قطع نخاع در ناحیه ی کمر و گردن

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

قطع نخاع عبارتی است که معمولا برای توصیف آسیب های نخاع به کاربرده می شود. این آسیب ها در اثر حوادثی مانند تصادف وسایل نقلیه، سقوط از ارتفاع، حوادث ورزشی، حوادث حین کار، آسیب های ناشی از اصابت گلوله و دیگر علل به وجود می ایند. قطع نخاع معمولا به دنبال شکستگی یا دررفتگی ستون مهره در کمر یا گردن ایجاد می شود. در بعضی از مواقع امکان بروز بیماری تنگی نخاع رو به رو می شویم که با جراحی تنگی کانال نخاعی کمر میتوان به بهبود آنکمک کرد.به دنبال شکستگی یا دررفتگی در مهره ها، فشار شدیدی به نخاعی که در درون مهره قرار دارد وارد شده و این فشار و ضربه می تواند موجب پارگی، له شدگی، فشردگی، کشیدگی یا خونریزی نخاع شده و بدنبال آن اندام ها فلج می شوند. اغلب این بیماران افراد جوان و سالمی هستند که بدنبال سانحه به ناگهان فلج میشوند و این امر فشارهای روحی فراوانی را به آنها وارد می کند.شدت علائم آسیب بسته به شدت آسیب نخاع متفاوت است. ممکن است نخاع بطور کامل قطع شده و یا امکان دارد آسیب وارد نسبی باشد. علائم بر حسب اینکه قطع نخاع در کدام قسمت ایجاد شده باشد متفاوت است.

قطع نخاع گردن

در قطع نخاع گردن مشکلات بیمار در اندام فوقانی، تنه و اندام تحتانی وجود دارد، ممکن است یک طرفه بوده و یا در هر دو طرف بدن ایجاد شود.

مهمترین علائم قطع نخاع گردنی

• اختلال تنفس به علت فلج عضلات تنفس میتواند به مرگ فوری بیمار منجر شود
• اختلال در کنترل ادرار و مدفوع
• کاهش یا عدم حس لمس در پوست
• کاهش قدرت یا فلج کامل عضلات
• اندام همراه با اسپاسم و سفتی عضلات
• درد اندام مشکلاتی در فشار خون، تعریق
• کنترل درجه حرارت بدن
• در این موارد بیمار بلافاصله بعد از ضربه دچار فلج کامل در اندام ها میشود.
• اگر قطع نخاع در بالای مهره پنجم گردن ایجاد شده باشد هم اندام های فوقانی و ه تحتانی فلج می شوند.
• به این وضعیت کوادری پلژی Quadriplegia میگویند.

قطع نخاع کمر

نخاع از مغز شروع شده و تا اولین مهره کمری پایین میاید. از اولین مهره کمر به پایین دیگر نخاعی در ستون مهره وجود ندارد ولی اعصابی که از نخاع خارج میشوند همچنان از ستون مهره پایین آمده و تا ساکروم میروند و در این مسیر بتدریج از بین مهره ها خارج شده و به اندام میروند. پس آسیب به ستون مهره کمری در واقع موجب آسیب به رشته های عصبی میشود که از نخاع خارج شده اند. در این آسیب ها اندام های فوقانی سالم باق میمانند.

مهمترین علائم قطع نخاع کمر

• اختلال در کنترل ادرار و مدفوع
• کاهش یا عدم حس لمس در پوست
• کاهش قدرت یا فلج کامل عضلات
• اندام همراه با اسپاسم و سفتی عضلات
• درد اندام

اگر قطع نخاع در زیر مهره اول کمری ایجاد شود فقط اندام های تحتانی فلج میشوند. به این فلجی پاراپلژی Paraplegia می گویند. در قطع نخاع کامل فلج در ابتدا شل است یعنی اندام بیمار کاملا شل و بدون حرکت است ولی بعد از چند هفته تا چند ماه فلج بصورت سفت و اسپاستیک در میاید یعنی عضلات اندام فلج شده سفت و منقبض میشوند و گرچه بیمار نمیتواند آنها را حرکت دهد دیگران هم نمیتوانند مفاصل اندام فلج را به راحتی باز و بسته کنند.