کرم های مرطوب کننده یکی از محصولات پرکاربرد در مراقبت از پوست هستند که نقش مهمی در حفظ رطوبت و بهبود سلامت پوست ایفا می کنند. این کرم ها با ترکیب مواد مختلف، به ترمیم و تقویت لایه های محافظ پوست کمک کرده و از خشکی، تحریکات پوستی و پیری زودرس جلوگیری می کنند. در این مقاله، به بررسی مواد تشکیل دهنده کرم های مرطوب کننده می پردازیم تا با ویژگی ها و خواص هرکدام آشنا شویم و نحوه تأثیر آن ها بر پوست را بررسی کنیم.

مرطوب کننده پوست چیست چه ویژگی هایی دارد؟

مرطوب کننده ها ترکیبی است از نرم کننده ها، ترکیبات جاذب آب، ترکیبات ضد تحریک پوست، ترکیبات لایه بردار، ترکیبات روان کننده وآنتی اکسیدان ها. مرطوب کننده ها عمدتا حالت کرم دارند و بسته به نوع فرمولاسیون دوگروه عمده دارند :
امولسیون روغن درآب و امولسیون آب در روغن . فرمول آب در روغن قوام سنگین تر و مدت اثر طولانی تری دارد . امولسیون آب در روغن عمدتا در کرم های شب استفاده می شود که برای پوست های خیلی خشک به کار می رود . در حالی که امولسیون روغن در آب لوسیون های سبک روزانه را می سازد . نوع دیگرازمرطوب کننده ها انواع فاقد چربی می باشند که به جای نرم کننده ها از ترکیبات سنتتیک مثل سیلیکون در آن ها استفاده شده و برای پوست های چرب مناسب هستند. بسته به نوع پوست فرد، مرطوب کننده مناسب انتخاب می شود و حتی با تغییرات فصلی هم نوع مرطوب کننده مناسب تغییر می کند.
مرطوب کننده ها هر چند تأثیر چندانی بر چروک ها و جوان سازی پوست ندارند اما در مجموع باعث بهبود ظاهر پوست شده و از آسیب پوست جلوگیری می کند. جوجوبا و روغن mink از جمله ترکیباتی هستند که نرم کننده مؤثر می باشند و در عین حال در مقابل اکسیداسیون مقاوم هستند اما اثرشان بر روی پوست در حد نرم کنندگی است نه بیشتر. مواد جاذب آب مثل لاکستیک اسید، گلیسیرین و اوره ظرفیت نگهداری آب در لایه شاخی اپیدرم را بالا می برند و باعث اثر مرطوب کنندگی روی پوست می شوند. ویتامین های C و E به طور مؤثری از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری می کنند و اثر هم افزایی با هم دارند (یعنی وجود همزمان دو ویتامین در یک کرم، اثرآنتی اکسیدانی هر دو را افزایش می دهد) مشتقات ویتامین A مثل رتینول Cell turnover را افزایش می دهند.
چای سبز وآلوئه ورا اثر ضد التهابی و خنک کنندگی و آرام بخشی بر پوست دارند. روغن آرگان یک نرم کننده محبوب و مؤثر است و اثرات حفاظتی هم بر پوست و هم بر مو دارد و اخیرا در فراورده های بهداشتی و آرایشی استفاده می شود.مرطوب کننده های حاوی این ترکیبات بهتر است شب مصرف شوند که پوست در حال بازسازی خودش است. مرطوب کننده های روزانه باید حفاظت کافی علیه اشعه UvaوUvb ایجاد کنند یا این که همراه با ضدآفتاب مصرف شوند. با توجه به این که بیشتر ترکیبات مرطوب کننده ناپایدار هستند و در مقابل نور خورشید و تماس با هوا ازبین می روند، نوع بسته بندی مرطوب کننده ها نیز مهم است. بسته بندی به شکل تیوب با سر باریک که فشردن تیوب کرم از آن خارج می شود یا شکل پمپی بهتر از حالت کاسه ای است چون در شکل کاسه ای با هر بار باز کردن در آن، کرم در معرض تماس با هوای آزاد و نور قرار می گیرد.

مواد تشکیل دهنده کرم های های مرطوب کننده

اگر در لیست مواد تشکیل دهنده یک کرم آب ذکر شده است که وجود آب لزوما تضمین کننده رطوبت رسانی کرم نیست. شما باید به وجود مواد رطوبت رسان، نرم کننده و پوشاننده دقت کنید.

مواد رطوبت رسان

در بالای لیست مواد رطوبت رسان عموما هیالورونیک اسید قرار دارد که یک رطوبت رسان قوی است و رطوبت را به خود جذب می کند و تا هزار برابر افزایش حجم پیدا می کند و رطوبت را در پوست نگه می دارد افزودن آب نه تنها رطوبت را در پوست حفظ نمی کند بلکه منجر به رقیق شدن فراورده و کاهش اثرات آن می شود. مولکول های بزرگ اسید هیالورونیک باعث رطوبت رسانی و افزایش قابلیت کشسانی پوست می شوند. مولکول های کوچک هیالورونیک اسید هم طبق مطالعات انجام شده در نفوذ به لایه شاخی حتی موثر تر از مولکول های درشت هستند. از انواع مواد رطوبت رسان می توان به گلیسیرین، اوره و عسل اشاره کرد. در ادامه توضیح مختصری در مورد این مواد می آوریم.

1- گلیسیرین
2- اوره : گلیسیرین و اوره هم از مواد رطوبت رسان هستند. اگر بعد از لایه برداری استفاده شوند خوب جذب شده و حتی بعد از شسته شدن از سطح پوست اثراتشان باقی می ماند.
3- عسل : در افرادی که مواد رطوبت رسان طبیعی را ترجیح می دهند عسل می تواند رطوبت هوا را جذب کرده و حفظ کند. خواص اسیدی و ضدتحریکی عسل می تواند لایه مرده سطحی پوست را از بین ببرد بدون اینکه باعث تحریک پوست شود. وجود ویتامین ها و مواد معدنی مثل کلسیم، مس، منیزیم، نیاسین، پانتونیک اسید و تیامین در عسل به تغذیه و ترمیم پوست کمک می کند.

نرم کننده ها

سدیم PCA و سرامیدها با ایجاد لایه سطحی از هدر رفتن رطوبت جلوگیری می کنند. اینها مواد نرم کننده ای هستند که جزئی از ساختار فاکتورهای رطوبت رسان طبیعی موجود در پوست هستند.

مواد پوشاننده

کره و روغن های گیاهی اثر پوشانندگی دارند. وجود امگا 3 و امگا 6 باعث رطوبت رسانی، ترمیم و حالت پوشانندگی می شود. روغن گل مغربی، روغن شی و ... از این دسته هستند.

مشکلاتی که پوست های خشک با آن روبه رو هستند

1. تغییرات فصلی مثل باد، هوای سرد و رطوبت پایین، باعث تشدید مشکلات پوست های خشک می شود. در این مواقع استفاده از مرطوب کننده ها بایدافزایش یابد.
2. نور ماورابنفش خورشید باعث کاهش چربی و فاکتورهای مرطوب کننده طبیعی پوست می شود. برای حل این مشکل از ضد آفتاب های با SPF بالای 30 استفاده کنید و از تماس با آفتاب پرهیز کنید.
3. نریختن لایه سطحی پوست باعث ایجاد یک لایه مرده روی پوست می شود که از جذب رطوبت توسط پوست جلوگیری می کند. برای حل این مشکل از لایه بردارهایی مثل اسید مندلیک 3-2 بار در هفته استفاده کنید.
4. حمام طولانی، سونا و جکوزی باعث شکستن لایه لیپیدی پوست شده و منجر به کاهش رطوبت پوست می شود. از حمام های طولانی پرهیز کنید و بلافاصله بعد از حمام مرطوب کننده به پوست خود بزنید.
5. با افزایش سن، تولید چربی در بدن کاهش می یابد. مصرف داروهایی مثل دیورتیک ها، رتینوئیدها و آنتی هیستامین ها پوست را خشک می کند. روشن کردن بخاری و دستگاه های تهویه هوا، هوای اتاق را خشک می کنند. استفاده از شوینده های قوی و مواد محرک پوست، باعث خشک تر شدن پوست می شود.
6. خشکی پوست علل درونی و داخلی نیز دارد از جمله بیماری هایی مثل دیابت، مشکلات تیروئید، اگزما و پسوریازس. برای حل این مشکلات به متخصص پوست مراجعه کنید.

نرم کننده پوست چیست؟

ترکیبات طبیعی هستند و حاوی ترکیبات سنتتیک و بو و رایحه نیستند. ارزان ترین و راحت ترین وسیله برای نرم و روان کردن پوست هستند اما چندان ازنظر ظاهری مقبول نیستند.
ترکیباتی مثل روغن های گیاهی، روغن های معدنی، کره کاکائو، وازلین و لانولین جز این گروه هستند. نام این ترکیبات را در بروشورهای داخل جعبه های کرم های مرطوب کننده پیدا خواهید کرد. البته نرم کننده هابه خاطر چرب بودن ممکن است باعث انسداد منافذ پوست شده و منجر به ایجاد آکنه شوند.

ویژگی های یک مرطوب کننده پوست خوب

1. رطوبت را در لایه خارجی پوست حفظ می کند.
2. یک لایه محافظ روی لایه خارجی پوست تشکیل می دهد.
3. مانع از بین رفتن رطوبت پوست می شود ( از تبخیر جلوگیری می کند).

وقتی مرطوب کننده به خوبی عمل کند پوست شما نرم و لطیف خواهد شد. انتخاب نوع مرطوب کننده به نوع پوست بستگی دارد. مثلا مرطوب کننده پوست چرب با مرطوب کننده پوست خشک متفاوت است. خشکی پوست باعث ایجاد علائمی مثل خارش، پوسته پوسته شدن، ترک خوردن، قرمزی، سفتی، چین و چروک و پیری پوست و احساس ناراحتی می شود. با افزایش سن به دلیل تغییرات هورمونی پوست خشک تر می شود. از این رو در سنین بالا علاوه بر اثر مرطوب کنندگی به دنبال اثر ضد چروک نیز در مرطوب کننده هستیم.

ویژگی مرطوب کننده پوست های خشک

اگر پوست خیلی خشک دارید که حساس شده و علائم پیری زود رس را هم نشان می دهد توصیه می شود به دنبال مرطوب کننده ای باشیم که این خواص را هم داشته باشد:

• مغذی بوده و رطوبت رسانی کافی داشته باشد.
• ضد چروک باشد.
• اثرات آنتی اکسیدانی داشته باشد. (پوست های خشک به طور ذاتی آنتی اکسیدان کمی دارند).
• اثرات التیام بخشی و ترمیم کنندگی داشته باشد.
• خارش و تحریک و ناراحتی شما را بر طرف کند.

نسخه اصلی مطلب مواد تشکیل دهنده کرم های های مرطوب کننده را در سایت دکتر سهیلا طاهری بخوانید.

---