زگیل تناسلی و ریسک سرطان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

زگیل تناسلی یکی از شایع ترین عفونت های ویروسی است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود. عامل این عفونت، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. طی تحقیقات انجام گرفته رابطه مستقیمی بین بیماری زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم وجود دارد. در واقع این بیماری یکی از دلایل اصلی بروز سرطان دهانه رحم در خانم ها است.

آیا زگیل تناسلی عامل سرطان دهانه رحم است؟

به گفته دانشمندان تقریبا ٩٩,٩ درصد سرطان های دهانه رحم از طریق ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود و در واقع اصلی ترین عامل بروز این سرطان، بیماری زگیل تناسلی است. برخی از انواع ویروس HPV فقط باعث ایجاد زگیل تناسلی شده و از نظر ظاهری مشکلاتی را برای فرد بیمار ایجاد می کنند. برخی از انواع پرخطر این ویروس مانند ویروس ۱۶ و ۱۸ باعث ایجاد زگیل نمی شوند ولی سبب بروز سرطان دهانه رحم در خانم ها، سرطان پروستات، مقعد و آلت تناسلی در آقایان می شوند. تقریبا تمام افرادی که در دوره های مختلف زندگی خود رابطه جنسی محافظت نشده را تجربه می کنند، در معرض آلودگی به ویروس HPV هستند. البته در بسیاری از موارد این ویروس هیچ گونه علائمی ندارد و فرد مبتلا ممکن است تا آخر عمر متوجه وجود آن در خود نمی شود.

در اغلب خانم ها نیز این ویروس توسط سیستم دفاعی بدن پاک سازی شده و هیچ مشکلی ایجاد نمی کند اما در برخی از موارد ممکن است ویروس HPV در بدن فرد مبتلا ماندگار شده و در بافت های گردن رحم مشکلاتی ایجاد نماید. ویروس پاپیلومای انسانی می تواند سلول های گردن رحم غیرطبیعی ایجاد کند که به این ضایعات پیش سرطان گفته می شود. اگر این ضایعات پیش سرطان در مرحله مناسب با تست پاپ اسمیر شناخته نشود، در طول زمان تبدیل به سرطان دهانه رحم می گردد. فاصله بین ابتلا فرد به زگیل تناسلی تا تبدیل آن به سرطان دهانه رحم ممکن است سال ها طول بکشد. دقیق ترین و در عین حال ساده ترین راه برای تشخیص و پیشگیری از سرطان دهانه رحم انجام سالیانه تست پاپ اسمیر است. آزمایش پاپ اسمیر می تواند تغییرات سلول های رحم را تشخیص دهد.

مقاربت در سنین پایین، تعدد شرکای جنسی در طول زندگی و نیز تعدد شرکای جنسی طرف مقابل از عوامل افزایش دهنده شیوع سرطان دهانه رحم و یک هشدار به حساب می آید. دقّت در درک تفاوت بین آلوده شدن با ویروس، عفونت نهفته، عفونت پایدار با HPV و نیز عفونت های علامت دار با زگیل تناسلی مساله مهمی می باشد که در صورت عدم دقت به آن ها و درک نادرست از آن سبب سردرگمی بیماران و خوانندگان این گونه مطالب شده و گاه باعث ایجاد استرس های نابه جا در آنان گشته است. خوشبختانه امروز با تست PCR که دقیق ترین روش شناسایی و تعیین نوع ویروس HPV (عامل ایجاد زگیل تناسلی) است، می توان نسبت به وجود و تیپ ویروس با دقت زیاد پی برد.

اکثر عفونت های HPV (نه ضایعات زگیلی) خودبه خود بهبود می یابد به طوری که حتی DNA ویروس نیز توسط روش PCR قابل شناسایی نخواهد بود و پایداری عفونت در ۳۰ درصد موارد بعد از یک سال و تنها ۹ درصد موارد پس از ۲ سال تحت نظر قرار گرفتن مشاهده می شود و این عفونت پایدار با گونه های پرخطر HPV مهمترین ریسک فاکتور برای سرطان دهانه رحم می باشد؛ البته توجه داشته باشید اولا برای ایجاد کانسر عفونت پایدار و طولانی مدت و پس از سال ها لازم بوده و ضمنا این عفونت شرط لازم برای حدود ۵۰ درصد سرطان ها می باشد و وجود عوامل مستعدکننده دیگری از جمله سیگار کشیدن یا رفتارهای پرخطر جنسی نیز به آن کمک می کنند. بنابراین شناسایی یک بار HPV پر خطر در یک فرد به معنای ابتلای ۱۰۰ درصد به سرطان دهانه رحم یا سایر سرطان های مرتبط نبوده و احتمال سرطانی شدن در آینده زیاد نیست و فقط پیگیری های بعدی را مطالبه می نماید، ضمن این که منفی شدن تست PCR برای آن تیپ ویروس در نوبت های بعدی دور از انتظار نیست.

راه های انتقال زگیل تناسلی چیست؟

انتقال زگیل تناسلی از طریق بغل کردن، بوسیدن، توالت فرنگی، استفاده از ظروف مشترک و استخر تقریبا غیرممکن است. انتقال زگیل تناسلی به روش های زیر امکان پذیر است:

رابطه جنسی با افراد آلوده:

بیماری زگیل تناسلی در دسته بیماری های مقاربتی قرار می گیرد و مهم ترین راه انتقال آن برقراری رابطه جنسی با افراد آلوده است. این بیماری به شدت مسری است و به همین دلیل با اولین تماس جنسی به سرعت به فرد مقابل منتقل می شود. HPV از طریق تماس پوستی و مخاط منتقل می شود؛ یعنی حتی زمانی که افراد در رابطه جنسی به ارگاسم نرسند یا از طریق واژن، مقعد یا دهان دخول صورت نگیرد هم بیماری منتقل می شود (در صورتی که یکی از طرفین آلوده باشد).

وسایل شخصی:

در موارد نادر ممکن است این بیماری از طریق لباس زیر، حوله یا تیغ آلوده منتقل شود.

انجام لیزر یا اپیلاسیون:

انجام غیراصولی و عدم رعایت بهداشت در مراکز لیزر یا اپیلاسیون می تواند باعث انتقال ویروس HPV شود.

انتقال از مادر باردار:

در مادران بارداری که مبتلا به زگیل تناسلی هستند این احتمال وجود دارد که پاپیلومای انسانی در هنگام زایمان به نوزاد سرایت کند.

آیا واکسن HPV از سرطان دهانه رحم جلوگیری می کند؟

واکسیناسیون یکی از بهترین اقدامات پیشگیرانه در برابر ویروس HPV است. محققان معتقدند استفاده از واکسن های تولید شده برای ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می تواند از بروز ضایعات دهانه رحم در خانم های جوان (به ویژه افرادی که در سن ۱۵ تا ۲۶ سالگی واکسینه شده اند) پیشگیری نماید. با توجه به این که واکسن این ویروس تنها تا قبل از آلوده شدن فرد به ویروس موثر است توصیه می شود واکسن ویروس HPV در سنین پایین و تا قبل از این که فرد از نظر جنسی فعال باشد، تزریق شود. بهترین سن برای تزریق واکسن HPV در خانم ها بین سنین ۹ تا ۲۶ سال است.

• مطالعات نشان می دهد که کشیدن سیگار و جویدن تنباکو می تواند خطر پیشرفت سرطان ناشی از HPV به ویژه سرطان گلو را افزایش دهد. بنابراین، دوری از مصرف تنباکو یکی دیگر از راه های جلوگیری از ابتلا به بیماری HPV است.
• نکته مهم درباره واکسن ویروس HPV این است که با وجود این که استفاده از واکسن پاپیلومای انسانی میزان سرطان دهانه رحم را به طور چشمگیری کاهش می دهد، اما نمی تواند مانع تمام سرطان های گردن رحم شود. به همین جهت متخصصان توصیه می کنند حتی اگر واکسینه شده اید باز هم حتما هر ساله تست پاپ اسمیر را به صورت منظم انجام دهید. تست پاپ در زنان از سن ۲۱ تا ۳۰ سالگی باید هر ۱ تا ۲ سال انجام شود. بعد از ۳۰ سالگی تست پاپ باید به همراه تست PCR HPV (ویروس پاپیلومانی انسانی) انجام شود. اگر هر دو تست منفی بودند، تست باید هر ۳ سال انجام شود و اگر تست پاپ اسمیر منفی و تست HPV مثبت باشد، تست باید هر ۶ تا ۱۲ ماه انجام شود. انجام تست در اشخاص ۷۰ ساله یا مسن تری که ۳ تست منفی پی در پی داشته اند، متوقف می شود.

• آزمایش HPV PCR برای زنان در دهه ۲۰ سالگی بسیار بحث برانگیز است، اما انجام این آزمایش معمولا هنگامی توصیه می شود که تست پاپ اسمیر این گروه سنی غیرطبیعی باشد.

علائم سرطان دهانه رحم

علائم و نشانه های ابتلا به سرطان دهانه رحم ـ همانند بسیاری از سرطان ها ـ ممکن است تا مراحل پیشرفته این سرطان مشاهده نشوند.

• سرطان دهانه رحم معمولا باعث ایجاد درد نمی شود، اگرچه ممکن است مراحل بسیار پیشرفته بیماری با درد همراه باشد.
• شایع ترین علامت این بیماری، خونریزی غیرطبیعی واژن یا لکه بینی است. این خونریزی به هر گونه خونریزی از واژن در زمانی غیر از دوران قاعدگی اشاره دارد.
• ترشحات غیرطبیعی واژن نیز ممکن است به دلیل ابتلا به سرطان دهانه رحم مشاهده شوند.
• خونریزی واژینال یا لکه بینی بعد از یائسگی هرگز طبیعی نیست. اگر یائسه شده اید ولی خونریزی واژینال دارید، باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
• خونریزی سنگین در طی پریود یا خونریزی مکرر بین دو پریود باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
• لکه بینی بعد از رابطه جنسی باید توسط پزشک بررسی شود.

هزینه درمان زگیل تناسلی

هزینه درمان زگیل، پس از معاینه، براساس نحوه درمان، تعداد زگیل ها و تعداد جلسات درمانی محاسبه می شود.