راکوتان دارویی است که برای درمان مشکلات پوستی مانند جوش و آکنه با تجویز پزشک استفاده می شود . در این مقاله به بررسی کامل این دارو می پردازیم . راکوتان نام تجاری ایزوترتینوئین است و با نام های تجاری دیگری مثل آکوتان ، ایزوترتینوئین هگزال ، نرم اسکین و آکنوترن شناخته می شود . کلمه رتینوئید به این معنی است که راکوتان از مشتقات ویتامین A است . این دارو ، از دارو های بسیار قوی برای درمان آکنه های پوستی است که باعث کاهش فعالیت غدد چربی و اندازه آنها می شود . در صورتی که دیگر درمان های پوستی موثر نباشد از این دارو به عنوان درمان موثر جوش در مراحل پایانی استفاده می شود .

نحوه مصرف راکوتان

کپسول باید به شکل کامل بلعیده شود و از جویدن و خراشیدن آن خودداری کنید . میزان مصرف دارو توسط پزشک تعیین می شود و بسته به شرایط بیمار ، وزن وی و واکنش بدن فرد متفاوت است . معمولا دو عدد در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ هفته مصرف می شود . این دارو باید همراه با غذا و آب زیاد مصرف شود و حداقل ۱۰ دقیقه بعد از مصرف از دراز کشیدن خودداری کنید . هرگز دو کپسول را با هم نخورید.

پس از چند روز مصرف دارو ممکن است وضعیت پوستتان بدتر شود . یک تا دو ماه زمان نیاز است تا دارو به طور کامل اثر کند . در بسیاری موارد جهت جلوگیری از خشکی بیش از حد و اذیت شدن بیمار دارو با دوز کم شروع می شود در نتیجه شروع پاسخ نیز کندتر است . در صورت برگشت مجدد جوش های پوستی دو ماه پس از توقف مصرف دارو دوره دوم درمان شروع می شود . توجه داشته باشید که هرگز نباید دارو را بیشتر از زمان توصیه شده مصرف کنید .

مکانیزم اثر راکوتان

راکوتان باعث کاهش تولید چربی طبیعی پوست می شود در نتیجه منافذ پوستی بسته نمی شوند و تجمع چربی و التهاب بعدی اتفاق نمی افتد و جوش ایجاد نمی شود . همچنین باعث کشته شدن باکتری موثر در ایجاد آکنه می شود .

نکات مهم قبل از مصرف راکوتان

قبل از شروع مصرف باید آزمایش خون گرفته شود و بنا به صلاحدید پزشک آزمایش خون باید در فواصل منظم تکرار شود .
برای خانم ها حتما باید تست بارداری گرفته شود .

لازم است پیش از مصرف دارو در صورت داشتن حساسیت به هر نوع دارویی پزشک را در جریان بگذارید و درباره سابقه پزشکی خود با پزشک معالج تان مشورت نمایید .
این دارو جزء گروه X بارداری است و برای جنین بسیار مضر است بنابراین خانم های متاهل در حین مصرف دارو و تا یک ماه بعد از قطع مصرف دو روش جلوگیری برای جلوگیری از بارداری داشته باشند . در مرد ها استفاده از راکوتان هیچگونه ممنوعیتی برای بچه دار شدن ایجاد نمی کند زیرا زیرا راکوتان روی اسپرم اثر نمی گذارد .

عوارض مصرف راکوتان

• خشکی مخاط : شایع ترین عارضه خشکی لب هاست که می تواند بیانگر موثر بودن دارو باشد . برای درمان خشکی لب می توانید از مرطوب کننده استفاده کنید . برای رفع خشکی مخاط بینی هم می توانید داخل بینی را با ویتامین A چرب کنید در غیر این صورت ممکن است به دلیل خشکی مخاط ، بینی دچار خونریزی شود . مخاط چشم هم ممکن است دچار خشکی شود که برای درمان آن می توانید از قطره چشم مصنوعی استفاده کنید . در حین مصرف دارو نباید از لنز چشمی استفاده کنید زیرا به خاطر خشکی مخاط چشم ممکن است لنز باعث خراش قرنیه شود . برای رفع خشکی دهان و گلو هم می توان از آدامس کمک گرفت .

• خشکی پوست : برای کنترل خشکی پوست حمام های کوتاه با آب ولرم و همچنین استفاده از مرطوب کننده توصیه می شود .

• حساس شدن پوست به آفتاب : پوست خود را در معرض آفتاب مستقیم قرار ندهید و از ضد آفتاب فاقد چربی استفاده کنید .
• مشکلات گوارشی
• نازک شدن و ریزش مو ها
• سر درد خفیف

به خاطر داشته باشید که پزشک با بررسی عوارض و مزیت دارو آن را برای شما تجویز می کند و بسیاری از مصرف کنندگان با هیچ گونه عارضه جانبی جدی رو به رو نمی شوند بعلاوه اکثر عوارض راکوتان با قطع دارو بهبود می یابد .
یک سری عوارض جدی و خطرناکی هم وجود دارند که به ندرت اتفاق می افتند و در صورت مشاهده آنها لازم است بلافاصله مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید . این علائم عبارت اند از :

• خارش پوست
• تغییرات خلق و خو و افسردگی و افکار خود کشی
• علائم عفونت مثل تب یا گلودرد
• احساس کمردرد و یا درد عضلات و مفاصل
• پوسته پوسته شدن کف دست و پا
• تاری دید
• سردرد شدید
• وزوز گوش
• از دست دادن شنوایی
• درد قفسه سینه
• اسهال شدید
• خونریزی مقعد
• ادرار تیره رنگ

در موارد محدودی ممکن است فرد نسبت به راکوتان واکنش های حساسیتی نشان دهد در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید :

• التهاب به خصوص در صورت ، زبان و گلو
• خارش
• بثورات پوستی
• سرگیجه شدید
• مشکل تنفسی

چه داروهایی نباید همزمان با راکوتان مصرف شوند ؟

• قرص های تقویتی حاوی ترکیبات ویتامین A
• آنتی بیوتیک های گروه تتراسایکلین ، داکسی سایکلین و مینوسیکلین
• داروهای موضعی ضد جوش

نکاتی که حین مصرف راکوتان باید رعایت کنید :

• در زمان مصرف و تا یک ماه پس از توقف مصرف از اهدای خون خودداری نمایید .
• در زمان مصرف دارو از مصرف الکل اجتناب کنید زیرا سبب افزایش عوارض جانبی می شود .
• در هنگام مصرف دارو ماهانه و به شکل منظم تست بارداری انجام دهید تا از باردار نبودن خود اطمینان حاصل نمایید و در صورت مثبت بودن تست بلافاصله دارو را قطع کرده و با پزشک مشورت نمایید.
• در زمان شیردهی مصرف این دارو توصیه نمی شود زیرا گفته می شود که راکوتان وارد شیر می شود .
• حداکثر روزی دو بار صورت خود را بشوئید ، شستشوی بیشتر باعث تحریک پوست می شود .
• استفاده از آرایش های سنگین و غلیظ باعث بدتر شدن جوش ها و التهابات پوستی می شود .
• بعد از ورزش حتماً دوش بگیرید ، تعریق باعث بدتر شدن جوش ها می شود .
• جراحی های خال و جراحی های بینی و عمل لیزیک چشم و لیزرهای تهاجمی مثل Co2 فرکشنال نباید انجام شوند .
• انجام لیزر مو های زائد ، بوتاکس ، ژل ، تزریق چربی و انجام ار اف فرکشنال ، نیدلینگ و لیزر های غیر تهاجمی منعی ندارد .

مصرف دارو به چه کسانی توصیه نمی شود ؟

• کودکان زیر ۱۲ سال
• افرادی که سابقه آلرژی به ترکیبات کپسول ایزوترتینوئین یا ترکیبات سویا دارند
• افراد مبتلا به عدم تحمل فروکتوز
• افراد باردار

نسخه اصلی مطلب راکوتان چیست و چه کاربردی دارد؟ را در سایت دکتر علیرضا واعظ شوشتری بخوانید.

---