وجود خون در ادرار چه دلایلی دارد؟

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

وجود خون در ادرار ناشى از عوامل متعددی است. شايع ترين علت دیده شدن خون در ادرار، عفونت و سنگ های سيستم ادرارى می باشد؛ البته گاهاً عوامل نادر نيز در این عارضه دخالت دارند. وجود خون در ادرار همیشه باید جدی گرفته شود و مورد بررسی فوری قرار گیرد زیرا اولین نشانه های بدخیمی در دستگاه ادراری، وجود خون در ادرار است.

در اغلب موارد وجود خون در ادرار با درخواست آزمایش به دلایل دیگر یا چک آپ بارز می گردد و هیچ علائم دیگری همراه با آن وجود ندارد. در چنین شرایطی معمولا پزشک برای تشخیص علت اصلی، درخواست سونوگرافی و آزمایش ادرار کامل می نماید.

علل وجود خون در ادرار

اگر پس از درخواست سونوگرافی و آزمایش ادرار کامل، دلایلی مانند وجود سنگ های کلیه و مجاری ادراری یا عفونت پیدا شد؛ اولین قدم درمان بیماری است. پس از طی دوره درمان، مجدداً باید ادرار چک شود تا از عدم خون در آن اطمینان حاصل گردد. در صورتی که پس از اقدامات درمانی، همچنان خون در ادرار وجود داشت، قدم بعدی سيتولوژى ادرارى براى بررسى علت خون همراه با تست از نظر عفونت مزمن مانند سل است و يا نوعى انگل که باعث خون در ادرار مى شود.

در شرایطی که وجود خون در ادرار بدون درد باشد و گاه و بی گاه دیده شود؛ بخصوص در مردان سالخورده ای که در سنین 60 الی 70 سال هستند؛ بویژه در صورت مصرف سیگار یا تریاک چه علائم همراه داشته باشن و چه نداشته باشند؛ حتماً ابتدا باید درخواست آزمايش کامل ادرار براى تائيد خون داده شود و سپس سيتولوژى ادرارى و سى تى اسکن شکم و لگن انجام شود. زيرا شايع ترين علامت تومور بدخيم مثانه و يا حالب، وجود خون بدون علامت در ادرار است.

البته در برخی از موارد ممکن است این بدخیمی ها علاوه بر وجود خون در ادرار با علائمی مانند تکرر ادرار، سوزش ادرار ، فوريت در دفع ادرار، احساس باقي ماندن ادرار و دردهاى زير شکمى همراه باشد. در صورتی که نتیجه سيتولوژى و يا بيوپسى مثبت باشد؛ قدم بعدی، بررسی کامل تر مثانه به روش سيستوسکوپى است. سیستوسکوپی روشی است که با آن بررسی و مشاهده مثانه توسط ابزار پزشکى خاصی به نام سیستوسکوپ فراهم می گردد.

سیستوسکوپ به اين منظور ساخته و طراحی شده است که از راه مجراى ادرارى به داخل مثانه هدایت شود؛ تا به وسیله آن مثانه با امکانات موجود در دستگاه (لنز و منبع نوری) امکان ديد مستقيم پیدا کرده و کاملا مورد بررسى، نمونه بردارى و يا برداشت مايع و آب داخل مثانه بصورت شستشوى مثانه براى بررسى سلولهاى آن از نظر بدخيمى و يا خوش خيمى قرار گیرد. اقدامات تشخیصی دیگر همراه با سیستوسکوپی، سونوگرافى از کليه ها ، مثانه پرو خالى، پروستات در مردان و تخمدان و رحم در زنان می باشد که در صورت تایید بدخیمی، بیمار باید به سرعت تحت درمان قرار گیرد.

در این شرایط درمان بیمار به تعداد سلول های بدخیم، مکان قرارگیری آنها، متاستاز (انتقال سلول هاى بدخيم از نقطه اصلى و شروع تومور به نقاط ديگر بدن) و وضعيت بدن فرد بستگی دارد و در شرایط مختلف پزشک متخصص ممکن است درمان های متفاوتی را برگزیند.