشد را نخواهد داشت. علائم بارداری مولار در ابتدا شبیه به یک بارداری معمولی است؛ اما در ادامه علائمی مانند خونریزی و سایر علائم هشداردهنده ای نیز خواهد داشت. بارداری مولار در صورت تشخیص به موقع و درمان درست مشکلی ایجاد نخواهد کرد؛ اما در غیر این صورت ممکن است خطرهایی را برای مادر داشته باشد.

حاملگی مولارچیست؟

حاملگی مولار یا بارداری پوچ یک نوع ناهنجاری بارداری است که به دلیل رشد غیرطبیعی بافت جفتی در رحم رخ می دهد. به جای رشد طبیعی جنین، بافتی غیرعادی و شبیه به توده های کیستی شکل می گیرد. این حالت می تواند باعث افزایش غیرطبیعی سطح هورمون HCG شود.

انواع حاملگی مولار

انواع حاملگی مولار به دو دسته تقسیم می شود:

مول کامل (Complete Mole):

• در این نوع، هیچ جنینی تشکیل نمی شود و تمام بافت جفتی به صورت غیرطبیعی رشد می کند. نمای سونوگرافی نشان دهنده کیست های متعدد است و هیچ جنین یا کیسه آمنیوتیکی وجود ندارد.

مول ناقص (Partial Mole):

• در این حالت، جنین وجود دارد اما دارای ناهنجاری های شدید کروموزومی است و نمی تواند به طور طبیعی رشد کند. در سونوگرافی، علاوه بر بافت جفتی غیرطبیعی، جنین ناهنجار یا مرده مشاهده می شود.

علائم حاملگی مولار

علائم حاملگی مولار شبیه علائم بارداری معمولی است؛ اما ممکن است در ادامه علائم و نشانه های خاصی که ذکر می شود بروز نماید:

• حالت تهوع و استفراغ شدید
• لکه بینی و یا خونریزی از واژن طی سه ماهه اول
• داشتن علائم پرکاری تیروئید شامل عصبی بودن یا احساس خستگی، ضربان قلب سریع یا نامنظم و زیاد عرق کردن
• فشار یا درد شدید در ناحیه ی لگن
• در بعضی موارد وجود کیست های انگوری شکل

تشخیص حاملگی مولار

در مواقع شک به حاملگی مولار، آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون بارداری و سونوگرافی انجام می شود. سونوگرافی، حاملگی مولارِ را می تواند در 9-8 هفته بارداری تشخیص دهدکه ممکن است موارد زیر در سونوگرافی دیده شود:

• رحم بدون رویان یا جنین
• بدون مایع آمنیوتیک
• یک جفت کیستی ضخیم که در حال پرکردن رحم است.
• کیست تخمدان

در حاملگی مولار ناقص، سونوگرافی ممکن است موارد زیر را نشان دهد:

• یک جنین با رشد متوقف شده
• کم بودن مایع آمنیوتیک
• یک جفت کیستی ضخیم.

حاملگی مولار در سونوگرافی

حاملگی مولار در سونوگرافی به دلیل رشد غیرطبیعی جفت به جای جنین، با ویژگی های مشخصی تشخیص داده می شود. در این نوع بارداری، نمای سونوگرافی اغلب به صورت "برف ریزی" یا "خوشه های انگور" دیده می شود که نشان دهنده کیست های متعدد و غیرطبیعی در جفت است. در مول کامل، هیچ جنینی مشاهده نمی شود، در حالی که در مول ناقص، ممکن است جنین ناهنجار یا مرده نیز دیده شود. سونوگرافی ابزار کلیدی برای تشخیص دقیق این نوع بارداری و افتراق آن از بارداری های طبیعی است.

عوارض حاملگی مولار

پس از اینکه یک حاملگی مولار از بین رفت، مقداری از بافت مولار ممکن است باقی مانده و به رشد ادامه دهد که بیماری تروفوبلاستیک بارداری نامیده می شود و حدوداً در 1 مورد از هر 5 زن مشاهده می شود و این مورد معمولاً پس از حاملگی مولارِ کامل رخ می دهد. یکی از نشانه های بیماریِ تروفوبلاستیک بارداری، بالا ماندن سطح هورمون بارداری (HCG) پس از از بین بردن حاملگی مولار می باشد. در برخی موارد مول مهاجم به عمق لایه ی میانی دیواره ی رحم نفوذ کرده و باعث خونریزی واژینال می شود. بیماری تروفوبلاستیک مقاوم اغلب با شیمی درمانی به طور موفقیت آمیز درمان می شود و گزینه ی درمانیِ دیگر هیسترکتومی (برداشتن رحم) می باشد.

نسخه اصلی مطلب تشخیص حاملگی مولار با سونوگرافی را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---